S3Yleli ltttetuiew Haluk YANIK Ekonomik Kaygılar, Eksik Tasarım ve Korumaya Yol Açıyor Haluk YANIK: Economic Concerns Give Way To lncomplete Design and Protection Bu bölümde yangın algılama ve algılamada gelişen teknolojiler hakkında EEC Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Yanık ile yaptığımız söyleşi yer alıyoı-: Yangın ve Gü v e n l i k : A l g ı l a m a teknolojisinin gelişiminin tarihçesini kısaca özetleyebilir misiniz? Haluk YANIK: Günümüzün modern yangın algılama ve alarm sistemlerinde kullanılan yangın dedektörleri çok uzun bir geçmişe sahip değil. 1950'lerde transistörün icadıyla heralandaçok hızlı birgelişme gösteren elektronik teknolojisi özellikle 1970'lerde yangm algılama cihazlarında yaygın bir şekilde kullanılarak bugün de kullandığımız konvansiyonel tip dedektörlerin ilk örnekleri ortaya çıktı. Daha önceleri, belli bir sıcaklıkta eriyerek bir kontağın açılmasını sağlayan lehim alaşımlı sıcaklık dedektörleri, bimetalli sıcaklık dedektörleri, yangm ihbar butonları ile birlikte kullanılarak yangın alarm sistemleri oluşturuluyordu. Bunların yerine daha güvenilir elektronik versiyonlarınm üretilmeye başlanması ve özellikle duman algılamasmda bir dönüm noktası sayılabilecek çift hücreli iyonizasyon sensörünün bulunması ile yangın algılama teknolojisi büyük adımlar atmaya başladı. 80'lerde adreslenebilir ve analog adreslenebilir sistemler, 90'larda çok sensörlü, interaktif, algoritma tabanlı dedektörler elektronikteki mikroişlemci devriminin yangın algılama sistemlerindeki yansıması oldular. Noktasal tip yangın algılama cihazlarındaki bu gelişmelerin yanı sıra, ilk oıtaya çıkışları bazı özel uygulamalara dönük olan ışm tipi duman dedektörleri ve aktif duman algılaması yapabilen hava emmeli çok hassas duman dedektörleri de gelişerek daha yaygm olarakkullanılmaya başladılar. Özellikle hava emmeli duman dedektörleri günümüzde pek çok uygulamalarda noktasal tip dedektörlere alternatifhale gelmiş bulunuyor. Yangın ve Güvenlik: Algılama teknolojisi ile ilgili ürünler ve sistemler hakkında bilgi verirmisinz ? Haluk YANIK: Günümüzde ----------------Yangın ve Güvenlik ııa Sayı 3 9 Temmuz-Ağustos'98 endüstriyel ve ticari binalarda kullanılan yangın algılama ve alaırn sistemleıi büyük bir çoğunlukla noktasal tip yangın dedektörleri ile oluşturuluyor. İster konvansiyonel tip, ister adreslenebilir tip olsw1, noktasal tip dedektörlerin en yaygın olarak kullaıulan döıt tipi var. Bunlar: İyonizasyon Duman Dedektörü Optik Duman Dedektörü Sabit Sıcaklık Dedektörü Sıcaklık Aıtış Hızı Dedektörü Yangının başlangıç evrelerinde genellikle ilk ortaya çıkan belirtisi olan dumana duyarlı iyonizasyon ve optik duman dedektörleri öncelikle tercih ediliyor. Tüterek başlayan yangınlarda ortaya çıkan büyük partiküllü dumanı optik duman dedektörleri daha erken algılıyorlar. Çabuk alevlenme eğilimi gösteren yangınlarda oluşan küçük partiküllü dumana ise iyonizasyon duman dedektörleri daha duyarlı. Sistem tasarımı yapılırken yangın riski oluşturan materyaller gözönünde tutularak bu iki tip dedektörden biri seçiliyor. Normal şartlarda duman açığa çıkması beklenen mutfak, ısıtma merkezi, boya kurutma fırınları v.b. mahallerde duman dedektörü il! ..
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=