M. EĞRJKA VUK üzerindeki geofonların algıladıkları ses sinyallerini dinlemesine imkan tanırlar. Bazı geofonlar toprak yüzeyinde de kullanılabilirler. ElektromanyetikAlan Yaratan Sistemler: Bu sistemde korunmak istenen hat boyunca toprağın 15 cm altına birbirine paralel iki özel kablo gömülür. Bu kablolar normal koaksiyel kablolara benzemektedirler. Ancak normal bir kaoksiyel kabloda iç damarı çevreleyen ve interferansı önlemek amacıyla kullanılan blendaj, bu kablolarda kusurludurve planlıkaçaklarıvardır. Bu sayede sinyal uygulandığında kabloların etrafında gözle görülmeyen ama şekli ve sınırları belli bir elektromanyetik alan oluşur. Birbirinden A A: Yaklaşık 3 m. il: Algılama kabloları C: Algılama Bölgesi Yaklaşık I m. Şekil 1. Kaçaklı Koaksiyel Kablo Kullanan Elekcromanyecik Sistem 2-3 m uzaklığa gömülen iki kabloyu çevreleyen elektromanyetik alan, hem toprak üstünde hem de toprak altında elips şeklinde bir bölgeyi kaplar. Tipik kablo uzunluğu 100-200 metredir. Elektromanyetik alanın kapladığı bölgeye herhangi bir hareketli cisim girdiğinde cismin hızına, büyüklüğüne, yoğunluğuna ve ilerleme yönüne bağlı olarak elektromanyetik alanda bir değişiklik meydana gelir. Bu değişimin kablodaki elektronik sinyalde oluşturduğu değişim sayesinde algılama gerçekleşir. ManyetikAnormallik Sistemi: Bu sistemde toprak altına gömülen kablo, koruma alanı içinde metalik bir cisim hareket ettiğinde dünyanın manyetik alanında oluşan ufak değişimleri ölçmek için kullanılır. Bir saldırganın taşıyabileceği madeni objeler (tel keskesi, tornavida, silahlar ya da kemer tokası gibi giyim eşyaları) gömülü kablo üzerinden geçtiğinde ufak bir elektrik sinyali oluşmasına yol açarlar. 5 -40 cm derinliğe yerleştirilebilen kablonun her iki ucunun da değerlendirme ünitesine bağlanması gereklidir. Bunedenlekablo, 1 .3 metre YANGIN VE GÜVENLiK DERGiSi SAYI 4 genişliğinde bir halka yapacak şekilde yerleştirilir. Kablonun özel bir imalat olması şart değildir ama impedans değeri, doğrudan gömülme açısından dayanıklılığı göz önüne alınarak seçilir ve genelde 2,5-4 mm kalınlığında zırhlı bir kablodur. Yüksek gerilim hatları, telsiz verici antenleri gibi harici elektromanyetik sinyal kaynakları ôa kabloyu etkileyerek yanlış alarmlara yol açabilirler. Bu nedenle kablonun düz bir hat halinde değil çok sayıda birbirine girişik döngü oluşturacak şekilde gömülmesi gereklidir. Alt döngüler içinde interferans nedeniyle oluşan sinyaller, birbirilerini iptal ederek değerlendirme dışı kalırlar. Sistemin en önemli avantajlarından biri temelde bir metal dedektörü olarak görev yapmasıdır. Bu sayede hayvan, bitki örtüsü ya da iklim koşullarından (yoğun elektriksel olayların oluştuğu fırtınalar hariç) etkilenmeleri sözkonusu değildir. Fiber Optik Sistemler: Bu sistemde ışık sinyallerini taşıyabilen özel bir fiberoptik kablo toprağın 6 cm altına ve algılama yapılmak istenen güzergaha yerleştirilir. Bu derinlikteki kablo, 3540 cm genişliğindeki bir alanda yürüyen insanları tesbit edebilir. Bu genişlik yeterli güvenlik sağlayamayacağı için kablonun hat boyunca birbirine paralel gidiş gelişler yapması gerekmektedir. Birbirine paralel dört hat ile ulaşılan koruma genişliği 3 metreyi bulmaktadır. Bir lazer diotdan kaynaklanan ışık sinyali kablo boyunca hattı takip ederek alıcı üniteye geri döner. Saldırganın koruma bölgesinde yürüyerek toprakta yarattığı basınç, kabloda ufak bir bükülmeye yol açar. Bu bükülme de ışık sinyalinde ufak bir kipleme (modülasyon) değişimi yaratır. Alıcı ünite, ışındaki kipleme değişimlerini takip ederek hat boyunca bir bozunum olup olmadığını ölçer. Bu değişimlerin küçüklüğü nedeniyle değerlendirme ünitesinin hassasiyeti çok önemlidir. Buna karşılık sistemin elektromanyetik interferans gibi harici etkenlerden etkilenmesi sözkonusu değildir. Sistem, geofonlar gibi titreşim algılama prensibine dayandığıiçinyakındakikarayolu ya da kuvvetli rüzgarlar gibi titreşim kaynaklarından etkilenerek yanlış alarmlara yol açabilmektedir. Kablonun yüzeye yakın olması nedeniyle ileride yapılabilecek arazi çalışmalarında kablonun hasar görmemesi için dikkat edilmesi çok önemlidir. Hidrolik Sistemler: Bu sistemde koruma m
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=