Yangın ve Güvenlik Dergisi 48. Sayı (Ocak-Şubat 2000)

\ . . "· . ,,_. -� ,, ■■ � "Sektör Toplantıları" tesisatında depreme karşı önlem alınmalıdır. Tesisatın belirli noktalarında "Flexible" esnek, belirli bölümlel'inde "rigid" sabit bağlantı elemanları kullanılmalıdır. Ayrıca belirli noktalarda ana dağıtım boruları "sway bracing" depreme karşı askı lama tertibatı ile desteklenmeli, bina iç duvarlarını delen ana boruların geçişlerinde duvarda boru çapına göre "clearance" boşluklar sağlanmalı ve bu geçişler esnek özel malzeme ile doldurulmalıdır. Asma tavan bulunan mahllerde ise sprinkler başlıklarının asma tavan içine göçmesine engel olacak şekilde boruda destekleme ve ayrıca asma tavanlar açılı taşıyıcı kablo tel ile desteklemelidir. Bunun yanında sismik noktalardan geçen noktalarda, sismik ayırma bağlantılarının NFPA 13'e göre sağlanmasının pratikte bir projede uygulandığını henüz göremedim. Neticede amaç deprem anında tesisatta kopma, kırılma ve çarpma gibi nedenler ile suyun bu noktalardan boşalarak tesise ve yapıya zarar vermesine engel olmak ve sistemlerin deprem anında ve sonrasmda da çalışır vaziyette kalmasını sağlamaktır. Doğan ÜSTÜNDAĞ Abdurahman KILIÇ: Şunu hemen belirteyim; yüksek binaların hemen hemen tamamında düşey kolondan yataya geçişlerde fleksible bağlantı şartını getiriyoruz. Orada asıl iç kısım, dikey olan bina ile birlikte hareket ettiği için branşmanlara yüklenip onu kırmaması için yatay bağlantıları mutlaka fleksible istiyoruz. Doğan ÜSTÜNDAĞ: Depremlerde endüstri tesislerinde sprinkler tesisatında en çok yaşanan tipik bir problemler şöyledir: Dişli branş boruları rijit olarak çatıya yakın, ana dağıtım boruları ise daha düşük kodda uzun rodlar ile yapıya asılıdır. Bu durumda ana dağıtım borusu binanın hareketinden ayrı olarak sallanarak rigit olarak bağlandığı branş borularını zorlar. Sonuçta özellikle dişli branş borularında dişli bağlantı noktalarında veya sprinkler başlıklarında yapı elemanlarına çarparak kırılmalar, kopmalar olabilir. Netice itibari ile boşalan su önemli derece-de maddi kayıplar meydana getirebiliyor. Deprem kuşağında bulunan ülkemizde sprinkleı· sistem tesisatlarında depreme karşı önlem yabancı sigorta şirketlerinin istekleri dışında bug(i.ne kadar fazla gündeme gelmedi. Bu önlemler başlı başına bir konu olup bunun üstüne gideceğimiz yerde zaman zaman bazı projelerde alarm veya kat kontrol tertibatının niye kullanılması gerektiği, sprinkler başlıklarının aynı zamanda bir ısı dedektörü olduğu veya bir depoda açık spray nozullu manuel bir sistem yerine termik elemanlı sprinkler kullanımınm elbette NFPA Yangın ve Güvenlik il Sayı 48 Ocak - Şubat 2000 standartlarına göre şart değil, ancak alarm, test ve drenajın sağlanmasının şart olduğunu düşünürseniz bunları sağlamak için yapacağınız tek alternatif kat kontrol vana teşkilatının sağlanması bu ise çek vana görevinin dışında benzeri amaca hizmet vermektedir. (Türkiye'de hazırlanan yüksek yapı projelerinde birçok kat kontrol teşkilatlarını besleyen riser'lara bir adet alarm vanasının zeminde kullanımını sanırım dünya'da sadece bir alışkanlık olarak Türkiye'cle uygulanıyor ve buna karşıyım. Riser tek bir zonu besleseydi doğruydu ancak çok zan olduğu zaman boşa giden masraf olarak görüyorum.) Yangın konusunda uzman sigorta şirketleri endüstri tesisleri için alarm vanaları ayrıca çek vana özelliği göstermesi ve klasik uygulaması nedeni ile kullanımını neredeyse şart koşuyor diyebiliriz. Bu şirketlerin bu konudaki talep ve bilgi birikimlerine saygı duyuyorum. Bizim gibi 50 senelik değil belki 150 senelik bilgi birikimleri var. Son depremde yaşadığımız zararların bir kısmı bizlerin ihmalkarlığı sonucu oluşmaclımı? Benzeri sonuçların yangınlarda başımıza gelmesini istemiyoruz. Ancak hala yeterli bilince ulaştığımızı zannetmiyorum. (Halen en fazla beş altı katlı bina projelerinde zaman zaman risercla gereksiz yere basınç düşürücü vananın şartnamede istenildiğini görebiliyoruz ve bu bizi düşündürüyor.) Sulu söndürme uygulamalarında yeniliklerden bir tanesi (aslında pek yenilik elenmez takribi üç senedir var.) "NFPA 14 standpipe" sisteminde "5-7* minimum Pressure far system clesign ancl sizing of pipe." 2,5"1ik itfaiye çıkış ağızlarında akış anında minimum 1 00 psi (6,9 bar) basınç istenmektedir. (istisna durum; yetkili otorite söndürme tekniklerine dayalı olarak 2,5" itfaiye

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=