Yangın ve Güvenlik Dergisi 50. Sayı (Mayıs-Haziran 2000)

Önceleri Bab-ı Seraskeri sonrada zaptiye Nezareti tarafından, başağaya 6, ikinci ağaya 4, üçüncü ağaya 3, çavuşlara 3, neferlere de birer çift "nefer tayini" verilirdi. Giysilerini kendileri yaptırırdı. Omuzları apoletli, kırmızı renkli dik yakalı, sarı düğmeli ceketleri Şehremaneti (Belediye) taı·afından verilirdi. Ellerinde, püsküllü ucu süngü gibi parlayan bir kargı olurdu. Bunu köpeklerden korunmak için kullanılardı. Geceleri ise "işkembe fener" denilen muşambadan akordeon bir fener taşıyarak dolaşırlardı. Uğradıkları yerlerde durur sopanın etrafında dönerek "Yangınnnnnnn Vaaaarrrrrrrrrrr... Galyoncu Kulluğunclaaaaaaaa Yangınnnnnn Vaaarrrrrrrrrr" şeklinde bağırırlardı. Sopanın etrafında dönerek bağırmalarının nedeninin çok hızlı koştuklarından aniden durmalarının kalp açısından uygun olmadığı için olduğu söylen mektecl i r. Köşklüler yangın yerini kısa b i r şekilde haber verdikten sonra yollarına devam ederlerdi. Yolda köşklüye rastlayanların ve yangın yerini öğrenmek isteyenlerin "uğur ola köşklü" elemeleri gerekiı·di. Yanlışlıkla "yangın nerede" elediklerinde "yangın senin . . ." diye küfürü yedercli. Köşklüler İstanbul'un semtlerini kız ve oğlan olarak sembolleştirmişlerdi. Kız tarafı Galata ve Boğaziçi, oğlan tarafı ise diğer semtlerdi. Yangının nerede olduğunu öğrenmek isteyenlerin bazısı da "kızın mı, oğlun mu oldu" diye sorarlardı. Bazı kimseler gece çıkan yangınlardan haberdar olabilmek için köşklülere belirli bir aidat öderler, köşklüleı· cle yangının yerini gece onların kapılarına önüne kadar gelerek haber verirlerdi. Nöbetçi olduğu zamanlarda ela kulede dolaşarak etrafı gözetler, yangın görülüp semti belli olduktan sonra kendisine verilmiş olan bölgenin sınırına kadar giderlerdi. Gündüzleri sadece resmi daire ve karakollara ve geceleri karakollara ve mahalle bekçilerine uğrarlardı. Beyazıt Yangın Kulesi Kuşkusuz yangın kuleleri içinde en çok bilineni Beyazıt Yangın Kulesidir. Beyazıt Kulesi ilk kez 1749 ela ahşap olarak yapılmış ve 1756 claki büyük Cibali yangınında bu kulede yanmış ve yenisi yine ahşaptan yapılmıştır. 1826 ela Yeniçeri ocağının kaldırılması Yangın ve Güvenlik m Sayı 50 Mayıs - Haziran 2000 sırasında, Tulumbacı ocağı ela kaldırılarak kule yıktırılmışttır. Aynı yıl çıkan Hocapaşa yangınından sonra bir kez daha ahşap olarak yenilenmiştir. Fakat bu defa ela yeniçeri yandaşları tar·afınclan yakılmıştır. Bunun üzeine 1828 ele il.Mahmut emriyle bu kez kagir olarak Senekerim Balya'ya yeni kule yapılması emredilmiştir. Kulede; "Alakapusunda idi yangın köşkünün mekanı Eski Saraya nakledüp bulmuş anda kararı Ezcümle bu kale heman ahşap idi o/nagehan Yangın köşkü iken yandı naru kaza edüp suzan Minareyi Süleyman yangın köşkü olup tahsis Nice eyyam karar edüp hademesine bittahsis Sultan Mahmud adli kim bina iddi misli hadid Kagir yapturup kalesini o/gazi eyledi tecdid" şeklinde devam eden uzun bir kitabe bulunmaktadır (birinci sayfadaki resim). Buradan anlaşıldığına göre ahşap yangın kulesi yandığı zaman Süleymaniye Camii'nin minareleri bir süre yangın gözetleme amacıyla kullanılmıştır.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=