Yangın ve Güvenlik Dergisi 53. Sayı (Kasım-Aralık 2000)

Article c) Çevredeki binalarda başlamış olan bir yangının bina içine girmesini önlemektir. d) Sıra evlerde çatılar arasına yangın duvarları yapılmalı. Yapının çatı kısmını bölümler halinde planlamalı ve her bölümü birbirinden duman perdesi ile ayırmalıdır. Duman perdesi çatıdan 60 cm yüksek olmalıdır. D) Yangının bir yapıdan diğerine geçişini önlemede başlıca iki yöntem kul/anılabilir: 1 . Yangın ile yanıcı malzemeler arasına yanıcı olmayan ve koruyucu engel yapmak, 2. Yangın ile yanıcı malzemeler arasında yeterli uzaklık bırakmak suretiyle gelen yüksek ısının tutuşmaya neden olan seviyenin altında kalmasını sağlamaktır. Genel kanının aksine bina yangınlarında can kaybı yanıklardan daha çok duman ve zehirli gazlardan olmaktadır. Mekanik havalandırma sistemleri de dumanın yayılmasını etkilemektedir. Uzun koridorlarda da her 45 metre de bir duman geçirmez kapı olmalı. E) Çok geniş ve bölümlere ayrılmamış mekanlarda başlıca iki tip önlem alınmaktadır: 1. Yapının çatı kısmını bölümler halinde planlamak ve her bölümü birbirinden duman perdeleri ile ayırmak, 2. Çatıdaki her bölüme dumanın ve ısının çıkmasını sağlayacak (65°C'de otomatik kendiliğinden açılacak) havalandırma pencereleri koymak. 3. Bodrumdan başlayıp tavan seviyesin-den kadar devam eden birbirinden ayrı temiz hava ve duman bacaları yapılmalı 4. Asansör ve m erdiven gibi düşey; pencere, kapı gibi yatay yayılımdaki zayıf noktalara engeller konmalı. 5. Genel çıkıştan ayrı ve korunmuş sahanlığı olan yangın merdiveni yapılmalıdır. 6. Yanıcı malzemelerin örneğin halı gibi ahşap asma tavan gibi bir bölümden diğerine geçişte sürekli olmaması. 7. Kapıların çelik kapı olması ve duman fitilleri konarak duman geçişinin geciktirilmesi. 8. Bir binadaki yangın bölümlerinin uzunluğunun 60 metreyi geçmemesi ve ara bölümler arasındaki duvarların ise yangın riskine göre 2,3 veya 4 saat yangına dayanıklı olması; bu bölümlerin içindeki ara bölme duvarların 1 saat yangın dayanımlı olması Çelik ve demir ise betonarme içinde bile olsa 6OO-8OO°C'nin üzerinde (yangın çıktığı bölümde sıcaklık 4 dakikada 1000°C'ye ulaşır) hiç bir mekanik dayanım göstermez. Yalıtkan malzeme kullanımı ile beraber, ahşap ve çelik gibi taşıyıcı elemanların beton , alçı ksilolit gibi ısınma ısısı yüksek malzeme ile kaplanarak korunması gerekir. il. İZOLASYON TEKNİĞİ İzolasyon alevle karşılaşacak yüzeyin üstünde olmalı. İzolasyon yapı elemanına yangında düşmeyecek şekilde monte edilmeli. Metalik (aluminyum-paslanmaz çelik) bağlantı elemanları levha ve şilteler için eğer Duman çıkışı üzerine 12.5 mm alçıpan (yangın sınıfı B1/A2) kaplamanın etkisi Malzeme AlısapMantar PS Köoük PU Köoük XPSCamvünü Polietilen Köoüeü Alçısız Duman Görünme Süresi 10.0 dak. 3.3 dak. 2.0 dak. 0.7 dak. Alçılı Duman Görünme Süresi . ........dak. 180.0 dak. 13.0 dak. 2.5 dak. Yanma Hızı mm/dak. 0.6-0.8 Kauçuk köoüğü 180 dakikada alev damlaları 2örünmez 1 2 .9* Kalsiyum silikat 10S0 ° Cda 12 saat ısıtmadan sonra lineer büzülme <%1 *BS 476 Alev Yayılımı ASTM E84 5 5 Duman Gelişimi ASTM E84 45-175 o gerekliyse çelik rabitz teliyle beraber kullanılmalı. Aleve maruz kalan tüm izolasyon malzemeleri büzülür. Bu nedenle izolasyon malzemeleri ek yerleri üstüste gelmeyecek şekilde iki tabaka halinde serilmeli. Yangına maruz kalacak yapı elemanın tamamı izolasyonla kapatılmalı. Binanın içine doğru alev ve zehirli duman yayılması olasılığına karşı yangın mühendisliği optimum birdizayn geliştirir. Bu boşluk örneğin çatı boşluğu, asma tavan, yükseltilmiş döşeme, servis girişlerinde yangının ve dumanın durdurulması/ geciktirilmesi için bu alanlar yangın durdurucularla kapatılarak kompartmantasyon (farklı bölmelere ayırma) yapılır. Bölmelere ayırma binadaki farklı bölümlerdeki insanların emniyetle tahliye edilebilmesini sağlar. Oksijen indeksi ASTM D2863 24 YangınSınıfı B3 B3 83 B2 Bl /Class2/M1 A B1/Class2/M1B1/Classl/M1 NC1ass1 Spesifik Ukg.K) lsı Kaoasitesi 890 ----------------- Yangın ve Güvenlik il Sayı 53 Kasım - Aralık 2000 -----------------

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=