� Tulumbacı Bahriye � Sprinkler Dizaynında Yapılan Temel Hatalar � TÜYAK'ta Yeni Bir Dönem � Otomasyon Dosyası � Bilgisayarda ve İnternette Güvenlik
NATO STOCK NUMBER 4210 27 006 2487 ------... - --·-- ... --- t -----------a ;�; E=-· -------- -.. ...... ==:= : = NATO STOCK NUMBER 4210 27 006 2488 NATO STOCK NUMBER 4210 27 004 2938 .... _ -- - ---- . ._ -
•• •• ■ ■ YANGIN SONDURME SiSTEMLERi Sprinkler Sistemleri Köpüklü Söndürme Sistemleri FM 200 ve CO2 Gazlı Söndürme Sistemleri ANSUL R-1 02 Mutfak Davlumbaz Söndürme Sistemleri Sistem Dizaynı, Projelendirme, Malzeme Temini, Süpervizyon, Elektrik/ Mekanik Montaj, İşletmeye Alma, Satış Sonrası Servis. Grinnell SALES & DISTRIBUTION EKUR O T O M A S Y O N SANAYİ VE TİCARET A.Ş. l@�I ® @ jvdsl T,Tu-,J'·; � h%�r . ' -. ıso 9002 ... :;',I.A ��#" � 1p <8> ·ı-�,,·.. ;\-� tı- TUV •�.. -��l ...,or" MERKEZ: ESENTEPE KASAP SOK. HİLMİ HAK HAN NO: 22/6 • 80280 · ŞİŞLİ/· İSANBUL TEL: (0212) 274 89 50 PB X - FAX: (0212) 274 82 90 e-mail:ekurotomasyon@ekurinsaat.com.tr ANKARA ŞUBE:U ĞU R MUMCU CAD.MEHMET AĞAAPT. NO: 73 GAZİOSMANPAŞA-ANKARA TEL: (0312) 446 6916-445 0719-446 69 31 -FAX: (0312) 44507 42
2 SIEMENS Cerberus Division Düşüncelerinizde hangi binanın yangın ve güvenlik sistemleri ile ilgili planlar olursa olsun, düşüncelerinizin hayata geçirilmesi bizim işimizdir. Tamamen projeye özel entegre çözümler üreten Siemens Cerberus, engin deneyime sahip kadrosu ile 50 yıldır sizlerle birlikte. Siemens Cerberus Güvenlik Sistemleri A.Ş. Itri Sokak No:2/2 80700 Balmumcu Beşiktaş -ISTANBUL Tel: 0-212 275 36 69 Fax: 0-212 274 36 69 Mesnevi Sokak No:12/18 06690 Çankaya - ANKARA Tel: O 312 440 01 49 Fax: O 312 440 73 95 Cumhuriyet Bulvarı Mayıs iş Merkezi No:123/1 Büro: 103 Alsancak - IZMIR Tel: 0-232 465 09 51 Fax: 0 2-32 465 09 52
1 Değerli okurlaı� 7 Bu sayımızı yayma hazırlarken bir tarajian da hızla değişen ekonomik göstergeleri takip ettik. Umutla beklediğimiz gelişmeler nihayet Nisan 'ın son haftası şekillenmeye başladı. IMF ile her konuda mutabakatın sağlanması ve bu yıl için Türkiye 'ye 14,3 milyar dolarlık bir yardım öngörülmesi uzun siiren belirsizliğe kısmen son verdi. Ayrıca kamuoyunun siyasi anlamdaki bazı beklentilerinin olumlu sonuçlanması, JMF'nin ikinci adamı Staııley Fisher'in "Türkiye 'nin mali desteği hakettiği" şeklinde açıklaması ve Uluslararası Fon Yönetim Kuruluşu Temle/on 'un Türkiye'deki siyasi kararlılığı "çok ümit verici" bulduğııııu açıklaması piyasalarımızı olumlu bir trende soktu. G7 ülkelerinin de ekonomi politikalarımıza destek veriyor olması ileriye daha da umutla bakmamızı sağlıyoı'. Bu olumlu hava içinde para ve kur politikalarınııı ve iç-dış borç ödeme programının sağlıklı bir şekilde belirlenmesini diliyoruz. Yaz aylarının yaklaşıyor olması da tiim gelişmelerdeki iyimser beklentileri arttırıyor; haziran itibarıyla enflasyonda olması beklenen "yaz inişi" ve siyasi tatil nedeniyle istikrarın devamı krizi aşmak için ideal bir dönem olarak göriiniiyoı: Bunların dışında turizm sezonunun yaklaşınası da tüm sektörler için yeni bir kaynak vaad ediyor. Ekonomist dergisinin yaptığı araştırma; turizmin, 38 sektöre hareketlilik getireceğini gösteriyor. Bu hareketlilikten olumlu etkilenecek sektörlerin arasmda "yangın ve güvenlik sektörü" de yer alıyoı: Yüzde J00 dolulukla geçmesi beklenen turizm sezonunda sektör jirmalarımızm turistik tesislere çeşitli alternatiflerle projeler sunması sektörümüze önemli bir girdi sağlayacak. Dergimizin bu sayısına gelince... Yine sizlerin beğeneceğini umduğumuz bir içerikle karşınızdayız. Yayın Kurulu Başkanımız Prof Dı: Abdurahman Kılıç; yangınla mücadelenin tarihine büyüteç tutan yazı dizisine "Tulumbacı Bahriye" yazısıyla devam ediyor. Olağan kongresini ve müteakip yönetim kurulu toplantısını gerçekleştirerek yönetsel anlamda yeni bir döneme giren TÜYAK/Tiirkiye Yangından Korunma Vakfı '11117 yeni Yönetim Kurulu Başkaııı Haluk Yaııık ile yaptığımız söyleşi TÜYAK ve sektörümüzle ilgili önemli saptamalar içeriyoı: Bu sayımızın dosya konusunu "Otomasyon" olarak seçtik. Bu dosyada bina ve yangın otomasyonu hakkıııda teknik bilgiler bulacaks111ız. Günümüzde her firmayı yakıııdan ilgilendiren "internet"; yaygınlaştıkça güvenlik konusu da önem kazanıyoı: Savaş Köse 'nin "Bilgisayarda ve interııetle Güvenlik Önemlidir" başlıklı yazısı bu güncel sorunu inceliyoı: Yad. Doç Dı: Saadet Alkış 'ın "Kundaklaıııacılık ve Yangın Sonrasında Krimiııalistik incelemeler" konulu makalesi, ismail Turanlı 'nın "Deprem-Yangın ilişkisi ve Sprinkler Dizayııında Yapılan Temel Hatalar" ve Murat Doğanay'ın "Açık Sistemlerin Önemi ve Sistemler Arası Entegrasyon" yazıları bu sayımızda yer alan bölümlerden bazılarıııı oluştııruyoı'. Gelecek sayılarımızda yayınlanmasını istediğiniz yazı, haber ve ürün tanıtımlarınızı. bekliyoruz. Ekonomi hayatımızla ilgili tüm iyimser beklentilerin gerçekleşmesini ve tüm faktörlerle birlikte sektörümiiziin de güzel günlere bir an önce kavuşmasını diliyoruz. Bir dahaki sayımızda da olumlu gelişmelerden bahsetmek umuduyla hepinize sağlıklı günler ve verimli çalışına/ar temenni ediyoruz.. Saygılarımızla ... Süleyman BULAK Dear readers, While preparing this issue, we observed the unstable economic figures. At /ast, developments we expected begin to appear in the /ast week of April. The uncertainty has come to an end in a sense by the agreement in al/ issues with IMF and a /oan of 14.3 billion given to Turkey far this year. Besides, the markets are on a positive trend through positive outcomes of the political expectations of the public, IMF's second head Stanley Fisher's statement "Turkey deserves economic support" and lnternational Found Management Foundation Temleton's statement "Turkey's political determination is promising". We are more hopeful far the future with the support of C7 countries far our economy policy. We hope that money and exchange policies as we/1 as internal-external payback programs would be determined more effectively. The coming of summer alsa effects expectations in every development positively; it seems that it wi/1 be an ideal season to overcome the crisis together with the "summer decrease" expected in inflation beginning in June and stability as a result of politic break.
