Article Sismik Tahrikli Otomatik Gaz Kapama Sistemleri ve Standartlar Seisnıic Actuated Autonıatic Gas Shut-off Systenıs and Appicable Standarts M. Ata CEYLAN Promet Kontrol ve Enfonmasyon Teknoloji leri Ülkemizde çok yoğun olarak tartışılan deprem tehlikesi, doğal olarak insanları böyle muhtemel bir tehlikeye karşı önlemleri almaya itmektedir. Depremi daha önceden belirlemeye yönelik ihtimallerin çok düşük olması bu tür tedbirlerin önemini daha da arttırmıştır. Böyle bir muhtemel afete yönelik en önemli tedbirlerden bir tanesi de evlerde bulunan doğal gazı kontrol altına almaktır. Olası büyük yangın ve patlama tehlikelerinden korunmak için deprem sonrasında doğal gaz otomatik olarak binaya girişinden itibaren kapanmalıdır. Böylelikle, a. Gaz taşıma ve dağıtım borularının hasar görmesi sonucu oluşacak kontrolsüz gaz çıkışları ve çıkan gazın tutuşması. b. Gaz kullanan bina ve tesislerde bulunan tesisat ve cihazların kırılarak veya devrilerek kapalı mekanlara gaz birikimine neden olması, kaynaklanacak tehlikeleri azaltılmış olacaktır. Bu tür sistemler yaklaşık 50 yıldan beri Amerika' da kullanılmakta olup, özellikle 1994 Northridge (ABD) depremindeki 1000 adet gaz kaçağı, 14.000 adet servis hattı kaçağı ve 53 adetyangın tehlikelerinin ortaya çıkması bu tür ürünlerin California (ABD) eyaletinde kullanılmasının zorunlu hale gelmesine neden olmuştur. Yine 1995 Kobe Uaponya) depreminde 5600 adet gaz kaçağı tesbit edilmiş ve birçok yangın çıkmıştır. Yaşamış olduğumuz 17 Ağustos depremine ilişkin, 29 Ağustos 2000 tarihinde İstanbul Dedeman Oteli'nde düzenlenen "Mekanik Ve Elektrik Tesisatlarında Deprem Güvenliği Paneli"nde İGDAŞ yetkilileri, Avcılar' da yapılan araştırmalarda, iç tesisatlarda %25 kaçak tespit ettiklerini belirt iler. Bu depremin, yaz aylarına rastlaması ve gece olması, dolayısıyla gaz kullanımının en az olduğu zamanlara rastlaması, halkımızın yangın gibi büyük bir faciayı atlatmasını sağlamıştır. Nitekim, daha sonra yaşanılan Düzce depremi kış aylarına rastlamış LPG kaçakları sonucu oluşan patlama ve yangınlar meydana gelmiştir. Sunulan rakamsal veriler, halkımızın olabilecek tehlikelere karşı, neden daha bilinçli ve hassas bir şekilde yaklaşması gerektiğini daha iyi anlatmaktadır. tadırlar. Çünkü; servis regülatörleri sadece tolerans sınırlarını (%20-25) aştıkları sürece otomatik kapama yaparlar. Bu tolerans sınırları içerinde de regülatör olası bir kaçağı normal bir gaz tüketimi olarak algılayıp kapama yapmaz. Zaten bu tolerans sınırları (%20-25) içindeki gaz oranı da muhtemel bir yangına veya patlamaya sebep olacak kadar önemlidir. Sebebi ise bilindiği üzere doğal gazın patlama limitinin, hava gaz karışımındaki oranın %5 ile %1 5 arasında olmasıdır. Bu kadarlık az bir oranda bile gaz patlama riski taşımaktadır. Özellikle, depremin çok sık rastlandığı Öte yandan binaların önlerinde bulunan servis kutularının içindeki regülatörler vasıtasıyla zaten aşırı bir akışta (Aşırı Derecede Gaz Kaçağı Olması) Shut-off mekanizmaları sayesinde gazı otomatik olarak kapadığı bilgisi doğru olmakla beraber bu tür sistemlerin gereksiz kılacak kadar gaz emniyetini sağlamamakKobe (Japonya) depreminden bir yangın görüntüsü (17 Ocak 1995) ----------------Yangın ve Güvenlik m Sayı 53 Kasım -Aralık 2000 ----------------
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=