�U@itJ:tiWI .:.: Ş Technical Information püskürtme nozulları ve sistemleri uzun zamandırkullanılmaktadır. Bu sistemlerde başarılı bir yangın mücadelesi yapabilmek için çok fazla miktarda suya ihtiyaç duyulmaktadır. Yüksek miktarda suyun kullanılmasıyla bağlantılı olan ikincil hasarlar da göz ardı edilemeyecek düzeyde olmaktadır. Yangın sonrası oluşan toplam hasarda suyla söndLirme çalışmalarının payı oldukça yüksek olmakta ve bu nedenle de yeni yöntemlerin geliştirilmesi için çalışmalar yapılmaktadır. Halon' un 1986 yılında yasaklanmasından ve 158 kişinin öldüğü "Scandinavian Star " faciasından sonra Hal on 'un 2000 yılına kadar, kulanımının tümüyle durdurulması ve yeni yangın mücadele sistemlerinin devreye sokulması kararlaştırılmıştır. Bunun sonucunda su sisi oluşturmaya dayanan sistemlerin geliştirilme çalışmaları hızlandırılmıştır. Suyun yerine kullanılacak karbondioksit tehlikeli bir gaz olarak iyi bir alternatif değildir. gerekmektedir. Soğutma ve ısı emme proseslerinin yanında buhar oluşum oranı ve yanılma faktörü de çok önemli parametrelerdir. Kimyasal formülü H20 olan su moleküllerinde iki hidrojen ve bir oksijen atomu yer almaktadır. Su, bir çok yanabilir maddeden daha ağır bir maddedir. Aseton,alkol v e glikol gibi bazı sıvılar her şart altında su içinde çözülebilirler. Bazı sıvılar ise su içinde çözülmezler;ancak suyun üstünde yüzen (eter) veya suyun dibine oturan (karbon sülfüt) katmanı oluştururlar. Normal atmosferik basınçta su l 00°C'de buharlaşır. Bu sıcaklıkta l litre su 1 700 litre buhar oluşumuna yol açar. Su ısıtılarak sıcaklığı l000°C'ye ulaştırılırsa,suyun bir kısmı hidrojen ve oksijene ayrışır. Sonuçta infilak edebilir bir karışım elde edilmiş olur. Yüksek sıcaklık ve daha küçük su partikülleri ayrışmayı ve patlayabilir karışım oranını arttırır. Suyun büyük bir ısıl kapasite ve asıl hacmi bulunmaktadır. l 00 dereceye erişmiş I litre suyun ısı emme kapasitesi 2.253 Mjoul' dür. Bu sadece suyun sahip olduğu bir özelliktir. mücadelesinden çok daha fazla söndürme ve soğutma etkisine sahiptir. 1 litre suyun 10°C'den, buharlaşma noktası olan 1 00°C' ye ısıtmak için 176 Kjoul enerji gereklidir. ısıtmaya devam edersek belirli bir süre sonra suyun tamamı buharlaşmış olacaktır. Bu proses litre başına 2.253 Mjoul enerjiye eşdeğerdir. En etkin yangın söndürme tekniği sonuç olarak suyun mümkün olduğu kadar hızla buharlaşmasını esasına dayanan tekniktir. Daha büyük soğutma düzeyi, daha hızlı soğutma prosesini dolayısıyla daha fazla ısı emiş kapasitesini doğurur; bu da en etkili söndürme ve soğutma anlamına gelir. Bir mm. yarıçaplı bir su damlası, 0.00 1 mm. yarıçaplı birçok damlacığa bölündüğünde toplam soğutma yüzeyi O. 126 cın2'ye çıkar ve damlacık sayısı 1 .000.000.000 olur. Damlacık boyutuna örnek olması açısından ,0.2 ila I mm. yarıçaplı yağmur damlasını ve 0.004 ila 0.04 mm.lik sisi verebiliriz. Bu bilgiden hareketle ,yangınla mücadelede en etkili sistemin ınüınhin olduğunca küçük boyutta su damlacığı oluşturan yöntem olduğu sonucunu çıkarabiliriz. Bu arada tabiidir ki su damlacığı ne kadar küçülürse onu ateşe ulaştırmak o derece zorlaşır. Havanın direnci, rüzgar ve ventilasyon su damlacıklarına engel olur. Eğer su büyük soğutma yüzeyli küçük damlacıklar haline getirilip, çok kısa bir süre içinde yüksek kinetik eneıjiyle yangının merkezine püskürtebiliyorsa, bu en yüksek etkiyi sağlayacak söndürme yöntemi demektir. 100 derece buharlaşan I litre su, 1 Soğutma prosesi ıçın çok yüksek saniyede2.253 Mjoul emecektir. Bir Yangın Söndürme Maddesi oranda eneıji eınişi gereklidir. Bu nedenle Olarak "Su" Suya dayanan yangın mücadele sisgeliştiriImesi için suyun fiziksel ve kimyasal özelliklerinin biliniyor olması su, yangı söndürme ve soğutma işleminde kullamlacak en uygun sıvıdır. Doğru teçhizat ile ve gereğine uygun kullanılması durumunda su, herhangi bir yangın Yangın ve Güvenlik il Sayı 46 Eylül - Ekim '99 Buradaki problem püskürtme metodunun nasıl olması gerektiği ve alev çevresindeki basınç bariyerinin nası1 aşılacağıdır. Su; en kapsamlı ve mükemmel yangınla mücadele malzemesi olup, A, B
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=