MART - NİSAN 2001 SAYI 55 Sahibi ve Yazı İşleri Md. Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. adına Founder and Editor in Chief on behalf of Teknik Yayıncılık, Tanıtım AŞ. Süleyman BULAK YAYIN KURULU BAŞKAN! Head of Editorial Baard Prof.Dr. Abdurahman KILIÇ YAYIN DANIŞMA KURULU Editorial Board of Advisors Adalet NUZUMLALI, Aydın ÖZKAYA, Ayşegül CAYMAZ,Berk DALYER, Bülent CEDETAŞ, Cafer ÜNLÜ, Cem EĞRİKAYUK, Cengiz YENER, Doğanay SAMURAY,Fatih ALABAŞ, Güner YAVUZ, Haldun ÜLGEN, Hikmet AKIN, İrfan ÖNER, İsmail TURANLI, Kevork ÇİLİNGİROĞLU, Korhan IŞIKEL, Levent CEYLAN, Mahmut HORASAN, Murat EĞRİKAYUK, Necmettin AKOYA, Numan ŞAHİN, Okan TOKER, Orhan KALAFATOĞLU, Osman Levent CELASUN, Osman ŞAYLIMAN, Ömer DİNÇ, Recep YAMANKARADENİZ, Renan DİKEL, Resul DİLEK, Saffet KOŞUT, Serdar ÇELİK, Serhat UYSAL, Sermet ŞATIR , Sezar KAYALIBAY, Seydi Rıza GÜNEY, Talat SAĞIROĞLU, Yalçın DURMUŞ, Yekta NİZAMOĞLU, Yıldırım GÖK YAYIN KURULU Editarial Board Genel Yayın Yönetmeni- İdari Executive Editar - Administrative Reklam Müdürü/ Advertisement Manager Emine BANKOĞLU Genel Yayın Yönetmeni - Teknik Executive Editor - Technical Muhittin TEKMAN ( İşi. Makina Müh.) Yayın Yönetmeni Executive Editar Hakan TÖRE Grafik Tasarım / Graphic Design Semiha REÇBER Müşteri Hizmetleri Sorumlusu / Customer Service Offical Eser OĞUZ Bilgi İşlem / Abone Soruı,:ılus.u Sibel GEZER - Sabiha EKiNCi YÖNETİM MERKEZİ EXECUTIVE EDITORIAL OFFICE: TEKNİK YAYINCILIK, TANiTiM A.Ş. Balmumcu, Barbaros Bulvarı Bahar Sk, No:2 K:4-5 D: 11-13 80700-0 Beşiktaş / İSTANBUL e-posta:tekyay@turk.net www.toknikyayincilik.com Tel: 212- 275 83 59 Faks: 212-28B 2614 Ankara Temsilcimiz: Hızıro�lu Tanıtım - Ercan Hızıroğlu Tel: 312- 427 09 65 Fax: 312- 427 54 91 Eskişehir Temsilcimiz: Sadık YURTMAN 0-222-230 88 24 Harun GÜNEL 0-222-230 75 44(pbx) BASKI/PRINT: Uniform Fiyatı:2.500.000 TL. (Pasla ücreti dahil} Yıl/ık abone: 15.000.000 TL.(Pasta ücreti dahil) Single copy price: Europe $20 (Poslage included)! Overseas $25 (Postage included) Annval subscriptions : Europe $100/Overseas $ 100 O Yansıı.�•h:fk:':,!�h�ı��ı�"fz1J':f:�::��:X,U:�;�!�1ml•rln gösterJlerek de olsa iktibas edilemez. Yayjf��f:r�n'�':,J!1�hJı: ;;:;�r:�ı��, :,r:::r::;�: na, Kapak resmi Visatec ilanından alınmı�tır. f -Tulumbacı Tulumbacı Bahriye.........................................................................................................................................................................12 Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ Söyleşi ınterwiev "En Önemli Tasarruf Tedbirlerinden Biri;Yangın Güvenliğini Sağlamaktır."............................................18 Haluk YANIK Makale Article Kundaklamacılık ve Yangın Sonrasında Kriminalistik İncelemeler...................................................................22 Yrd.Doç.Dr. Saadet ALKIŞ 1i k .k s·ı . Technical e nl 1 91 lnformation Video Sistemlerinin Kullanım Alanları................................................................................................................34 Akif EKİN Açık Sistemlerin Önemi ve Sistemler Arası Entegrasyon.....................................................................................46 Murat DOĞANAY Bir Kimyasal Proseste Endüstriyel Otomasyon ve İşletmeye Alma Yöntemi..............................................56 Mehmet Akın ALTUĞ Avrupa Birliği'ninYapı Malzemeleri İçin ÖngördüğüTest Metodları veSınıflandırma Standartı.........................60 A. Nuri BULUT Konvansiyonel Yangın Algılama Sistemlerinde Zon Bağlantıları ve Dedektör Soket Tipleri...............................64 Halit YEĞİN Deprem - Yangın İlişkisi ve Sprinkler Dizaynında Yapılan Temel Hatalar..................................................78 İsmail TURANLI E "' ·t· 91 lffl Training Kapalı Devre Televizyon Sistemleri -2-....................................................................................................................36 EDS Elektronik Teknik Departmanı eVlrl Translation Ç .. Verimli Enerji ve Bina Otomasyonu............................................................................................................50 Terry W. Hofmann Uygulama Application Moskova Kızıl Tepeler.Projesi - Rusya İş ve Kültür Merkezi Yangın Otomasyonu Uygulaması...............................58 Serhat UYSAL Görüş Point of Vievv "İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı Konusunda Gelişmemiş Ülkeler Düzeyindeyiz".............................................66 Erdoğan EVRAN Bilgisayarda ve İnternette Güvenlik Önemlidir!........................................................................................68 Savaş KÖSE Yangın Söndürmede Halon Alternatifleri ve Çelişkiler..............................................................................74 Yıldırım GOK 4
