Yangın ve Güvenlik Dergisi 36. Sayı (Mart-Nisan 1998)

bir algılama ve boşaltma kontrol paneline bağlı ortama uygun özellikte dedektörler (genellikle alev dedektörleri) ile otomatik algılamanın veya boşaltma el butonu ile manuel algılamanın yapıldığı, her iki zonda da alarm var ise belirli bir kaçış süresinin kullanıcıya tanındığı ve bu süre sonrasında otomatik olarak ortama ilgili söndürücü gazın boşaltıldığı sistemlerdir. Uygulamanın türüne ve ortamda bulunan malzemelere göre CO2 gazlı veya temiz söndürücü gazlı söndürnıc sistemleri kurulabiliJ. Temiz söndürücü gazların geliştirilmekte olan alternatifleri vardır. Bunlar NAF SIII, FM200, CEA410, Fell3, Incrgcn, Argonite gibi gazlardır. Bu sistem Şekil 8'de verilmiştir. Kimyasal Tozlu Söndürme Sistemleri, proseste, yanıcı parlayıcı sıvıların kullanıldığı sabit sistenılcrdc, boyahanelerde otomatik sabit, diğer mahaller de ise portatif tip söndürücüler olarak kullanılırlar. Bir borulama ile söndürme yapılacak ortama kimyasal tozun nozullar vasıtası ile otomatik olarak boşaltıldığı bu sistemlerde algılama ya elektriksel olarak ya da ergir metalli dedektörlcr ile yapılmaktadır. Bu sistem, Şekil 9'da görülmektedir. Yangın söndürme sistemleri tesis genelinde proses alanlarında, depolarda, dolum/boşaltım sahalarında dış saha korumada kullanılır. Yanıcı parlayıcı sıvı!arın bulunduğu proses sahalarında ve depo alanlarında köpüklü-sulu sprinkler sistemleri kullanılır. Bu sistemler ıslak borulu "wet pipe", baskın "deluge" ve önte_pkili "preaction" tiplerinde olabilir. Suya %1 ila 6 oranında köpük dozlanması ile elde edilen köpüklü su karıRRTl[lf Sisteme Giriş su kaynağından 12 Şekil 11. fs/ak Borulu Köpiiklii-Sıılu Spriııkler Sistemi şımının bir borulama ve sprinklerler veya nozullar vasıtası ile oıtama homojen bir şekilde atılması ve yangının söndürülmesi amacına yönelik sistemlerdir. Köpüklü su, yoğunluğunun daha düşük olması sebebi ile yanıcı parlayıcı sıvının üzerinde bir tabaka oluşturur ve oksijen ile teması keser. Bu arada suyun soğutma etkisi ile ortam sıcaklığı da düşürülür. Bu sayede yangın denetim altına alınır ve söndürme gerçekleşir. Bu tip sistemler; yakıt tanklarında su sprey soğutma sistemi (baskın), köpük hücreleri ile köpüklü söndürme sistemi (köpüklüsulu baskın), tank havuz sahasında havuz köpük atım ünitleri veya köpük monitörleri (manuel veya otomatik), proses alanlarında (köpüklü-sulu söndürme sistemi (ıslak borulu sprinkler) depolarda ESFR veya "Large Drop" sprinklerler ile Söndürmesistemi (ıslak borulu sprinkler), dış saha korumada hidrantlar ve köpük monitörleri ile kullanılabilir. Bu sistemlerden bazıları Şekil l O ve 1 1 'de görülmektedir. ■ KAYNAKLAR [1} NFPA 30 [2} NFPA 72 [3} NFPA 13 [4} NFPA 16 [5} NFPA 2001 -----------------Yangın ve Giivenlik m Sayı 36 Mart - Nisan'98 --------------- 1. e ,/ t�r

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=