T ankerlerde meydana gelebilecek yangınlarda ilk müdahaleyi yapacak olan birim, bu hususta eğitilmiş olan kendi personeli olmalıdır. Tanker bir tersane, liman veya açık denizde de bulunurken yangın olayı olabilir. Yangın eğitimi almış, bilinçli bir mücadele ile yangın anında büyümeden bastırılabilir. Bazı istisnalar vardır, dikkatsizce yapılan bir işten sonra patlama olablir ve yangın bir anda büyüyebilir, yangının başladığı yerde otomatik söndürme· sistemleri varsa, (su sprinkleri-sabit karbondioksit sistemleri) devreye girer, eğer bu sistemleri o bölgede yoksa eğitilmiş gemi personeli ilk mücadeleyi yapar. Tankerin sarnıçları dolu ise infilak söz konusu değildir, ancak yanma süresi uzadıkça yanan yakıt hızlı gazlaşarak yangın hızla büyüyebilir. Bu durumlarda radyant ısı 1200-1400 °C'ye ulaşabilir. Koruyucu elbise, ısıya dayanıklı eldiven-çizme-kask ve yüz koruyucu kullanarak, ayrıca akaryakıt yangınlarında kullanılan özel sut köpük nozulları kullanılarak yangınla mücadele edilebilir. Burada kullanılan nozulların bir özelliği vardır o da ayarlanabilen istenirse suyu düz huzme şeklinde istenirse belirli açı verilerek şemsiye halinde kullanılabilir cihazlardır. Suyun şemsiye halinde getirilerek kullanılması halinde mücadeleyi yapan kişiyi hem radyant ısıdan koruyacak hem de suyun uç noktalarında oluşan zerrecikler daha büyük bölgelerek yayılarak yanan yakıtın soğumasına ve hava ile temasını keserek sönmesine neden olacaktır. Çoğu kitaplarda veya eğitimlerde akaryakıt yangınlarına su sıkılmaz diye yazılırsöylenir. Düz huzme (oluk halinde) sıkılan su akaryakıt yangınlarında faydalı değildir, bilakis yangının yayılmasına ve hızlanmasına sebep olur. Yukarıda sözünü ettiğim su sisi ayarları nozulları kullanmak suretiyle akaryakıt yangınlarını söndürmek mümkündür. Radyant ısısı yüksek yangınlara yaklaşmak oldukça zordur, rüzgarı da arkanıza alarak yaklaşabildiğiniz mesafeden s u sıkarak yangını kontrol altına alarak soğutma işlemlerini yapabiliriz. Tankere sıktığımız suyun güverteye veya tankerin dış yan cidarlarına çarptığı zaman bir miktarının su buharına dönüştüğünü görürüz, yanmadan dolayı ısınmış olan saç kıs ımlar soğuyuncaya kadar soğutma işlemi devam edilmelidir. Köpük mevzuna gelince; köpüğü nerede, nasıl kullanacağımızı çok iyi bilmemiz lazım. Köpük cinsine ve özelliklerine göre değişik olduğundan akaryakıtyangınlarına hangi köpüğü ne oranda kullanmamız gerektiği önemli bir konudur. Protein köpükler-Fluoroprotein köpükler-AFFF (Aqueovs film forming foam) köpükler bunlardan bazılarıdır. Kullandıkları yangının durumuna göre yüzde oranları değişir. Akaryakıt yangınlarında en faydalı olan oranı % 3'dür. Yani % 97 su - % 3 köpük konsantresi. Yüksek ısılı yangınlarda, yangına atılan köpük sıcak satıhla temas ettiğinde, içindeki su buhara dönüşerek köpük kısmı sıcak zemine yapışarak ince bir zara dönüşür ve çok kısa bir zaman sonra uçar gider. l<öpüğün ana gayesi; yanan yakıtın üzerine atılarak yüzeyin kapatılması ve dolayısıyla hava ile temasını kesmek, boğarak söndürmektir. Dalıa çok göllenmiş tip akaryakıt yangınlarında başarı ile kullanılır. Basınçlı tip yangınlarda köpük kullanılmaz, köpük kullanılan yere su tatbik edilmez çünkü köpükle kapattığımız akaryakıtın üzerine su sıkarsak, suyun açtığı yerde yakıt tekrar hava ile temas ederek buharlaşmaya başlar, tekrartehlikeli bir durum meydana gelir. Yanan tankerden denize yayılan akaryakıt üzerine köpük atılabilir. Yangın ve Güvenlik m Sayı 43 Mart • Nisan '99 Aynı zamanda tankerin sarnıç kapaklarından da içeriye köpük verme imkanı olursa sarnıçta yanan akaryakıtın üzerini köpükle kapatarak çok kısa sürede söndürebiliriz. Tanker üzerine çıkmadan, romörklerden veya iskeleye yanaşmış ise iskeleden uygun yerlerden 60-70 mt. mesafeden köpük atabilen monitörlerle köpük atılarak yanına müdahale edilebilir. Yangından ve patlamadan dolayı tankerden denize yayılan akaryakıtı toplamak ve denizi temizlemek için deniz bariyerleri kullanılır. Bunların da değişik türde olanları vardır. Alüminyumdan yapılmış küçük şamandralı ve ara bölmeleri amyant parçalarla birbirine bağlanmış deniz bariyerleri veya lastik hava ile şişirilmiş deniz bariyerleri ile yakıtın etrafı çevrilerek yayılması önlenir ve yakıt emici pompalarla yakıt deniz yüzeyinden emilerek sarnıçlara toplanır. Bazı hallerde denize dökülen ağır siyah mahsullerde (Asfalt/fuel-oil/ham petrol) toplanamayan yerlerde, bu mahsüllerin üzerine Dispersant-oil adı verilen kimyevi madde atılır, denize yayılan mahsülü çözerek, küçük parçalara ayırır ve dibe doğru çökertir. TANKERLERİN ONARIM VE BAKIM İŞLERİNDE TAKİP EDİLMESİ GEREKEN İŞLEMLER Tanker yangınları, yurdumuzda zaman zaman meydana gelerek hepimize korkulu anlar yaşatmaktadır. Tanker yangınları ve
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=