L Otomasyon Dosyası Automation File Açık Sistemlerin Önemi ve Sistemler Arası Entegrasyon..........................................................................46 Murat DOĞANAY Verimli Enerji ve Bina Otomasyonu............................................................................................................50 Terry W. Hofmann Bir Kimyasal Proseste Endüstriyel Otomasyon ve İşletmeye Alma Yöntemi..............................................56 Mehmet Akın ALTUĞ Moskova Kızıl Tepeler Projesi - Rusya İş ve Kültür Merkezi Yangın Otomasyonu Uygulaması...............................58 Serhat UYSAL Haberler News İTÜ'de Çok Kapsamlı Bir Yangın Semineri......................................................................................................................86 İnternet Destekli Deprem Uyarı Sistemi............................................................................................................86 Victaulic Headquarter'a Seminer Ziyareti...........................................................................................................................88 Victaulic -Belçika Teknik Gezisi...........................................................................................................................................88 Emo Artık İki Ayrı Çatı Altında..................................................................................................................................89 Bilgi Elektronik ve Everfocus "Exclusive Distribütörlük" Anlaşması İmzaladı..................................................90 Vitec'ten Yeni Ürünler................................................................................................................................................90 Tüketicilere Önemli Uyarı.........................................................................................................................90 Kandilli Yeni Cihaza Yeşil Işık Yaktı.....................................................................................................................93 Hastanede Panik..........................................................................................................................................94 Akıl Almaz Ölüm...............................................................................................................................94 Yine Hastane Yangını..................................................................................................................................95 Emniyette Yangın Konulu Seminer.................................................................................................96 Borçelik'e Uluslararası İş Sağlığı ve İş Güvenliği Belgesi.............................................................................96 Yangınzedeler Termal Kamerayla Kurtarıldı..................................................................................................97 Denetimli Yakma Tekniği........................................................................................................................97 İstanbul'a Acil Eylem Planı..................................................................................................................................98 U.. 11 Tı t I Product run ani im arı lntroduction Görüntü Nakil Sistemleri / GİS..................................................................................................................100 Vıtec Vep-SBDX, Vep-SCDX 8 Kanal Dublex Multiplexer / BİLGİ ELEKTRONİK..............................................................102 Everfocus DR-1600 Digital Kayıt Cihazı / BİLGİ ELEKTRONİK.............................................................................102 Sensortec Analog Kontrol Paneli: ZXa / EDS...................................................................................................104 Bölgeli Konvansiyonel Yangın Kontrol Paneli / EDS............................................................................................104 Yangın Dedektörleri / EEC.....................................................................................................................................106 İST'den Alwit Yangına Müdahale Elbiseleri / İŞÇİ SAĞLIĞI TEÇHİZATl......................................................................108 DVRS 2001 Dijital Kayıt Sistemi / TEPE GÜVENLİK.............................................................................................................110 Güvenli Bir Cam: Lameks / ŞİŞECAM.....................................................................................................................................110 Tasarım Design Bir Ürünün Tasarım Öyküsü...........................................................................................................................111 Mesut YAVUZ Standartlar Standards NFPA 101 - Can Güvenliği Kodu / Bölüm:6.4 ve 6.5 .................................................................................116 Tablo Table Ürün ve Cihazlar İçin Firmaların Alfabetik Dizini...............................................................................................129 5 ta.ble of contents MARCH -APRIL 2001 ISSUE 55 Tulumbacı Bahriye TÜYAK'ta Yeni Bir Dönem Kapalı Devre Televizyon Sistemleri Otomasyon Dosyası Bilgisayarda ve İnternette Güvenlik Abone Formu NFPA 101 Firma Tanıtımları 12 18 36 46 68 1 14 1 16 126 Ürün ve Cihazlar İçin 129 Firmaların Alfabetik Dizini
i1$NEti,;i;ı.d f i r m a l a r A K AK.SAY ...................................................... 10 KALAFATOĞLU ..................................... 33 ATC ...................................................... 20-21 KSB .......................................................... 11 B N-M BAREKS .................................................... 91 MAVİLİ ······················································· 9 BİLGİ ELEKTRONİK ....... Arka Kapak İçi NOREL ...................................................... 45 BTS ............................................................ 17 BURSAN ................................................... 67 0-Ö ODES ................................................... 23-25 C-Ç ÖZAK ........................................................ 65 CEBSAN .................................................... 54 csu ........................................................... 