+ Article kullanılmak istenildiğinde, yanma bölgesi bir şekilde sınırlandırılırsa o bölgeye giren oksijeni azaltıp kaplama/boğma işlemi yaparak yangını söndürebilir. Yangınlarda su; • Solid (kesintisiz) • Pülvarize (sprey) olarak kullanılmaktadır. Solid su, uzak mesafelere ulaşabilme, soğutma, parçalayarak katı maddelerin detaylarına ulaşarak ısıyı düşürme özelliği taşır. Pülvarize su, su damlacıkları ile ortaya çıkan büyük yüzey alanları, ısı alma kapasitesini arttırır. Aynı zamanda yoğun bir sprey bulutu oluşturup, yanma bölgesi sınırlandırılırsa girmesi muhtemel oksijeni azaltarak yanmayı yavaşlatacak veya tamamen ortadan kaldıracaktır. Pülvarize suyun başka bir özelliği de, yanan yüzeylere buhar bulutu oluştrarak kaplama/ boğma işlemi özelliği göstermesidir. Tabi ki bunları yapabilmek için kullanılan ekipmanların uygun ve yeterli, kullanıcının bu konuda eğitim görmüş uzman kişiler olması gerekir. LPG tanklar için, TSE 1 446-TSE 1449 standartlarına belirtilen kurallara uyulmalıdır. LPG tanklarının bulunduğu her yerde, mutlaka yangın önlemi alınması gerekir. Gerekli korunma, depo arazisi, diğer binalarla olan mesafeler, mevcut su kaynakları, komşu kuruluşlar, itfaiye teşkilatının hareket kabiliyeti ile etkinliği göz önüne alınarak yangın güvenliği açısından yapılacak bir "Genel Risk Analizi" ile belirlenir. 3. OTOGAZ GÜVENLİK ÖNLEMLERİ Otolarda LPG kullanımı hızla yayılmaktadır. LPG, otomotiv alanına girerken temiz yakıt olma özelliğinden ziyade ekonomik oluşu ön planda tutulmaktadır. Otogaz istasyonlarında güvenlik sistemleri ve alınması gereken önlemleri şöyle sıralayabiliriz; 1. Bu işte çalışan tüm personel LPG satış şirketleri tarafından özel eğitime tabi tutulmalı ve belgelendirilmelidir. 2. LPG tankı etrafı (toprak altı veya yer üstü) 1.80 m. yüksekliğinde tel örgüler ile çevrilmelidir. 3. Tel örgü etrafında uyarı levhaları bulundurulmalıdır. 4. Statik elektrik yüküne karşı tank, dispenser ve boru hatları uygun olarak topraklanmalıdır. 5. Kesinlikle aşırı dolum yapılmamalıdır (max. o/c,85) 6. İstasyona LPG ikmali yapan tankerler ikmal esnasında "topraklama pensesi" ve egzoslarına "alev tutucu" takmalıdır. 7. Dispenser bölgesinde, her dispenser sayısı kadar 6 veya 1 2 kg'lık KKT yangın cihazı bulundurulmalıdır. 8. LPG tank çevresinde iki adet 12 kg'lık TSE 862'ye uygun KKT cihazı bulundurulmalıdır. 9. Kapasitesi 1 O m3 ve daha büyük yer üstü tanklarında soğutma için sprink sistemi bulunmalıdır. 10. Tankların ve dispenserlerin yüzey hacimleri hesaplanarak, her m2 için litre/dakika su sistemleri projelendirilmelidir. 11 . Depo ve tank sahasındaki elektrik tesisatı ex-proof olarak projelendirilmelidir. 12. Yer üstü tankların altında ve dispenser bölgesinde "Sabit Gaz Algılama" sistemi bulunmaladır. 1 3. Gaz kapatma vanası algılama sistemine bağlanmalı ve otomatik olarak kapanmalıdır. 14. Yangın veya gaz kaçağı gibi acil durumlarda personeli ikaz etmek için sesli alarm sistemi olmalıdır. 15. Yıldırım tehlikesine karşı TS 622'ye uygun bir paratoner sistemi kurulmalıdır. 16. Örtülü tanklar ısıya dayanıklı malzeme veya dere kumu ile örtülmelidir. 17. Tank ve dispenser sahasının 5 m. yakınında herhangi bir kanal veya kanalizasyon girişi ve benzeri çukurlar bulunmamalıdır. 18. İstasyon sahası içerisinde çapraz iki adet yangın dolabı ve sis nozulu bulundurulmalıdır. Bunlar için en az 20 m3 kapasitede yangın suyu deposu tesis edilmeli, hortum su basıncı 7 bar olacak şekilde yangın su pompası projelendirilmelidir. 19. Dispenser ve dolum tabancası arasında mutlaka "Breakway" (ayırma) kaplin olmalıdır. 20. Tankların yakından veya üstünden elektrik nakil hatları geçmemelidir. (Anma gerilimi 0,6-10,5 kW olan nakil hattı, dikey doğrultusundan 2 m ve anma geriliimi 1 0,5 kV'nın üzerinde olan nakil hattı yatay doğrultuda her yönden 7,5 m uzakta olmalıdır) 21. Yılda en az bir kez kişi ve kuruluşlar tarafından statik topraklama ölçümleri yapılmalıdır. Günümüzde binlerce araç, ekonomik olması nedeniyle LPG kullanıyor. _______________ Yangın ve Güvenlik m Sayı 53 Kasım - Aralık 2000 + +
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=