"Sektör Toplantıları" Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ: Toplantının ikinci bölümünde yine oturuş sırasına göre söz verelim. Buyrun İsmail Bey. İsmail CAN: Biraz önce itfaiye panelleri üzerine konuşuldu. Ben itfaiye paneli olmasına taraftarım, hatta kesinlikle olması gerektiğini savunuyorum. Sebebi de şu: diyelim ki biz yangın esnasında çalışacak olan ekipmanları yangın alarmı geldikten sonra bina otomasyonu sisteminden yaptık. Fakat büyük projelerde bina otomasyonun sinyalizasyonunda zaman zaman arızalar çıkıyor. Normal çalışmada sinyalizasyonda arıza çıktığı andan itibaren yangın esnasında çalışacak olan ekipmanların güvenliği ortadan kalkıyor demektir. Dolayısı ile ek bir güvenlik gerekiyor: İtfaiye paneli. Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ: Burada araya girebilir miyim? Ben "itfaiye paneli" yerine "elle kontrol paneli" tabirini tercih ediyorum. Çünkü "itfaiye paneli" denildiğinde sanki sadece itfaiye gelip onu kullanacakmış gibi anlaşılıyor. İsmail CAN: "Elle kumanda paneli" diyelim. Elle kumanda panelinin olması işi kolaylaştırır. Şimdi daha önce temel mantık şuydu: Yangın panelinden ayrı bir sinyalizasyon sistemi, yangında çalışacak ekipmanlara gidiyordu. Diğer taraftan bina otomasyon sisteminde de mevcut olan sinyalizasyon sistemi yine aynı ekipmanlara gidiyor. Dolayısı ile ortaya şöyle bir mantık çıkıyor: madem ki bizim ortada elle kumanda panelimiz var; o zaman bu panel ilave bir güvenlik temin ediyor. Bina otomasyon sisteminin sinyalizasyonunda bir arıza olsa dahi buradan hardware olarak elle kumandayla devreye sokulabiliyor ve sistemler çalışır hale getiriliyor. O zaman işi ekonomik hale getirmek ve o kompleks durumdan kurtulabilmek amacı ile bina otomasyonu sistemi üzerinden yapılması kabul edildi. Şimdi ilave olarak gelen bir takım gereksinmeler var tabii. Bina otomasyonu sisteminin sinyalizasyon kablolarının büyük bir çoğunluğu yangına mukavim değil veya yangına mukavim şaftlar içinden geçmiyor, onu da kabul ediyoruz ama esas bütün güvenlik dönüp dolaşıp bu elle kumanda paneli üzerinde toplanıyor. Onun için bu elle kumanda panelinin olması bence bir gereklilik ve bunun kodlarla mecburi kılınması gerekir. Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ: Ben de aynı görüşü paylaşıyorum. Şu konunun altını çizmek istiyorum: Yangın sırasında kontrol işlemi yapacak paneller -elle kontrol paneli, algılama paneli, bina otomasyonu paneli, vbyangına dayanıklı kablolarla bağlanmalıdır. İsmail CAN: Yalnız burada iki tip kablo söz konusu. Bir tanesi kontrol kablosu, diğeri sinyalizasyon kablosu. Dolayısıyla biz bir elle kumanda paneli koyduğumuz zaman direkt güç kablosuna, elektromekanik sistemi kumanda ediyoruz. Öteki tarafta ise işin otomatik olarak çalışmasını sağlayacak bir sinyalizasyon sistemi var. Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ: Ben her ikisini birden kast ediyordum. İsmail CAN: Özellikle cihazlara giden sinyal kabloları çok önemli. Bu şekilde sistem bir emniyet düzeni içine alınabilir. Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ: Buna bir ilave yapmak isterim. Bu kabloların dayanıklı olmasının yanında enerjinin de ayrı güzergahtan ve güvenilir kaynaktan olması ikinci bir husus. İsmail CAN: O mecburi zaten. Yani yangın esnasında çalışacak olan ekipmanların güç beslemesi muhakkak yangına dayanıklı şaftlar içinden geçecek ya da yangına dayanıklı kablo kullanılacak. Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ: Şimdi de Mustafa ALTUNTAŞ'a dönmek istiyorum, standardizasyon konusunda önerileri vardı. Standartlar ne olmalıdır, neyi getirmelidir? Özellikle bu konularda görüşlerini almak istiyorum. Yangın ve Güvenlik ıım Sayı 51 Temmuz -Ağustos 2000 Mustafa ALTUNTAŞ: Aslında başında katılmak istediğim bir nokta var. Kesinlikle yangın ya da bina otomasyonu dediğimizde HVAC sistemlerini sağlayan paneller mikro işlemci tabanlı, günümüz teknolojisini fazlasıyla yansıtan panellerdir. Burada yangın için özellikle önemli olan noktalar -biraz önceki konuşmalarda belirtildiği gibi- her iki sistemden kontrolün de olması, kabloların yanmaz olması, sinyalizasyonun güvenilir olması ve bunların dışında bir de sistemlerden anlayan, bu işin başında bulunabilecek ve yangın sırasında o binanın bütün sistemlerini ve senaryolarını uyarlayabilecek bir insanın olması lazım. Bence önemli noktalardan bir tanesi de bu; kablolar yanmaz olacak, sistem güvenilir olacak ve bunları kontrol eden kişinin yangın eğitim almış, yangın senaryoları konusunda itfaiyeciye ve diğer insanlara yardımcı olabilecek kapasitede bir insan olması gerekir. Standartlara gelince; Türkiye'de standartları daha çok ekonomik koşullar belirliyor. Şu ana kadar bulunduğum bütün projelerde şunu gördüm: Bazı kararların verilmesi, gerekliliklerden öte o günkü ekonomik koşullarla ve sistemlerin maliyet durumuna göre belirleniyordu. Dolayısı ile standartlarda belirtilen yangın damperlerinin, basınçlandırma fanlarının, diğer yangın söndürme sistemlerinin, bunların kontrol ve kumandasını belli bir kriterde nasıl yapılacağına dair bir senaryonun oluşturulması gereklidir. Basınçlandırma fanları, yangın damperleri, klima santralleri işletmedeki mekanik sistemlerle ilgili olacağı için mekanik sistemler tarafından kontrol edilmeli. Onun dışında ana girişteki kontrol, elle kumanda paneli tamamen bu sistemlerin dışında direkt olarak elektriksel müdahale gerektiriyor. Ana girişte yer alacak kumanda panosu mikroişlemcili kontrol panelleri ile oluşturulabilir. Tabii bunun bir takım gereklilikleri var. Bu sistemlerin arıza yapabileceği göz önünde bulundurularak gerekli bakımların ve yedeklemelerin yapılmasıdır.. Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ: Teşekkür ederim. Yani standartlarda kabloların yangına
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=