43 P-R D PALMET ................................................. 109 DEKA ........................................................ 63 PCC ................................................ 51-53-55 PRONET ................................................... 31 E POLİTEKNİK ................................ 93-95-97 EDS ...................................................... 27-29 EEC ............................ Arka Kapak-134-136 s EKİN ........................................................... 7 SEÇİLAY ................................................... 81 EKUR ......................................................... 1 SENKRON ................................................ 41 EMO ..............,............................................ 89 SIEMENS ................................................... 2 ENERSİSTEM .......................................... 49 ERRA ........................................................ 16 ERYATEK ........... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14-15 T F TANRIKULU ........................ Ön Kapak İçi TEKNİK DÖKÜM .................................... 99 FETAŞ ...................................................... 79 TEPE GÜVENLİK ....................................37 FOKUS MÜHENDİSLİK ........................77 TRİMEKS .................................................. 71 FRANKLİN ........................................ 73-75 TİTAŞ ........................................................ 83 G Ü GİS ............................................................. 69 GRİNNELL ···············································87 ÜÇOK ........................................................ 52 H HAMAMCIOĞLU ...................................... 8 vw WİLCO ........................................... 101-103 I-İ ICCI 2001 .................................................. 92 y İPRAGAZ ..................................................61 YANMAR ................................................ 105 İŞÇİ SAĞLIĞI TECHİZATI .................... 107 YANGINGÜVENLİKREHBER ............ 113 6
CCTV Türkiye Distribütörü Danı,ma Hattı (O 212) 425 26 24 Fax:(0 212 ) 425 46 60 www.sanyo.com.tr e-mail:okln@lbm.net 110100t M:<MılTNORMıl """_..__,. __ � 24 Saat Güvendesiniz .. • r ------------------------------------, 1 SANYO Güvenlik Camera Sistemleri ile ilgili detaylı bilgi için lütfen kuponu1 doldurup (O 212) 425 46 60 nolu faksımıza gönderiniz. : Şirket:_______________________________� Adı veSoyadı:__________________________-: Adres:_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ı -----------------------------------_ı 1 Tel.:(O....)____________ Fax: (O....L_________ı 1 e-mail:_______________________________..ı D Ücretsiz Broşür O Ücretsiz ekinist dergi aboneliği 1_ 1 1 7 ------------------------------------'
8 1 C Cuınmins Yangın Dizelleri • N.F.P.� (Natİonal Fire Protectio�:!\pc (Loss Prevention Council) standartlarına uygun dizel y9 � gırl.pompası ruo_toı:fon ._ • 39 - '1 656 kW arası geniş güç yelpazesi, l - • Türkiye genelinde yaygın servis hizmeti, il-�;;;.;�� • Her türlü yedek parça garantisi, • Radyatör veya ısı eşanjörlü soğutma. _.;-_:-:.;ıı O • Periyodik bakım avantajı --- � HAMAMCIOı!ıı..U Merkez Okul Cad. No:13 81474 Orhanlı Tuzla/İSTANBUL o o Tel: (021 6) 394 32 1 O PBX Fax: (0216) 394 32 08-09 ---t---ı Ankara Adana İzmirı .,,.. .,1 ,.,--d Tel: (0312) 438 85 00 (3 hat) Tel: (0322) 454 78 86 (2hat) Tel: (0232) 463 "37-�0 (4 hat) ,_Fax: (0312) 439 68 42 Fax: (0322) 457 33 74 Fax: (0232) 2-2 34'6' web: www.hamamcioglu.com e-mail: cummins@hamamcioglu.com
mavili ELEKTRONİK TİCARET VE SANAYİ AŞ. Merkez : Tel (0216) 466 45 05 Pbx Fax (0216) 466 45 1 O Şube : Te1 (O212) 288 O2 82 272 32 24 - 272 42 84 Fax (0212) 288 02 20 e-mail : m a v i I i @ m a v i I i . c o m . t r web : w w w . m a v i I i . c o m . t r World Class Leader in Fire Detection Since 1918 Quality System Certificate No. 1 64 ı...._..;.......;;;;=;;:ı Assested to 1SO900 l . yangan ve gaz algalama sistemleri • ÜRETİM • İTHALAT • MÜHENDİSLİK • PROJELENDİRME • TAAHHÜT • PERİYODİK BAKIM • GARANTİ • YEDEK PARÇA • MONTAJ • SERVİS 9
J Yangın ve Güvenlik Sistemleri ,r r � , • Yangına DUR Deyin! r Otomatik Söndürme Sistemleri 7 r- Yangın İhbar ve Algılama Sistemleri 7 l Sprinkler Sistem Elemanları l l !�---AWG Ürünleri --�l r Gaz Dedektör ve Monitörleri l f Yangın Söndürme Cihazları -ı SAHİP OLDUKLARI ONAYLAR: UL, ULC, LPC, ıso, EN, BS, TÜV, EN'J, TSEK -�ı AKSAY Yangın ve Güvenlik Sistemleri San. ve Tic. Ltd. Şti. 1 � Perpa Ticaret Merkezi Kat:11 No:1829 B Blok Okmeydanı / iSTANBUL Tel: (0212) 210 02 43 Pbx Faks: (0212) 222 52 77 E-mail: aksay@turk.net Alarm Yangın Dolapları l r Su ve Köpük Monitörleri • Koruyucu Ekipmanlar
• • • • • ('.NKARAISTANBUL.: TERCİH TAMAM .. . 08 llf c b KsabA 0 ra Serisi vos 0 ' nayı, Yan nisan/ap sal ı/tue .fB�k.aM.ryatırtuWHJ,rub,�,yoh�t:üJf!/yaptıl<lıuım, bo;�3ul.ebüir. !J�IWW1k,ulıt&lanıraol/�kabut3örHıÜf �,3üv-eJtitir bi,rJaHj�retiaimauyım,. /gütıeıte,biJir� çi,utki.ı A-� Vl)S DIUW� � katiJ:ui � . 09 -1 ✓ FiyaJ;ı;"j'JU-11/, tu/i,m,,ürMiÇbk iyi. j Türkiye!de-�AwupaJıubi,r fbkjirH<ıN KSB)'iurcilı,etmi.f, 13 !()Y�Çbk�. Riferaıularl/Çbk iyi � /paJW üurutdelci uyar// lambaiartHN red emıek � bile,, tur 1 4 �U!Nıııar� de.mekkiy��/aJ,uuundAılıiyruk aiııuyorlar. ✓ SıraM..11/ lıulı-bfar bıuuıy;a.ltu-ikıdia.nuuybrlar. Bıuuıyra.itu-i 16 ye.ıJ.e.ldi, Vl)S bHAf��IW1f.ÜbrtaJ.KlarfU,()YUJUUK, f4Ufabiüybr. 1 7./Yedekparça;, ,ervir �periybdikba/a.m;/aı,uuundA,bafUH/P.jYtH<aR:-. /4� ıu, A-merikaidar kıu1ıu- Htat�calf/Jüueıdilderiıte., 18 ö�veriyorlar, öy!,ey,ıHtedeJf/ vosi: urcikemuyey�. NISAN/APR Setleri 1 1
