"Sektör Toplantıları" Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ: Bugünkü toplantımızda, sistemlerin işletilmesi açısından çok önemli olan "otomasyon" konusunu tartışacağız. Otomasyon, "kısmen veya tamamen insan aracılığı olmadan işlerin otomatik olarak yapılması, kendi kendine yönetim" olarak tanımlanabilir. "Otomasyon" dediğimiz zaman; bir binada ısıtma, havalandırma sistemlerinin otomasyonunu, enerji yönetimini, giriş kontrollerini, aydınlatma otomasyonunu ve yangının otomasyonunu kastederiz. Ancak ülkemizde kullanılan şekliyle "bina otomasyonu"ndan sadece ısıtma, havalandırma ve klima sistemlerinin otomasyonu anlaşılmaktadır. Oysa bina otomasyonu, belirttiğim beş bölümü yani ısıtma havalandırma-iklimlendirme sistemlerinin otomasyonunu, enerji otomasyonunu, güvenlik otomasyonunu, aydınlatma otomasyonunu ve yangın otomasyonunu kapsar. Bugün, yangın otomasyonu üzerinde duracağız. Diğer dört otomasyon grubunu yangınla doğrudan doğruya ilişkisinin bulunduğu durumlarda ele alacağız. Otomasyondan sadece "kontrol"ü anlıyoruz. Aslında monitorize etme yani izleme de otomasyon içine dahil edilmiştir. Sulu söndürme sistemlerinde, daha çok izlemeler vardır: pompaların izlenmesi, kesme vanalarının izlenmesi, alarm vanalarının izlenmesi gibi... Bunun yanında dasolenoid vanaların kontrolü gibi kontroller söz konusudur. Fanlar ve damperler önemli bir yer tutar yangın otomasyonunda. Biraz önce saydığım otomasyon çeşitlerine bir de son zamanlarda gündeme gelen "deprem otomasyonu"nu eklemek istiyorum. Seslendirme sisteminin, asansörlerin kontrolü; depremde gazın, elektriğin kesilmesi veya jeneratörün devreye girmemesi ProfDr. Abdurrahman KILIÇ gibi konular bu başlık altında yer almaktadır. Elektriğin kesilmesi veya yönlendirilmesi, gazlı söndürme sistemlerinin otomasyonu, bunların izlenmesi ve kontrolü bir binada yangın sistemleriyle diğer sistemlerin ilişkili olduğu konulardır. Bugün, "yangın otomasyonu ne durumda, hangi yöne doğru ilerliyor, neler yapılması gerekir, uygulamada karşılaşılan problemler nelerdir?" gibi sorulara yanıt aramaya çalışacağız, tartışacağız. Çok değerli konuşmacı meslekdaşlarımızla bir aradayız. Sayın İsmail CAN özellikle mekanik tesisat projelendirmesi konusunda ülkemizin en önde gelen otoritelerinden birisidir. Sayın Mustafa ALTUNTAŞ bina otomasyonu konusunda tecrübeli bir arkadaşımızdır. Sayın Mustafa DEĞİRMENCİ hem yangın hem de HVAC otomasyonu konularında çalışmaktadır. Sayın Levent YILDIRIM da özellikle algılama ve uyarı konusunda yıllardan beri çalışan değerli bir , arkadaşımızdır. Şimdi kendilerinin görüşlerini alacağız. Oturma sırasına göre söz vermek ve Sayın İsmail CAN'dan başlamak istiyorum. İlk turda özellikle mekanik sistemlerin otomasyonuyla ilgili genel bir görüş bildirmenizi rica ediyorum. Evet buyrun İsmail Bey. Yangın ve Güvenlik il Sayı 51 Temmuz -Ağustos 2000 İsmail CAN: Yangın otomasyonunu aslında iki ana başlık altında toplamak mümkün: Bunlardan ilki yangın algılama sistemleri; diğeri ise yangın esnasında çalışacak olan sistem ve ekipmanların otomatik olarak çalıştırılmasını sağlayan sistemler. Yangın esnasında çalışacak olan ekipman ve sistemler denilince aklımıza ilk önce otomatik yangın söndürme sistemleri geliyor. Bunların başında da sprinkler sistemleri ile sprinkler sistemine bağlı yangın pompaları ve yangın pompa panelleri akla geliyor. Sprinkler sistemiyle birlikte yangın pompalarına bağlı olan hidrant sistemleri ve yangın soğutum sistemleri, yangın esnasında çalışması gereken organların başında geliyor bir binada. Bunun dışında yüksek binalarda yangın esnasında çalışması gereken ilave sistemler var. Yüksek bina ve alçak bina ayrımı şöyle tanımlanıyor: dört kattan fazla katlı binalar "yüksek bina", dört katın altındakiler "normal bina" kabul ediliyor. Dolayısıyla bu binalarda bulunması gereken sistemler de yabancı yönetmeliklerde tanımlanmış durumda. Yüksek binalarda yangın güvenliği için aranılan bir takım özellikler var. Örneğin merdivenlerin basınçlandırma sistemleri, katlarda duman egzoz sistemleri direkt olarak mekanik sistemlerin bir parçası haline geliyor. Bundan on beş sene kadar önce yüksek bir binada yangın otomasyonu sistemi genelde şu şekilde yapılırdı: Bir sprinkler paneli ya da sprinkler alarm paneli olarak tanımlanan ayrı bir panel bulunurdu; bu, direkt olarak sprinkler ve yangın pompalarından gelen alarmları kontrol etme, inceleme ve monitoring yapmak için kullanılırdı. Onun yanında bir yangın endikasyon paneli dediğimiz bir panel bulunurdu. Bu yangın algılama panelinde direkt olarak alarm sistemleri, sensörler,
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=