� Technical Information • BiNALARDA BÖLÜMLENDİRME ve ELEKTRİK ŞAFTLARINDA YANGININ YAYILMASININ ÖNLENMESİ Levent CEYLAN BTS Yangın Yükü ve Riski Binalarımızda, ofislerimizde, fabrika larımızda yanıcı maddeler bulunduğu sürece bu mekanlarda her an yangın çıkması mümkündür. Bina içinde yangın çıkma ihtimali (Yangın riski) binanın yapısına ve bina içindeki yanıcı madde oranına bağlı olarak artar. Binalarımızın gittikçe büyüyerek kompleksler haline gelmesi, modernleşmesi, içinde karma şık birçok elektromekanik sistemlerin kullanılması, enerji ve kumanda kablola rının yoğunluğunun çok artması sadece endüstriyel tesislerde değil (fabrikalar, otel, iş merkezi, alışveriş merkezi gibi) normal oturduğumuz binalarda dahi yangın yükü ve riskini arttırmıştır. Yangınla karşılaştığımızda yangına karşı savaşmamıza yardımcı olacak yangın söndürücü ekipmanlardan derhal faydalanabiliyorsak yangını başlangıç aşamasında durdurma şansımız vardır. Fakat yangını başlangıç aşamasında söndüremezsek, bina içindeki boşluklar, delikler, şaftlar, kapı aralıklarından faydalanarak yangın çok hızlı bir şekilde genişler. Binalarda Böl üml endirme (Yangın Zonları) Bu nedenle bina içinde yangını hapsetmek ve yayılmasını geçici de olsa durdurmak için tüm önlemleri almamız gerekmektedir. Yangını belli bölgelerde hapsetmek için bina içinde belli zonlar (yangın zonları) oluşturulmalıdır. Bu zonlarda tüm bina boşlukları yangını belli süreler de durdurmak ve yangın ile savaşacak kişilere zaman kazandırmak için özel olarak imal edilen Yangın Geciktirici Malzemeler ile doldurulmalıdır. Bina içindeki yangın zonlarında yangını geciktirmek için binanın mimari yapısına bağlı olarak birbirine destek olan birçok farklı malzeme kullanılmalıdır. Örneğin Yangın Duvarı, Yangın Kapıları bunlardan bazılarıdır. Elektrik Şaftlarında Yangın Riski Bir bina içinde veya geniş bir alana yayılan komplekslerde yangına en hassas bölgelerden birisi Elektrik Şahlandır. Zira yangının bina içinde çok hızlı bir şekilde yayılmasına neden olan Yangın ve Güvenlik il Sayı 52 Eylül - Ekim 2000 yerlerin başında elektrik ve mekanik şaftlar gelmektedir. Elektrik şaftları bina içine bir örümcek ağı gibi yayılmış olan elektrik kuvvetli akım ve zayıf akım kablolarını dar bir alan içinde muhafaza etmektedir. Aynı zamanda elektrik şaftları mimari yapısı nedeni ile bina içlerinde galeriler oluşturmakta ve doğal baca görevi de görmektedir. Bu nedenle bina içinde herhangi bir bölgede çıkan yangın elektrik şaftlarında çok hızlı bir şekilde ilerleyerek bina içinde farklı bölgelere atlayabilir, yayılabilir. Ayrıca elektrik kablolarında çeşitli nedenlerden dolayı yangın çıkma riski de çok fazladır. Bu amaç için kullanılan kablolarda genellikle çok çabuk yanabilen plastik kaplamalar veya izolasyon malzemeleri kullanılmaktadır. Kablo Yangınlarındaki Tehlikeler Kablo üreticileri elektrik kablolarının imalatında plastik içerikli kılıflar veya izolasyon malzemeleri kullanmaktadırlar. Bunlar içinde • PVC polvinyl chloride • PE Polyethylene • PP Polypropylene • Sentetik lastik en çok kullanılanlarıdır. Tüm bu plastikler yanabilir malze melerdir. Dolayısı ile elektriksel olarak çıkan bir yangında (kısa devre, aşırı yük gibi) ortaya çıkan alev bu kablolar üzerinde çok hızlı bir şekilde yürür ve yayılır. Çok önemli bir gerçeği hatırlatmakta fayda vardır. Yatay olarak serilen PVC kablo demeti üzerinde yangının ilerleme hızı 20 m/dk'dır. Bu veri İngiliz kuruluşu CEGB tarafından belirlenmiştir. PE ve PP malzemeleri içeren kablolar çok daha kolay yanabildikleri gibi ayrıca eriyen damlaların oluşturduğu sıcaklık ile diğer komşu malzemeleri de kolayca yakabilirler. PVC kablolar sadece yangının yayılmasına neden olmazlar. Aynı zamanda yoğun koyu renkte dumana da neden olurlar. Bu duman tahmin edileceği gibi;
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=