TULUMBACI • BAHRiYE Prof Dı: Abdııralııııa11 KILIÇ kilica@itu.edu.tr İstanbul'un hemen her mahallesinde ve köyünde, gençlerin bir araya gelerek kurdukları tulumbacı takımlarında birbirinden ilginç karekterler bulunmaktadır: Tatar Ahmet, Deligavur Angilidis, Kız Artin, Kürt İdris, Laz Bekir, Yorgancı Bilal, Çingene Cevdet, Kayıkcı Dani yel, Arap Davut, Manav Halit, Helvacı Hasan, Hamamcı İhsan gibi hemen hemen her meslekten kişiler tulumbacı takımlarında yer almıştır. Bunlar arasında en ilginç tiplerden birisi "Tulumbacı Bahriye"clir. Yıllar önce, kabadayıların arasında bir kadının bulunması ve yangınların söndürülmesi çalışmalarına katılması günümüzde bile hayret ve saygıyla kaı·şılanmaktadır. Kadınların hemen hemen her iş kolunda erkekler kadar başarılı olduğunu bi l i yoruz. Tıpta, mühendislikte, politikada erkekler kadar başanlı iken, özellikle güzel sanatlarda, eğitimde ve sivil toplum örgütlemesincle eı·keklerden daha ela başarılı olduğunu görüyoruz. Büyük önder Atatürk, 23 Mart 1923 gunu Kızılay Kadınlar Şubesinin Konya'da düzenlediği toplantıda "Çok büyük şiikranla görüyoruz ve görmekteyiz ki, her yerde hanımlarımız erkeklerle fikir ve nur yolunda müsabaka derecesine yürüyorlar. Yine şükranla ifade etmek lazımdır ki, hiçbir yerde kadınlarımız erkeklere/en aşağıda değildir. Hemen her yerde kadın ve erkek seviyesi arasında bir denklik görmekteyiz. Bul hal şayan-ı iftihardır. Kadınlarımızın daha namüsait şartlar altında erkeklerden geri kalmayışı ve belki aynı şartlar altında erkeklerden ileri gidişi öviinç nedenidir." diyor. Günümüzde kadınlar farklı çalışma kollarında etkinliklerini artıraı·ak Atatürk'Cın sözlerini doğruluyorlar. Köşklüniiıı veya bekçinin ''yaııgııınnn vaaarrrr" sesini duyar duymaz tulumbacı uşaklarından önce koğuşa gelir, yeldirmesini toplayarak fenercinin yanmda yerini alır; Langa 'dan Fatih 'e, Fener'e, Ga/ata'ya, Beşiktaş'a kilometre/erce yolu koşarak yangına gider. ---------------- Yangın ve Güvenlik m Sayı 55 Mart - Nisan 2001 Türkiye'cle kadın itfaiyeciler elenince ilk akla gelen "Tulumbacı Bahri ye"dir. "Tulumbacı Bahriye"nin birkaç film olacak ilginç ve acıklı bir yaşam öyküsü vardır. İstanbul Küçüklanga'cla doğan Bahriye'nin babası, bir paşa oğlu olmasına rağmen iş sahibi olamaz, kendisini içkiye verir adı hırsızlık olayına karışır. Küçük yaşta annesi ölünce, küçük Bahri ye kendi kaderiyle başbaşa kalır ve bu arada tulumbacılığa özenir. Mahalledeki erkek çocukları ile oynayıp boğuşarak büyür, tulumbacıların arasına girer, 1885 yıllarında daha on yaşında iken yangınlara gitmeye başlar. Köşklünün veya bekçinin "yangınnnn vaaarrrr" sesini duyar duymaz tulumbacı uşaklarından önce koğuşa gelir, yeldirmesini toplayarak fenercinin yanında yerini alır; Langa'dan Fatih'e, Fener'e, Galata'ya, Beşiktaş'a kilometrelerce yolu koşarak yangına gider. Reşad Ekrem Koçu'nun belirttiğine göre, tulumbacılar hakkında çok zengin çok değerli hatıralara ve notlaı·cJ sahip olan Vasıf Hoca "Kavgacı, eli sopalı bir kızdı. Ciizelliğinden yana ise bin kız içinde bir tane idi. En zıpır oğlanlarla pervasızca konuştuğu halde namusuna toz
kondurmamıştı. Çakıllı eler(' boylarında yetişir açar yaban şekaayiki gibi bir kızdı, uzaktan hayran hayran seyredilir, nv koklanır, ne ele koparılıp yakay,ı takılırdı. Bu eli bayraklı, sopalı kızla İstanbul uşağı, esna/ tabakasından bir genç değil, bıçkın, kOlhanbeyi takımından bile hiçbir delikanlı evlenmeyl' cesaret eclemezcli. Kızın, Bedri adı nda şahinbaş bir itfaiy( ' çavuşuna gönOI vere/iği söyll' nircli" diye anlatmaktadır·. Üsküdarlı halk şairi olaıı Aşık Razi, Tulumbacı Bahı·iyt· için yazdı ğı şiirde hem Bahriye'nin özellikleı·ini hem de yaşantısını açıklamaktadır: Sa11111a çürük sakızdır Deıııir leblebi kızdır frz ehlidir pespaye Yerde kar gibi kızdır Vay oııa yaıı bakaııııı El şakası. yapanın Pestilini çıkarıı11ş Sırnaşık bcılıçıvaııııı Sırtında yeldirmesi Olııııış arslan yelesi Narcı atar Balıriye111 Eflaki /ular sesi İki kol örgii saçı Sanki çifte kırbacı Sandıkta Bahri Reis Kııoğlaıı Tuluıııbcıcı Köşkliiyü görür görmez Destur izin dinleıııez Düşer sandık peşine Kış yalama buz demez Çeşme başı curcııııcı Girer akrep burcııııcı El atınas111 Balıriye111 Iakıınya... pabucuııa Bahriye, onsekiz yaşına geldiği zaman babasını kaybeder. l<apalıçarşı'da üç dükkan ile bir· hanın hissesi kalır. l<iı·alaı-la geçinirken Anadolu'dan gelen ve l<üçüklanga'da sakalık yapmaya başlayan İlyas adında bir delikanlı ile evlendirilir. Evlendikten sonra, zıpırı kız hanım hanımcık olur·. l<ira gelirleriyle ev geçindirirken, İlyas ela Rumeli Demir yolunda bekçiliğe girer ve bekçilikten aldığı parayı biriktirmeye başlar. Bir oğlu olur. İsmail adındaki oğlu üç yaşına girdiğinde kalıbının adamı olmayan İlyas, biriktirdiği paraları alarak memleketine gider ve bir daha geri dönmez. Yalnız kalan Bahriye bütün varlığını oğlu İsmail'i yetiştirmek için harcar. İsmail, pınl pırıl bir delikanlı olur ve bu arada Balkan Savaşı başlar. Bahriye "sayende gazi anası olacağım" cliyeı·ek oğlunu onsekiz yaşında askeregönderir fakat kısa bir süre sonra şehit anası olur. Oğlunu ela kaybeden Bahriye, ---------------- Yangın ve Güvenlik m Sayı 55 Mart - Nisan 2001 yalnızlığa ve acıya dayanamaz ve bir süre sonra bahçedeki erik ağacının dalında canına kıyar. İstanbul Tulumbacıları, Tulumbacı Bahriye'ye çok tantanalı bir cenaze düzen lerler. Günümüzde, geceleri itfai yede yatıp, yangın söndürmeye giden kadın itfaiyeci yok, fakat erkekler gibi itfaiye