rnmmfnrnRY 1 lnergen Gazı FM200'e Alternatif Mi? Is lnergen an Alternative to FM200? Erkan BIÇAKÇI Elektrik Müh., Erelsan [1Jergeıı, FM200 gazıııa bir ııl terııatif oluıııat. FM200 sistemi al terııatiji oltlıığıı Haloıı 1301 �·istcm iııiıı yararltırım sağlarkeıı /nergcıı daha çok Karbondioksit sİ.i'feıııine beıızetilebilir. Dalıa az toksiı oliııas ına rağnıeı, yiııe ılı: % 5 (ıNıııııu/(( karboııdfoksit içermektedir. lnergeıı caııııot be mı altenıative to FM200 gus. FM200 is mı alter n(l.five t>/ Halım 1301 systeııı. llow e ever Inerg,m is more simil(lr to carboııdioxide systeııı. Altlıouglı it is less toxic it coıııprises % 5 • carbonılio:ı:Ma. angın söndürme teknolojisini yakından takip eden meslektaşlarımızın çoğu her iki söndürme gazından dahaberdardır. Uzun yıllar, yangın söndürme teknolojisinde en etkin malzemenin Halan 1301 olduğuna inanıldı. Bu gaz gerçekten de yangınsöndüımedeoldukça etkiliydi; ancak ozon tabakasının zedelenınesiııe ve delinmesine neden olduğu gerekçesiyle 1 993 sonlarına doğru popülerliğini kaybetti. Bunun üzerine üreticiler alternatif malzemeler üretme amacıyla çalışmalara başladılar. Ve bu konudaki en etkin gazı, FM200'übuldular. FM200 gazı Halan 1 301 gazının devre dışı bırakılmasıyla sağlanan, çok etkin bir malzemeydi. Özellikle büyük çaplı korunma gerek tiren yerlerde kullanılmaya başlandı. Yangından kolayca etkilenebilecek malzemeler biı:kaç saniye içerisinde son derece büyük tehlikelere yol açabilirler. Elektronik malze meler anında zarar görür, yanıcı maddeler ölüme yol açabilir. Bu nedenle bir saniye nin dahi önemli olduğu durumlarda FM200 gazı mucizeler yaratabilmektedir. En çok 1 0 saniyede en büyük yangınları söndürme yetisine sahiptir. Bu kadaretkinolması nın sebebi de dondurmada kullanılan bileşimlerle ay111 gruptan olması ve bu nedenle de ilk iş olarakmolekülerseviyede yangını fiziksel olarak soğutmasıdır. Ayrıca, bazı sistemler gibi söndürme esnasmda da zarar vermemektedir. FM200, yağ kalıntıları ve parçacıkları içermeyen temiz gazlı bir maddedir. Su, köpük veya kuru kimyasal maddelerle söndürme işlemi gerçekleştiren sistemler zaman zaman yangından bile daha zararlı olmaktadır. FM200 aynı zamanda insan hayatına da hiçbir şekilde zarar vermez. Amerika 'da Factoıy Mutual Research ------------------Yangın ve Güvenlik m Sayı 36 Mart - Nisan'98 Corporation (FMRC) tarafından birçok testlere tabi tutulmuş ve kullanımı onaylanmıştır. Aynı şekilde Underwriters Laboratories (U.L.) de kimyasal, toksik ve fiziksel karakteristiklerini incelemiş; A, B ve C sınıfın yangınlar için uygunluğunu belgelemiştir. Boş ve dolu mekanlarda da rahatlıkla kullanılabileceği teyid edilmiştir. İşte, son günlerde ortaya çıkan ve haberlerini aldığımız lnergen gazının da FM200 gazına alternatif olabileceği düşünülmektedir. Ancak yaptığımız araştırmaların sonuçları şöyledir. • lnergen sistemi daha büyük ve ağırdır ve normal olarak daha çok alan kaplamaktadır. • FM200 gazından farklı bir şekilde çalışırvedahaçokgazbileşimden oluşur. FM200'de bileşim oranı %7 iken, lnergen'de %40'lara ulaşmaktadır. •FM200gazı çabuketki ederekyangınla oluşacak zararları azaltırken, J.nergen bu konuda dahayavaş kalmaktadır. Sonuç olarak bıergen, FM200 gazına bir alternatifolamaz. FM200 sistemi alternatifi olduğu Halon 1 30 1 sisteminin yararlarını sağlarkenbıergen daha çok Karbondioksit sistemine benzetilebilir. Daha az toksik olmasına rağmen yine de %5 oranında karbondioksitiçeımektedir. ■ �-o�
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=