Yangın ve Güvenlik Dergisi 53. Sayı (Kasım-Aralık 2000)

Article Hangi Tip İzolasyon Malzemeleri Kullanılmalıdır? Plastik köpük esaslı malzemelerde yüzey sıcaklığı 200°( ye birkaç saniyede ulaşır halbuki aynı şartlarda ahşap bu sıcaklığı 1 O dakikada ulaşabilmektedir. Yükselen yüzey sıcaklığı alevin yayılmasını ve yanıcı, zehirli gazların çıkışını hızlandırır. Termo-plastik köpükler çoğu kere kritik sıcaklığa ulaşınca erirler ve akarlar. Poliüeretan malzemeler 20O°C'de kararmaya başlar ve 300°C'de tutuşmaya başlarlar. 111. PASİF YANGIN YALITIMININ TANIMI Çoğu insan yangın koruması dendiğinde yalnızca duman detektörleri, otomatik sprinkler sistemleri ve yangın söndürme sistemlerini yani aktif koruma sistemlerini anlıyor. Bu aktif sistemler yapıyı korumada önemli bir rol oynamasına rağmen pasif yangın koruma sistemleri de yangında "savunmanın son hattı" gibi hizmet ederek bir bütünleşmeyi gerçekleştirir. Pasifyangın yalıtımı yapı çeliğine ısısal enerji transferini geciktiren veya önleyen koruma malzemeleridir. Bir başka anlatımla "bir yapının pasif yangın koruması yapıdaki sıcaklık yükselmelerine karşı ve/veya yapının yangınla karşılaşmayacak tarafında maksimum müsaade edilebilir sıcaklıktan daha düşük bir sıcaklık oluşacak şe-kilde izole etmektir" diye tanımlanabilir. Pasif yangın yalıtım malzemeleri yangın anında yapıdaki insanların dışarı çıkabilmesi ve itfaiyecilerin müdahale edebilmesi için gerekli çok değerli zamanı sağlar. Ayrıca yapının olası çökmesini engeller; çeliğe yapısal zararı önler; yapı malzemesinin özelliklerini korumasını sağlar. Yangın da 427°C'de çelik çekme mukavemetini kaybeder; 538°( geçildiğinde ise bina yükü altında çelikte eğilme ve bükülmeler görülür. Yapı dizayn yükünü taşıyamaz ve binanın yapısal bütünlüğü bozulur. A) Pasif yangın yalıtımında kullanılan izolasyon malzemeleri kendi içinde de ikiye ayrılır: 1 . Yangına dirençli (fire-proofing) malzemeler: Bunlar yapı elemanlarına yangın direnci sağlayan malzemeler ve ürünlerdir. 2. Yangını durduran (firestopping) malzemeler: Yangını durduran malzemeler yapının diğer bölümleri ile yangın sınıflı duvar, döşeme arasındaki birinden diğerine delip geçen boşluklardan (borular, kablo kanalları, kanallar) alev, zehirli duman ve gaz malzeme lntume scent (ısıyla kendiliğinden şişen) özelliğe haizdir. B) Pasif Yangın Yalıtımında Kullanılan İzolasyon Malzemeleri a) Taşyünü b) Seramik yünü c) Kalsiyum silikat plakaları d) Vermikulid plakaları e) Alçı plakalar f) lntumescent (yüksek ısıyla şişen) malzemeler g) Püskürtülebilir çimento bazlı malzemeler a) Taşyünü Taşyünü volkanik kaya lifleri ile fenolik bağlayıcıdan oluşur. Hem levha hem de şilte formunda üretilir. Maksimum çalışma sıcaklığı 750° C'dır.Kısa süreler için 1000°C'a kadar dayanır. Yoğunluğu 30-1000 kg/m3 arasında değişir. Yangın izolasyonu için genelde 100-300 kg/m3 yoğunlukta olanları kullanılır. lsı iletkenliği 35O°C'da 0.092 W/mK'dir. b) Seramik Yünü Seramik yünü seramik elyafları aluminyum ve silika'dan oluşur. Levha ve şilteleri mevcuttur. Çalışma sıcaklığı 1 2OO°C'dır. 1750 °C'de erimeye başlar. lsı iletkenliği (96 kg/m3) 800 °C'de 0.24, 1 000°C'de 0.34 ve 120O°C'da 0.44 W/mK'dir. Yoğunlukları 64500 kg/m3 arasında değişir yangın yalıtımı için 96-250 kg/m3 kullanılır. c) Kalsiyum Silikat Levhalar Bu plakalar kalsiyum oksid ve silika'dan üretilir. Yoğunluk 700-900 kg/m3 arası nda değişir. lsı iletkenliği 0.18 w/ mK'dir. d) Vermikülit Levhalar Bu levhalar kalsiyum oksid silika ve vermikülit'den yapılır. Plakaların yoğunluğu 350-550 kg/m3'dür. lsı iletkenliği 0.13 W/mK'dir. e) Alçı Levhalar Bu plakalar o/o 2 1 'i kimyasal bağlayıcı olan su ile o/o 79'u calsiyum sülfat olan alçıdan üretilir. Yoğunluğu 700-1000 kg/m3'dür. lsı iletkenliği 0.24 W/mK'dir. Alçı plakalar yangın izolasyonunda iyi bir özellikleri vardır ki bu levhaların bünyesindeki suyun buharlaşması ve serbest kalması için yüksek enerji gereksinimine sebep olmasıdır. ________________ Yangın ve Güvenlik ıı:m Sayı 53 Kasım - Aralık 2000 ----------------

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=