eğitimi görmüş olan ve İtfaiyede kontrol ve denetim göı'evini yapan itfaiyeci elbisesi giyen kadınlarımız var. İtfaiyelercle alt yapı iyileştiriliı·se "İ tfaiyeci Bahriye"ler oluşacaktır. Nite kim, l<ocaeli Üniveı·sitesi'ne bağl ı "İtfaiyeciklik ve Sivil Savunma Meslek Yüksek Okulu"ncla toplam 28 öğren ciden 7 öğrencinin kız olması ve en başarılaı·ının kızlar olması kadın itfaiyecilerin sayısının .:ırtması konusunda sevindirici bir gelişmedir. Yurtdışında özellikle İngil tere, Almanya, İsviçre ve Japonya'cla gönüllü kadın itfaiyeci sayısı çok fazladır. Tokyo'da clörtyüz civarında profesyonel kadın itfaiyeci mevcut. l<adın itfaiyecileri otomatik merciiven in üstünde, hortumun ucunda veya telsizin başında görmeniz mümkün. Bununla beraber, kadın itfaiyecilerin çoğunluğunun yangın güvenlik önlemleri nin kontrol ve denetiminde çalıştıklarını belirtmek gerekir. Ülkemizde kadın itfaiyecilerin olması, itfaiyede çalışan kadınların sayısının artması gerekir. l<adınların, okullarda itfaiyelerin tanıtılması, öğren cilere yangın güvenliği önlemlerinin açıklanması, halka açık tatbikatların yapılması, binaların denetimleri gibi konularda erkeklerden daha başarılı olacaklarına inanıyorum. l<aclınların itfaiyelere giı·meleri hem yeni bir anlayış kazandırır hem ele itfaiyelerin seviyesini yükseltir. �
111 11111 "'""' ••••••• 11111111 ıı■-•■ı■ ıııııııı •■■111111 ııırıını ......... 111111111 111111111 ıııırıın 111111111 ııımrı1 ......... ıınııııt nıınııı ııınıııı 1111ıııııı ıııım1 ••••••••••
16 Çalışma Alanlarımız • Duman Kontrol Sistemleri • Otomatik Sprinkler Sistemleri • Doğal Havalandırma • Yangın Pompaları ve Aksesuarları • Yangın ve Duman Damperleri • Yükseltilmiş Döşeme • Duman Perdeleri • Yangın Algılama ve Alarm lı C(O)�r Official Colt Distributor for Turkey and Russia ERRA YAPI VE MÜHENDİSLİK SAN. TİC. LTD. ŞTİ. Barbaros Bulvarı, Ertuğrul Sitesi No : 91/2 80700 Balmumcu-İSTANBUL Tel : 212- 227 21 51 Fax : 212- 260 91 33 E-mail : erra @ turk.net
Binanızdaki elektrik ve mekanik şaftlarda YANGIN1 a geçit yok ! Şaftlar; • Binanızda yangın riski ve yangın yükü en yüksek yerlerdir. • Doğal baca görevi görürler. KBS Mortar (Harç) Hafif, sıkıştırılmış harçtır. Kablo kanallarındaki geçiş yollarına uygulanması sırasında genişleyerek, dumanın ve yangının geçişini engeller. Uygulanması ve içinden yeni kablo çekilmesi çok kolaydır. KBS Sealbags (Yastık) Özel yastıkları ile şaftların geçiş yollarına kolaylıkla döşenir. Özellikle kablo değişikliği veya ilavesi muhtemel kablo geçiş yolları için idealdir. Sıcaklık ile karşılaştıklarında kabararak ve katılaşarak yangının bir bölgeden diğer bir bölgeye geçişini engeller. KBS Panel Seal (Kaplama) Su bazlı KBS Kaplaması ile mineral yün içeren yangına dayanıklı panellerdir. Mekanik Tesisat geçişleri için ideal koruma sağlar. Elektrik kablosunun akım taşıma kapasitesini etkilemez. Kötü çevre şartları ve korozyona karşı tesisatın dayanıklılığını arttırır. Zararlı madde içermez. Elektrik Santralleri, Telekominikasyon ve Bilgi İşlem Merkezleri, Demir Çelik, Çimento, Kimya Tesisleri, Otomotiv ve Tekstil Endüstrisi, Çok Katlı Binalar : Elektrik ve mekanikşaftların belli disiplinler altında izolasyona ihtiyacı vardır. BTS' nin farklı hizmet anlayışı, Cognis Grünau kalite güvencesi ile Şaftlarınızda yangını durdurmanın tek yolu KBS Yangın Geciktirici Sistemlerin kullanılmasıdır. Yangına karşı güvenliğiniz için adresiniz... s BİNA TEKNOLOJİK SİSTEMLERİ www.bts.com.tr Cumhuriyet Cad. Akbey Sok. No: 6 Kat: 1 81613 Kavacık, İstanbul, Türkiye Tel: (0216) 413 77 11 Fax: (0216) 413 69 08 17
lııterview TÜYAK Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Yanık: "En önemli tasarruf tedbirlerinden biri; yangın güvenliğini sağlamaktır." "One ol tlıe most important precalltion is to pro vide lire-seClJrity " SUNUŞ TÜYAK-Türkiye Yangından Korunma Vakfı, "1999-2000 Olağan Genel Kurul Toplantısı "nı 20 Mart 2001 günü geniş bir iiye katılımı ve kapsamlı bir gündemle gerçekleştirdi. Genel Kurul'ıı takiben 5 Nisan 2001 günü yapılan "Yönetim Kurulu Toplantısı "nda ise gündem maddeleri; "Yönetim Kurulu Üyelerinin Yetki ve Görev Dağılımı" "VakıfSenedi 'ndeki Değişiklikler İçin Çalışm a " ve "Web Sitesi Çalışması" idi. Toplantıda, Yönetim Kurulu şu şekilde belirlendi: Yönetim Kurulu Başkanı: Haluk Yanık Başkan Vekili: Serhat Uysal Muhasip Üye: İsmail Turanlı Genel Sekreter: Cem Eğrikavuk Üyeler: Abdurahman Kılıç, Faruk Çehreli, Orhan Kalafatoğlu, Süleyman Bulak, Murat Kangiin. Denetim Kurulu Üyeleri: Korhan Jşıkel, Mehmet Ali Uğur, Erol Yılmaz Yeni Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Yanık'ın TÜYAK ve önümüzdeki dönem ile ilgili düşüncelerini almak için bu söyleşiyi gerçekleştirdik. Dergi olarak eski Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Abdurahman Kılıç 'a yaptığı çok değerli çalışmalardan ötürü şükranlarımızı sunuyoı; Sayın Haluk Yanık'a yeni görevinde başarılar diliyoruz. TÜYAK Yönetim Kıırulıı Başkam Halıık Ya111k YG: Ülke olarak içinde bulunduğumuz mevcut durum göz önüne alındığında TÜYAK açısından önümüzdeki dönemin hedefleri nelerdir ? Haluk Yanık: Türkiye'nin içinde bulunduğu ekonomik kriz ve nedenleri değerlendirildiğinde, yaklaşımlar ve önerilen çözüm yolları ne olursa olsun bir husus hep ön plana çıkıyor: Tasarruf. Hemen herkes tasarruf tedbirleri ve tasarrufun gerekliliği konusunda birleşiyor. Tasarrufun elimizde var olanı korumak ve muhafaza etmekle başladığını göz önünde tutarsak, can ve mal varlıklarımızı yangına karşı korumak her zamankinden daha çok önem kazanıyor. Krizi aşmada en çok umut bağlanan endüstriyel üretim ve turizm tesislerimizin yanı sıra, sağlık, eğitim ve ticari hizmet amaçlı binalarımızın, kara, hava ve denizyolu ulaşım araçları ve tesislerimizin, ormanlarımızın ve hepsinden önemlisi insanlarımızın yangının yok edici etkilerine karşı korunması ve yangın tehlikesinden uzak tutulması bence tasarruf tedbirlerinin en başında geliyor. Nitekim hükümetimiz de bir çok alanda tasarrufa giderken yangından korunma ve güvenlik önlemlerinde ve yatırımlarında kısıntı yapmıyor. Yangından korunma alanında Türkiye'de eksikliği çok hissedilen ve Sivil Savunma Genel Müdürlüğü'nün talebiyle ---------------- Yangın ve Güvenlik m Sayı 55 Mart - Nisan 2001
