1.GİRİŞ Yangın dolapları, sprinkler sistemleri, hidrantlar, sisleme ve su perdeleri gibi sulu yangın söndürme sistemlerinde, yangın halinde gereken su debisini ve servis basıncını sağlayan yangın pompaları; yangın hidroforları ya da yangın söndürme gruplarıdır. Bir yangm söndürme sisteminin en luitik elemanı olan yangın pompalarına yangın söndürme sistemi tasarlayan projeciler gereken önemi çeşitli nedenlerle vere memektedirler. Gerçekçi olmayan talep tahminleri yapılabilmekte, yangın pompaları ihalelerine yeterli olmayan şartnamelerle gidilebilmekte, kabul deneylerinde yangın pompalarının sağlaması gereken şartlar yeterince araım1amaktadır. 2. SULU YANGIN SÖNDÜRME SİSTEMLERİ Yangın söndürme projeleri yapan gruplar, bu çalışmalan yaparken çeşit!i standartlardan biri veya birkaç1111 esas alarak sulu söndürme si stemini tasarlamakta, yaptıkları risk analizine göre sistemin gerektirdiği hidrolik verileri ortaya koymaktadırlar. Bu hidrolik verileri optimum olarak sağlayacak pompa gruplarını ortaya çıkarmakta kullandıklarında ciddi hatalar yapabilmektedir. Sistemin gerektirdiği bidroIik veriIeri belirledikten sonra, bunu optimum olaraksağlayabilecekpompa grubunun tanımlandığı teknik şartnamelerin hazırlanması, tekliflerin değerlendirilmesi, kabul deneyleri ayrı bir uzmanlık konusu olup bu bildirinin dikkati çekmek istediği amacıdır. Yangın söndünne projes111i haz1r- ! ayan sistem tasarımcısının belir leyeceği ve pompa grubuna aktaracağı hidrolik, mekanik ve teknik veriler en az aşağıdaki bilgilerden oluşmalıdır. -Pıniıı,Pııom,Pınax, minimum, nominal ve maksimum basma kollektörü basınçları -Qıniıı,Qııom,Qmnx, minimum, non1inal ve maksimum su debisi - Emme deposu teknik özellikleri - Emme deposu hidrolik elemanları ve teknik özellikleri - İstenen kumanda şekli mBHBlf .Article yapılacak olan hidrolik hesaplamalar neticesinde sprinkler söndürme sistemi için gerek duyulan su talebi bulunabil mektedir. Yangm söndürme sistemi tasarımında çeşitli normlarda değişik kriterler olmasına ve su talebinin mahallin risk sınıfına göre hidrolik hesaplamalar sonucu belirlenmesine rağmen, basitleştirilmiş su talep değerleri, bir fikir vermek amacıyla aşağıdaki gibi özetlenebilir.( Tablo 1 ) Debi ( 1/dak) Süre (clak) Düşük tehlike sınıfı 1 893-2523 (500-750 gpm) 30-60 Orta tehlike sınıfı 321 7-5678 (850-1 500 gpm) 60-90 Yüksek tehlike sınıfı Uzman tarafından belirlenir. Yüksek binalar Uzman tarafından belirlenir. (Tablo-1) Sprinkler söndürme sistemleri için su ihtiyacı()) - İstenen test yöntemi - İstenen diğer özellikler 2.1. Sulu Söndürme Sistemlerinin Su Talebi a) Spriııkler Sistemi Sprinkler sistemlerinin dizaynında söndürme suyu ihtiyacı genellikle mahallin tehlike sınıfına göre belirlen mektedir. Mahallerin tehl ike sınıfı değerlendirilmesi ise mahal içindeki yanıcı madde miktarına, açığa çıkabilecek eneıji miktarına, depolama yüksekliğine, parlayıcı veyanıcı sıvıların mevcudiyetine bağlı olarak, 1. Düşük tehlike sınıfı, 2. Oıta tehlike smıfı (Grup 1ve 2) 3.Yüksek tehlike sınıfı (Gn.ıp l ve2) olarak gruplandırılmaktadır. Yukarıda belirtilen tehhke sınıf!arma göTe Sprinkler söndürme sistemi yanmda bina içi yangın dolapları ve bina dışı hidraııt sistemi mevcut ise bu durumda sprinkler söndürme suyu debisine aşağıdaki tabloda beliıtilen değerler ilave edilir. ( Tablo 2) b) Yaııgın Dolapları Sistemi Yangın doplarındaki su ihtiyacı da sprinkler sistemlerine benzer olarak kullanılacak olanyangın dolabı sistemi risk smıfına göre farklılık göstermektedir. NFPA 1 4 kodunda 1 . sınıf olarak nitelendirilen 2 1 h" boyutunda hortum bağlantısı olan, eğitilmiş personel ve itfaiyecilerin kullanımı için düşünülen yangın dolabı sistemi ile 3 . sınıfolarak adlandırılan 2 1 /ı" ve l 1h" hortum bağlantılarını birlikte bulunduran hem eğitilmiş personel ve itfaiyecilerin hem Yangın ve Güvenlik m Sayı 44 Mayıs-Haziran '99 ---------------- f ,_ -
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=