"Sektör Toplantıları" koordinasyonların yapılarak imalatın doğru olarak hazırlanması için. Daha sonra bu projelerin doğru olarak tatbiki uzman kişilerin kontrolünde yapılmalıdır. Sık sık sektörde rastladığımız tipik bir problem avan veya uygulama imalat projelerinin mükemmel olmaması sonucu malzeme miktarlarının projeye uygun olarak seçilmemesi veya imalatta görünmemesi sonucu yüklenici firmanın bu malzemeleri daha sonra getirmek zorunda kalması nedeni ile maliyetlerde artma ve iş programındaki aksama nedeni ile montaj kalitesindeki düşüştür. Bu arada size güzel bir deneyimimizi anlatayım. Rusya'da uğraştığımız bir projemiz var. Yatırımcı firma avan yangından korunma projesini yabancı sigorta şirketinden ve lokal otoriteden onaylatmıştı. Sulu söndürme sistemlerin "shop drawing" hizmetlerini bir müteahhit firmaya hazırladık. Lokal otorite onayı için yerel sertifikalı bir yangın firması ile anlaşılarak gerekli lokal onaylar alındı. Yine Amerika, İngiltere ve Almanya gibi ülkelerdeki uygulamalara bakarsanız, sprinkler uygulama imalat projeleri veya montajı, bu konuda ihtisas sahibi firmalarca veya süpervizyonu altında yapılıyor. Bizde ise sıhhi tesisat projesi veya montajı yapabilen her firma denetiminden uzak olarak sprinkler montajını yapabiliyor. Diyelim ki; sprinkler sistem projeleriniz gayet iyi, bu durumda sıra sprinkler sistem projesinin doğru olarak okunarak uygulanmasına geliyor. Acaba tesisat projeye uygun olarak yapılacak mı, doğru malzeme doğru yere monte edilecek mi? Bunların cevabını ararken şunları da belirtmek isterim. Müteahhit firmalar özellikle malzeme seçiminde çok yol katettiler ve bilgi birikimine sahip oldular. Ancak diğer bir problem ise montaj sonrasında çıkıyor. İş bitiminde herşey güzel görünüyor. Mekanik sistemler kontrol ediliyor, ısıtma çalışıyor, klima çalışıyor ama sprinkler sistemince gelinecek kimse diğer sistemler gibi gerçek anlamda tam olarak test edemiyor, çünkü mümkün değil. Esas sorun da buradan kaynaklanıyor. Bu aşamada bazı şeylerin yanlış olduğunun farkına vardınızsa müteahhit firmaya yaptırımda bulunamıyorsunuz. Çünkü o şartnameye uygun malzemeyi seçerek getirmiş. Başından mimari proje ile birlikte giden sprinkler sistem projesinde bazı yanlışlıklar varsa bunların yüklenici firma seçiminden sonra düzeltilmesi son derece zor. Müteahhit firmayı o aşamada ikna etmek çok zor çünkü müşteriden fiyat farkı alamazsa cebinden ödemek zorunda. Bunun yanında avan projeyi yapan firmaya düzeltmeler için tavsiyede bulunamıyorum. Çünkü tepkiden çekiniyor ve mekanik projeci frima ile ilişkilerini bozmak ve bu aşamada sorumluluğu almak istemiyor. Yatırımcı müşteri de bu aşamada ekstra masraflardan doğal olarak kaçıyor. Bahsini ettiğimiz bu problemler minimum miktarda ise iş "lnspection & Maintenance" yani denetim ve bakım hizmetlerine geliyor. Yani diyelim ki sprinkler sistemi projesi yeterli ve doğru olarak uygulandı ve kesin kabulden sonra üç ay, bir sene veya 5 sene sonunda ne olacak? Bir sene sonunda geyt veya kelebek vanalarınız hala açık mı, su akış alarm anahtarınız tek bir sprinkler çalışması durumunda halen yangın sinyali verebiliyor mu, dizel yangın pompasında yakıt miktarı, soğutma su miktarı yeterli mi, kaplin ayarlarında bozulma veya motorda aşırı ısınma varmı?. Bunun yanında dizel yangın pompası haftada bir kere yarım saat çalıştırılarak test yapıldı mı, gerekli periyodik bakım yapılıyormu? Yangın ve Güvenlik m Sayı 47 Kasım - Aralık '99 Burada belirtmek istediğim bir hususta nasıl portatif söndürücülere bir bakım sertifikası vuruluyorsa sprinkler sistemleri içinde benzeri bir uygulama-nın gerekli olduğudur. Sistemlerin periyodik denetim ve bakımının yapıldığına dair bir etiketleme, form doldurulması ileride doğabilecek sorunlarda hatanın kaynağının bulunmasını veya sorunların çözümünde yardımcı olacak ve sistemlerin denetim altında olması sağlanacaktır. Son olarak değinmek istediğim husus, sprinkler sistemlerinde depreme karşı alınması gerekli olan tedbirler. Ülkemizde yaşanan deprem sonucu bizim yaptığımız uygulamalra ait bir hasar tespiti bize ulaşmadı. Depreme karşı önlem alınmayan sistemlerde suyun boşaltılması sonucu zarar kayıplarına sebebiyet verebilecek üç ana neden şunlardır: 1- Yeterli deprem askısı, esneklik ve diğer yapı ve elemanların yeterli açıklıkta olmayan zemin üstü sprinkler sistem borularında kırılmalar 2- Deprem askılaması kullanılmayan asma tavan besleyen branş sonu hatların yeterli desteklenmemesi sonucu asma tavan altındaki sprinkler kafalarının kırılması 3- Çatı yapısındaki elemanlar veya boşta bulunan yapıya ait olmayan elemanlar ile etkilenmesi sonucu kırılan sprinkler kafaları. Ülkemizde deprem kuşağında olması nedeni ile bu konuda gerekli tedbirler alınmalıdır. Ancak bu konuda mekanik projecilerimiz açısından malzeme seçimi ve uygulama açısından bir bilgi eksikliği görüyorum. Aslında Amerika'da yaşanan Calfornia depreminden sonra sigorta şirketleri ve yerel otoriteler kendi kodlarını ve isteklerini tekrar gözden geçirmek ihtiyacını hissetti. Netice olarak bu konu tam olarak incelenmiş ve çözüme kavuşmuş değildir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=