Interview TÜYAK'ın koordinatörlüğünde konuyla ilgili kamu ve özel sektör kuruluşları ile birlikte çalışılarak hazırlanan "Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik" de ilgili bakanlıklarda süratle görüşülerek yayınlanma aşamasına getirildi. YG: Yangın sektörünün sorunları ve TÜYAK'ın bunlara yaklaşım/arı nelerdir? Yangın sektörü içinyeniyönetmelik ne gibi artılar getirecek? Haluk Yanık: 20 yıldır Türkiye yangın sektöründe çalışıyorum. Bu süre içerisinde sektörün bence en önemli sorunu, gelişme ve endüstrileşme sürecinde bulunan bir çok ülkede olduğu gibi, yangına karşı can ve mal güvenliğinin sağlanmasında ülke genelinde bir zorunluluk ve yaptırım bulunmaması olmuştur. Bugün yangın algılama ve koruma endüstrilerinde söz sahibi olan ABD, Kanada, Avustralya, Japonya ve önde gelen Avrupa Birliği ülkeleri gibi ülkelerde de yangın sektörünün gelişmesi zorunluluk ve yaptırım getiren yasa ve yönetmeliklerin yürürlüğe girmesi ile başlamıştır. Elektrik, elektronik, mekanik ve kimya teknolojilerindeki gelişmelerin yangın algılama ve koruma sektörlerine yansıması zorunluluklar sonucunda ortaya çıkan taleple Yayınlanma aşamasına gelmiş olan yeni yönetnıeliğin yürürlüğe girmesiyle birlikte yangın sektöründe çok önemli gelişmelerin başlayacağını tahmin ediyorum. gerçekleşmiş, gerek ürünlerde, gerekse risk analizi, modelleme ve sistem tasarımı alanlarında büyük ilerlemeler kaydedilmiştir. İtalya, İspanya, Yunanistan gibi Avrupa Birliği'ne sonradan katılan ülkelerde de, daha gelişmiş AB ülkelerinin standartları düzeyinde oluşan AB yangından korunma yönetmeliklerinin uygulanmaya başlamasıyla, yangın sektörleri çok büyük gelişme göstermiştir. Türkiye'de de yayınlanma aşamasına gelmiş olan yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle birlikte yangın sektöründe çok önemli gelişmelerin başlayacağını tahmin ediyorum. Bu aşamada TÜYAK'a yönetmeliğin tanıtılması, uygulamaya yönelik eğitim çalışmalarının organize edilmesi, uygulama standartlarının oluşturulması gibi alanlarda çok iş düşecek. Sivil Savunma Genel Müdürlüğü başta olmak üzere, üniversitelerimiz, kamu kuruluşları, meslek odaları ve özel sektör temsilcileri ile birlikte gerek bu yönetmeliğin uygulanması, gerekse bu yönetmeliğin dışında kalan, hava, deniz ve havayolu ulaşım araçlarının, ormanlarımızın, tarım alanlarımızın vb. varlıklarımızın yangından korunması amacıyla oluşturulacak yeni yönetmeliklerin hazırlanması için yoğun bir çalışma bizleri bekliyor. YC: Ülkemizde dernek ve vakıfların, ilgili sorunların çözümü üzerinde etkisi sizce yeterli midir? Sivil toplum örgütlerimiz gündem oluşturma ve yönlendirme konusunda gerektiği kadar aktifler mi? Haluk Yanık: Ülkemizde derneklerin, vakıfların ve benzer sivil toplum örgütlerinin gündem oluşturma ve yönlendirme konularındaki etkinlikleri hızla artıyor. Belki henüz gelişmiş demokrasilerde görülen düzeylere ulaşmadı, ama bu etkinliklerinin artmasının bence en önemli nedenlerinden biri, bu tip örgütlerin sorunların çözümü konusunda beklenmedik düzeyde etkili olmalarından kaynaklanıyor. Örneğin eğitim alanında faaliyet gösteren birçok vakıf ve dernek bu alanda özverili ----------------- Yangın ve Güvenlik m Sayı 55 Mart -Nisan 2001 ve örgütlü çalışmalarıyla, katkıda bulunmak isteyen yurttaşlarımıza güven vererek bağışlarının ve gönüllü hizmetlerinin doğru hedeflere kanalize olmasını sağlıyorlar. Endüstri ve hizmetsektörlerinde oluşturulan sektör dernekleri bir taraftan sektörleri içerisinde düzenleyici ve kalite arttırıcı çalışmalar yaparken, diğer taraftan da ortak sorunlarının kamuoyuna duyurulması ve çözümlenmesi için ciddi girişimlerde bulunuyorlar. YG: TÜYAK, yangııı sektörü ve değinmek istediğiniz diğer konularla ilgili düşüncelerinizi aktarır mısıııız? Haluk Yanık: TÜYAK bence yangın sektörümüzün içinde bulunduğu dönLişüm aşamasında, varlığı, saygın ismi ve gelişim olanakları ile çok önemli bir kurum. Bugüne kadar çok zor şartlarda, çok değerli zamanlarını ve emeklerini esirgemeyerek, maddi ve manevi katkılarıyla TÜYAK'ı bugünkü konumuna ulaştıran -başta Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç olmak üzere- tüm kuruculara, yönetimde ve çalışma komisyonlarında görev yapmış tüm ağabeylerimize ve arkadaşlarımıza teşekkür borçluyuz. Çok genç bir sektör olan Türkiye yangın sektörü hızla gelişiyor. Her alanda, gerek özel sektör kuruluşlarımızda, gerekse üniversitelerimiz, itfaiye teşkilatlarımız ve diğer ilgili kamu kuruluşlarımızda çok değerli mühendis, bilim adamı ve yönetici arkadaşlarımız çok önemli çalışmalar gerçekleştiriyorlar. Bugüne kadar doğrudan TÜYAK çalışmalarına katılma olanağı bulamamış birçok değerli meslektaşımın sektörümüzün gelişmesine üst düzeyde katkıda bulunabileceklerini biliyorum. Bu katkıları sağlamak ve TÜYAK'ın tüm Türkiye yangın sektörünü en geniş anlamda kucaklaması için çalışmak benim en öncelikli hedefim olacak. Yönetim kurulumuz şu anda çalışma programımızın oluşturulması için çalışmalar yapıyor. Mayıs ayı başında yapılacak yönetim kurulu toplantısından sonra görüşlerimizi ve hedeflerimizi daha ayrıntılı olarak aktarma imkanı bulacağımı sanıyorum. @
