+ + Article • EX saha içerisinde ateşle çalışma zorunluluğu var ise ateşle çalışma müsaade formu doldurulmalıdır. • LPG stok tank bölgesi gaz algılama dedektörleri ile donatılmalı, müda hale ve gaz akışını kesme sistemleri otomatik olarak devreye girmelidir. • LPG'nin kullanıldığı ve depolandığı bölgelerde yangın riskleri devamlı kontrol edilmeli varsa ortadan kaldırılmalıdır. • Yangın önleme koruma organizasyon ları yapılmalıdır. • Personel eğitimli olmalı, sık sık tat bikatlar yaptırılmalıdır. • İç bünyede yapılan eğitimlerin yanın da, çevre kurum kuruluş ve itfaiyelerlede müşterek eğitimler yapılmalıdır. • Gereken tüm önlemler alınmalı, olası risklere karşı her zaman hazırlıklı olunmalıdır. • En önemli üst yönetimin teknik em niyet ve yangın güvenlik kavramına inanması gereğidir. BLEVE: Kaynayan Sıvı ve Genleşen Buhar Patlaması Propan ve Bütan gibi likit halde basınç altında stoklanan gazların dışarıdan yapılan ateşli müdahale ile patlama olayına BLEVE diyoruz. Buna aynı zamanda "mekanik patlama" da diye biliriz. Yangına maruz kalan sıvılaştırılmış alev alıcı gaz ihtiva eden bir kap veya tank (basınçlı kap) çalışmadığı zaman meydana gelen patlamadır. Sıvılaştırılmış gazlar normal sıcaklıkta bulunurken kaynama sıcaklıklarının üstündedirler. Basınç altında tutuldukları sürece sıvı halde kalacaklardır. Kabın veya tankın bozulması veya deforme olması durumunda basınç aniden atmosfer basıncına kadar düştüğünde sıvıda depolanan ısı, hızla buharlaşmaya ve gaz fazına geçip büyük bir patlamayla atmosfere çıkmaya çalışacaktır. Bleve'e sahip olan ve en çok karşılaşılan olay, sıvılaştırılmış alev alıcı ve gaz içeren tankın (LPG tankı veya tüp) üzerinde yangına sebep olan bir kaza Propan ve bütan gibi likit halde basınç altında stoklanan gazların dışarıdan yapılan ateşli müdahale ile patlama olayına "BLEVE" diyoruz. varsa, tankın ısınmaya başlaması ve devam etmesi neticesindeki patlamadır. Tankta sıvı olduğu müddetçe, tank cidarlarının bozulmasını, metalin, gaz fazının bulunduğu yüzeyin zayıflamasını önlemek için yeterince soğutma yapılmalıdır. lsı nan basınçlı takın soğutulması, hem tankın metal yüzeyini koruyacak, hem de Bleve süresini uzattığı için gerekli müdahale zamanı kazanmamızı sağlaycaktır. Tanktaki sıvı seviyesi düşerken soğutmanın kesintisiz ve etkin olarak yapılması gerekir. Sıvı seviyenin sıcaklığı, tankın maruz kaldığı sıcaklığın altına düştüğü zaman, metal tank cidarı zayıflamaya ve içerden artan basınçla bozulmaya başlayacaktır. Tankta kalan gaz, zayıflayan metalin en cidarı zayıflamaya ve içerden artan basınçla bozulmaya başlayacaktır. Tankta kalan gaz, zayıflayan metalin en zayıf yerinden yarılması neticesinde enerji şeklinde büyük bir patlama ile atmosfere çıkacaktır. Bu yüzden yarım ve az dolu tanklar, tam dolu tanklardan daha dayanıksızdır. Tehlikeli olma süreleri (Bleve) daha azdır. UVCE: Sını rlandı rılamayan Buhar Bulutu Patlaması UVCE, yanıcı bir maddenin buhar bulutu ateşlendiği zaman meydana gelen diğer bir patlama çeşididir. Alev alıcı bir gaz bulutu, dışarıda bir ateş kaynağı bulduğu zaman gazın çıktığı ana kaynağa doğru gittikçe artan bir gürültü ile yanmaya devam eder. Gazlar ve buharlar sınırlandırılamadıkları için enerjinin çoğu ısı olarak açığa çıkar. Yanıcı hidrokarbonlar ve sıvılaştırılmış gaz kütlesi bulunduğu zaman aşağıdaki durumlardan biri meydana gelir: 1. Buhar zararsız olarak dağılabilir, 2. Dökülerek yanabilir, 3. Buhar bulutu geniş bir alana yayılıp tutuşabilir, 4. Bunun yanı sıra ateşlemeden sonra alev, bulut boyunca genişler ve tehlikeli bir şok dalgası meydana getirmek için yeterince hızlanır. LPG Yangınlarında Suyun Fonksiyonu Su, mükemmel yangın söndürme özelliklerine sahip en yaygın ve en ucuz söndürme maddesidir. Donma noktasının o0C'nin biraz üstünde, kaynama noktası 1 oo 0C'nin biraz altındaki sıcaklıklarda hortum ve borularda kolayca taşınabilir. Su, hortum ve sabit donanımdaki (su topu) nozulun fonksiyonlarına göre rahatça şekil alabilir. Yangın söndürme açısından en yararlı özelliği, yanmaya devam ettiren sıcaklığı soğutarak düşür mesidir, yani yanma üçgeni dediğimiz üçgenin bir kenarının "ısı"yı ortadan kaldırmasıdır. Yangına uygulandığı zaman yakıt yüzeyini soğutur, yakıttan çıkan buharların yanmasına engel olurken ısının geri dönmesini önler. Alevlerle birleşen su damlacıkları buhar haline dönüşüp oksijenin yerini almaya çalışır. Bu amaçla + --------------- Yangın ve Güvenlik m Sayı 53 Kasım -Aralık 2000 ---------------+
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=