planlanmasında yaptığı katkılar tamamlar. Ergonomist asıl olarak çalışma ortamını ve ekipmanlarını insanların becerilerine ve smırlarına en uygun şekilde planlamaktır. Bu tip tekıliklerin doğru uygulanması hataları azaltır, etkinliği geliştirir ve operatörün rahat ve iyi olmasını sağlar. Görev analizi, insan peıformansı ile mekanik sistemlerin bütünleşmesini elde etmek çin ü1sani faktörler mühendisinin kullandığı kilit araçtır. Görev analizi yaparak elde edilen verilerle insani hataların ve sistemin performasının etkileşünleri karşılaştırılabilir. Çok net bir uyumsuzl uk olduğunda, aşırı yüklenme veya gereğinden az yüklenme sebebiyle, sistem kurulmadan olası bir çözüm aranabilir. Sistemler ve kontrol odası operatörleri arasındaki görevlerinin ve sorumluluklarının dengel enmesi konusunda verilecek kararlar, bazılarına sürpriz olsa da, çalışan seçimü1de ve eğitiminde direkt etkilidir. Kullanıcı uyumu iyi ayarlanmış bir ortam, eğitim süresini azaltıp, çalışacakkişinü1 seçiminde daha hoşgörülü olmayı sağlar; bunun aksine daha komplike bir sistemde kullanıcı eğitimi daha pahalı olacak ve daha ciddi seçimler gerektirecektir. EKİPMAN ÖZELLİKLERİ VE PLANLANMASI Ekipman ile operatör arasındaki fiziksel ilişki çok sayıda araştırmanın konusu olmuştur, bu da bir operatörün kullandığı ekipmanın en iyi şekilde ayarlanması için yeterli bilgi birikimini ortaya çıkarmıştır. Makineler ile operatör arasındaki ilişki kadar; bilgilerin düzenlenmesi, kontrol panelleri ve göstergeler arasmdaki ilişkide; Joystik ve kamera hareketleri, ve merci düzenlemeleri ile de; aynı dikkatle ele almmalıd ır. CCTV SiSTEMi PLANLAMASI OPERASYONEL DÜŞÜNCELER Gerçek dünyada ekipman % 100' lük doğru bir performans gösterse de, operatördeki en küçük başarısızlık bütün CCTV şemasında performans düşüklüğüne sebep olacaktır. Anahtar değerlendirmeler, işin planlanması, ekipmanın planlanması, resim formatlanması ve aktüel monitörlerin planlaıunasıdır. Monitörler, görülmesi ve seyredilmesi kolay bir yerde olmalı ve kontrol panelleri basit ve kullanılabilmesi için dü·ekt karşıda olmalıdır. Her nekadar bilinen birşey olsa da genellikle bütün düğmeler birbirine benzer, altyazılar küçüktür ve joystik kontrolleri korumasız ve kol ay bozulurlar. Bu panellerin planlayıcıları, bunların stresli ortamlarda veya az ışık olan ortamlarda kullanılabileceklerini genellikle unuturlar. Ergonomist bütün bunları dikkate alarak büyük, kolay görülebilen ve düğmelerin kolay ve çabuk çalıştınlabilmesüıi sağlayacak alt yazılar planlar. Genel likle bir olay sırasında meydana gel en ciddi bir sistem -----------------Yangın ve Güvenlik m Sayı 40 Eylül - Ekim'98 arızasmda operatörün istediği yardım VDM-bazlı yardım görüntülerınden elde edilemez. Bu tür durumlarda basit, kolay anlaşıl abilen talimatl ar gerekli dir, böylelikle bu tip bir problem etkili ve çabuk bir şekilde çözülebilir. Genellikle, operatörl er anl amsız görüntül erl e karşılaşırlar ki bunlar kamera numarası veya bir önceki operatörden kalma ayarlamalar olabilir. Ergonomistin görevi bu görüntülü bilgiyi rasyonalize etmek ve bü· temele oturtmaktır. Monitörlerin görüntü yerleri veya daha önceden bel irlenmiş kamera görüntü sırasına göre gruplandırılması insani faktörler içerisinde yararlanıl acaktır. Bir düzene sokulmuş görüntü sırası ile değişikl iklerin çabucak farkedilınesi kolaylaşır ve iyi düşünülmüş bir düzenleme operatörü bu tip bir olay görüntülediğinde yapması gerekenl er konusunda önceden uyarır. Büyük bir monitör bankası ile el de edil en gereğinden fazla görüntüleme açıları, pratik olmayan bir ayarlama gerektirebilir böylece rahat bir görüntü al mayı zorlar. Bütün görüntülerü1 tek bir ekran üzerine doldurulması bu sorunu çözerken başka bir problemi ortaya çıkarır. Örneğin görüntünün küçüklüğü operatörün dikkatü1den kaçacak kadar olabilir. Otomatik görüntü değişimi istenmeyen bir olaydır çünkü uyutucu etki.si sonucu operatör istediği ve gerekli olan dikkati gösteremez. Hareketlerinin çevresel görüntü ile farkedilmesi çok güçlü bir insani özelliktir. Bu özellik zorunlu, sabit, birden fazla görüntü elde edildiğü1de kullanılabilir. Monitörlerde otomatik görüntü değişın1in kullanılması bu özelliği etkisiz kılar ve operatörün algılaması azalır. Bunun sonucu olarak da istenmeyen
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=