Yangın ve Güvenlik Dergisi 47. Sayı (Kasım-Aralık 1999)

Translation Zaman Püskürtücünün devreye girmesi ile azalan yangın Zaman a) Normal Ya11gı11 Söndiirıne b) Pı'iskiirıiicii sisteme baskın olan yaııgııı Söndürmede normal püskürtme uygulanan yangının yayılma oram (a) ve yangın püskürtme sistemine baskın olduğu olağaııdışı durum. (b) Spri nkler sistemleri başarılı çalışsa bile, bu sistemlerin yangın üzerindeki etkisi tartışı labi l i r. Bu konuda, Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü (NIST), d 1 1 A K . 6, 7, 8 Kana a U usa raştırma onseyı, ve Avustralya' daki Broken Hi l l Proprietary Laboratuvarı9 gibi kuruluşlar tarafından tam ölçekl i yangın deneyleri yapı lmıştır. Yukarıda belirti ldi ği gi bi spri nkler si stemi yangını başarı i le bastı rsa bi le, yangı nın devam ederek is parçacıkları ve toksik gazlar üretmesi beklenebi l i r (Şeki l 1 a' ya bakınız). Yangının, spri nkler sistemi nin gücünü aşması durumunda ise, büyümesi ve zamanla artan miktarlarda is parçacıkları ve toksik gazlar üretmesi söz konusudur. (ŞekiYal n1gbı n' yvee db ua mk ı naınz )ü. r e ti mi konusunda bi li nmeyen birçok şey olmasına karşın, yangında üretilen is parçacıkları ve toksik gazların mi ğüne, yanmktaarıknoınş,uyl laanr gı nı naı nvbe üyyaünk laün maddelere bağlı olduğu söylenebi l ir. Yangın bil i mi nde, yangının büyüklüğü açığa çıkan ısı i le il işki lendiri lir. Yanma koş biç ulları yanan maddelerin büyüklüğü, imi ve konumu yanında, yangının için i çi n, normal koşullarda alevl i veya oksijeni az bir ortamda dumanlı ve alevl i olup olmaması ile de i lgi l idi r. Örneğin, içi nde 4 kg köpük bulunan bir koltuğun yanması sonunda üreti len is p l ü ğ üanrdç ea cbı ki rl aar ıp, a 1 r 6 tm 5 a m n e d t a re ir k e a s ri en dbeü dy üü zk ­ gün dağı lı olarak yayılırsa, kolunu uzatan bir kişi nin elini görmesi olanaksızdır.10 Doğal olarak bir apartman dai resi nde veya büroda bi r koltuktan daha fazla eşya vardır. Standartlar her ne kadar yapı malzemelerine sınırlamalar getirse de, içeri getirilecek mobilya ve cihazlara bir deneti m geti rmek mümkün deği ldi r. Spri nkler Sistemleri ve Duman Üzerine Yakınlarda yapılan bir çalışmada, 11 NFPA, spri nkler sistemleri bulunan ve Yangın ve Güvenlik m Sayı 47 Kasım - Aralık '99 bulunmayan yapı larda alev ilerlemesi ve duman dağılımını beli rlemek amacıyla, v 1 e 9 r 86 ile 1995 yılları arasındaki yangın i lerini i ncelemişti r. 3 i daki yapılar orta yüksekl ilket e6, kdaathaar faaszı nl a kata sahip yapı lar ise yüksek olarak sınıflan-dırılmıştır. Çalışmada, sprinkler sistemi bulunan yüksek yapı lar i çi n, yhaansa-gr ıı nnıl na ryı nayn güzı ndı en 1ç1ı k.t4ı ğ' ıü knadteı nddu mı a n şına taştığı, spri nkler sistemi bulunmayan yüksek yapılar için ise bu değeri n yüzde 15.4 olduğu saptanmış l i kte yapı lar içi n bu dteır.ğOerr,tas py r üi nk skel ek r si1 s5t.e7m, ibbuul ul unnmmaams ıa ds ıu rduumr uumn duan dyaü z d e ise yüzde 34.4' tür. (Bu yapılarda hangi oranda pasif yangın önlemleri alındığı veya duman damperleri bulunduğu konusunda bi lgi yoktu). Bu çalış mbilaen, shasarının boyutunu tanımlaymaamdausa prinkler sistemi bulunan yapılarda duman hasarının yangının çıktığı katın Yaııgmda alevin yayılma oranı Püskürtücü Uygulama Zamanı Yangmda alevin yayılma oranı be., ,ıl­ ,� Q,

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=