+ Gerçek Davud'un tulumbasına Didon ve onun değiştirilmiş şekli ola,n tulumba/ara da Didon Bozması denilmektedir. bakırdan külah/arın (tasların) tamiri için de 90 akçe tayin edildi. Davud Ağa bir müddet sonra hortumlar da icad etti, bu suretle suyu uzaktan tedarike ve yüksek yerlere çıkarmağa muvaffak oldu. Hortumların imali için Tulumbacı Ocağı'na 64 nefer daha ilave olundu, hortumların masrafı için de Tulumbacıbaşı Ağaya 40 akçe zam olundu. Neferler için günde on okka et ve 75 çift fodula (ekmek, asker tayını) tahsis edildi. 11 Gerçek Davud Ağa'nın yaptığı ilk yangın tulumbası İstanbul Belediyesi İtfaiye Müzesi'ndedir. Suyu, arka sakaları ve atlı sakalar ile taşınıp doldurulan, emme özelliği olmayan ve sadece su basılabilen bir tulumbadır. Ağırlığı 130 kg olduğundan taşınması ve yer deği ştirmesi kolay olmamaktadır. Çok ağır olduğu için sonraları terkedilerek daha basit ve hafif olan ve aynı zamanda emme ozelliği de olan tLılumbalar yapılmaya başlanmıştır. Gerçek Davud'un tulumbasına Didon ve onun değiştirilmiş şekli olan tulumbalara da Didon Bozması denilmektedir. Vak'anüvis Vasıf Efendi'nin hicri 1167 (MS 1753) yılı vakaları arasında kaydettiği "İcad-ı Tulumbai Nev (Yeni Tulumba İcadı)" başlıklı yazısında tulumbalar karşılaştın I maktadır. 11 Evvelce icad olunan tulumbalar yangına yakın çeşmeler bulunursa işe yarar idi. Çeşmelere uzak yerlerde yangın çıkarsa, tulumbaya arka saka/arının veya atlı sakaların su taşıması icab ederdi. Su gelinceye kadar birçok yerler yanardı. Bostancılar Tulumbacıbaşısı bu zorluğu kaldırmak için yeni icad bir tulumba yaptı ve bir dilekçe vererek tulumbasının uzak çeşmelerden su taşınmasına ihtiyaç göstermeden işleyebileceğini bildirdi. Şöyle ki, İstanbul'un hemen her evinde bir kuyu vardır; bu tulumbanın hortumu kuyuya, su bitince hortum diğer bir kuyuya sa rkıtılıyordu. Dilekçesi kabul edildi. Yeni icad tulumba/arın imaline ı müsaade olundu. Lazım gelen masraf-, farın miriden ödenmesi emro/undu. , Filhakika bu yeni icad tulumba/arın yangınlarda faydası görülerek çoğaltılması için Tulumbacı Ocağına, vesair yangın söndürme memur olanlara emrolundu ... " Gerçek Davud Ağa 'nın t ulumbas ı kuyuların ve sarnıçların suyundan istifade edememektedir. Yangın civarında çeşme olmayınca sakalar uzaklardaki çeşmelerden su getirinceye kadar yangın geniş /emektedir. Davut Ağa 'nın tulumbası bir "Basma Tulumba"dır. Hortumlar yakın çeşmelerin ağzına bağlanmakta, su, tulumbanın emmesi ile değil, cazibe ile Davut Ağa 'nın tulumbası bir "Basma Tulumba"dır. Hortumlar yakın çeşmelerin ağzına bağlanmakta, su, tulumbanın emmesi ile değil, cazibe ile sandık haznesine gelmektedir. Yeni tulumbalar ise, birer "Emme-Basma Tulumba"dır. Ne yazık ki bu ilk emme-basma yangın tulumbasını icad eden Bostancı Tıılıımbacısının adı bilinmemektedir. sandık haznesine gelmektedir. Yeni tulumbalar ise, bir "Emme-Basma Tulumba "dır. Ne yazıktır ki bu ilk emme-basma yangın tulumbasını icad eden Bostancı Tulumbacısının adı bilinmemektedir. Davud Ağa öldükten sonra Haseki Hastanesinin batısı na rastlayan kapı girişindeki bugün varolmayan mezarlığa gömülmüştür. Tarih-i Osmani Encümeni 1911 yılında İbrahim Müteferrika'nın mezarını aratırken encümen üyesi l Ahmed Tevhid Bey ta ra fında n ) tesadüfen Davud Ağa'nın mezar taşı da bulunmuştur. Davud Ağa'nın ve diğer tulumbacı l arın mezar taşları 1940'ta buradan alınarak Edirnekapı mezarlığına nakledilmiştir. 1963 yılında İtfaiye Müdürlüğü tarafından Edirnekapı mezarlığında İtfaiye şehitliği oluşturulmuş ve Gerçek Davut'un ile tulumbacıbaşı İbrahim Ağa 1173 (1759) ve tulumbacıbaşı Sadık Ağa 1154 (1741) gibi tulumbacı ağalarının mezar taşları şehitliğe alınmıştır. Gerçek Davud'un mezarı Edirnekapı Şehitliği'nde kapıdan girince sağda, dar yolda duvar h izasına bitişik asfalt yolun yanında gömülüdürler. Kaynaklar J) Reşad Ekrem Koçu, lumbacıları ", (1981) 0 "istanbul Tıı2) Turgut Kut. "Ülkemizde Yangın Tulumbasını ilk Kez İmal Eden Gerçek Davııd'ıın ve Bazı Tuluınbacılan.n Mezar Taşları", (1979) 3) Mustafa Cezaı~ "Osmanlı Devrinde isıanbul Yapılarında Tahribat Yapan Yangınlar ve Tabii Afetler" (1970). 4) "Dünden Bugüne istanbul Ansiklopedisi", Cilt 3 ve Cilt 7, Tarih Vakfı, (1994). • 5) Osman Nuri "istanbul itjaiyf!;sinin Tarihçesi", (1928) 6) Süheyl Ünver "Bizde ilk Fenni Tulumbayi Kuran Davut Gerçek", 1965 +
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=