20 Kültür Mah. Düzdere Sok. � Küçük ÇamlıkSitesi 0-1 Blok O :4 Ulus/lSTANBUL Tel: 0212 287 70 34 (Pbx) Faks: 0212 287 70 37
v C.IN DAMP Rİ..ERI FS I O 1/201 •Katlamalı perde tipi •4 saat yangına dayanıklı (LPC onaylı) •Katlamalı perdesi, kapama yayları ve kenar contaları paslanmaz çelik •Termik kapama mekanizması ve eriyebilir sigortasıyla iki kat güvenlik •Damper gövdesi üzerinde, damper konumunu belirten gösterge •240V/24V AC/DC elektro magnetli uzaktan kumanda seçeneği •1S0/DIS, FROSI, Lloyd test sertifikalı •Aerodinamik kanatlar ve kenar contaları paslanmaz çelik •4 saat yangına dayanıklı (LPC onaylı) •Dokuz ayrı kumanda seçeneğine sahip motorlu kontrol mekanizması •Damperin 72°C'de kapanmasını sağlayan eriyebilir sigorta ile iki kat güvenlik •ES sınıfı sızdırmazlık sertifikası •1S0/DIS, Lloyd onaylı HAVA AYAR DAMPERLERi: AER0F0IL / AER0SEAL •Aerofoil veya Aeroseal kanat profili seçme imkanı •Manuel veya motorlu kontrol mekanizması •Paslanmaz çelik kanatlar •Tamamen hava akımının dışında kalan ters kanat mekanizması ac'tionair AIR TRADE CENTllE L m. ŞTi. KOIIOr Mah. Düzdere Sok. Küçük Çamlık Sitesi 0-1 Blok D :4 Ulus/lSTANBUL Tel: 0212 287 70 34 (Pbx) Faks: 0212 287 70 37 21
Article KUN DAKLAMACILIK ve YANGIN SON RASiN DA ÖZET • • • • • KRIMINALISTIK iNCELEMELER Crimina/istic research after arsan and fire Yrd.Do�.Dr. SAADET ALKIŞ T.B.M.Y.O. İtfaiyecilik ve Yangın Güvenlik Programı Akdeniz Üniversitesi / ANTALYA 1981 'de Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Mühendis/iği Bölümü 'nü bitiren Alkış; Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Böliimü 'nde " Gözenekli Maddelerin Absorplama Özellikleri " konulu yüksek lisans çalışmasını 1982 'de verdi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde "Çimento Döner Fırını Sinler Bölgesi Magnezit-Krom Bazik Refrakter Tuğlaların ın Termal Şok Dayanımı" konulu doktora çalışmasını 1995 'de tamamlad ı. 1 982-1997 yıllarında Konya Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi 'nde görev yaptı. 1997 yılmdan beri Akdeniz Üniversitesi Tek.Bil.Mes.Yük.Okulu İtfaiyecilik ve Yangın Güvenliği Programının kurucu öğretim üyeliğini yapmaktadır. Çıkış nedenleri temel almdığmda yangınlar üç gruba ayrılır: Doğal yangınlar, kaza sonucu çıkan yangınlar ve kundaklama yangınları. Akdeniz Üniversitesi T.B.M Y O. İtfaiyecilik ve Yangın GüvenlikProgramı Öğretim Üyesi Yardımcı Doç. Dr. SaadetAlkış bu makalesinde "kundaklama yangınları "m ele alıyor. Kundaklamanın tanımı ve nedenlerine ek olarak; "yangının araştırılması" konusu "yangınınyerinin incelenmesi" ve "delillerin toplanması " altbaşlıklarıyla inceleniyor. ABSTRACT Fires are separated into 3 fundamental groups based on their reasons: Natura/ fires, fires by accident and swaddles. in this article, Akdeniz University T.B.M.Y.0 Fire Brigade and Fire Security Program's Lecturer 'ı\ss. Prof. Dr. Saadet Atkı�" explains the "swaddles ". And not only the definition and the reasons ofswadd/es but a/so research of fires, fireplaces and collecting the evidence are examined as subtit/es. ------------------ Yangın ve Güvenlik m Sayı 55 Mart - Nisan 2001 -----------(@f
Hangi yalu tercih edersiniz? Yangına karşı önlem alırken, malzeme ve sistem konusunda en doğru kararı vermek, sizin tercihinize bağlı... Her malzeme ve sistemi ayrı ayrı bulmak, araştırmak, zaman harcamak ve sonunda kararsız kalmak size göre değilse, doğru yolu seçin. Tek adreste, tüm yangından korunma seçeneklerini birarada bulabileceğiniz ODES'e yönelin. ODES'te en kaliteli yangından korunma malzeme ve sistemleri tercihinize sunulur. Yapılarınızdaki yangın tehlikelerine karşı en doğru çözümler önerilir. Siz en sağlıklı kararı verirsiniz. Alacağınız teknik destek, montaj, devreye alma ve bakım hizmetleri ile, yangına karşı her zaman % 100 güvende olursunuz. Yeter ki siz doğru yolu tercih edin !.. Yangın Dolapları \le Yangın Pompaları Gazlı Söndürme Sistemleri Söndürücüler; "ODEFIRE" "REDDY BUFFALOES" "TYCO, LPG" -- i iV Köpüklü Söndürme Sistemleri "TYCO • Grinnell" Yangın ve Gaz Algılama S istemleri "SIEMENS. CERBERUS" S" TpYr iCn kOl e •r GS i s6t ne nmel el l "r i Söndürme Ekipmonlon, Vanalar, Koplinler "TYCO • G6nnell, QUICKCOUP" Ortadoğu Elektrik-Elektronik ve Yangın Korunum Sisi. Tic. Ltd. Şti. ZTaehl : i t0 B2 1e6y 4S1o8k .2N1 o1: 31 2( p/ 2b x8) 1F0a3k0s K: 0ı z2ı l t1o6p3r a3k6-2İ s9t a4n8b u l www.odes.com.tr e-mail: odes@odes.com.tr 23
Article 1. GİRİŞ Ateş binlerce yı ldan beri kullanılmaktadır ve yaşamımız için gerekli olan temel unsurlardan biridir. Çok yararlı olmasının yanında zararları ile de tarih boyunca iki yönlü güç olarak karşımıza çıkmıştır. Ateş ile birlikte yaşamamızda yer alan yangın, potansiyel bir tehlike olarak yaşam koşullarının değişmesine paralel olarak artmıştır. İnsanoğlunun karşısına önce doğal yangınlar çıkmıştır. Gelişen teknoloji ile birlikte yangın değişik boyutlar kazanmıştır. Artan nüfus ve farklı enerji türlerinin kullanılması ile elektrik, mekanik ya da kimyasal etkenlere bağlı olarak konut, endüstriyel tesis, orman, ulaşım araçları yangınları yanı sıra patlayıcılar, LPG, doğal gaz ve nükleer maddeler sebebi ile de yangınlar çıkmaktadır. Yangın, kontrol altına alınamayan yanma olayıdır. Maddelerin, oksijen ile ısı enerjisi altında reaksiyona girmesi sonucu oluşturdukları ekzotermik reaksiyondur. Yanma olayının olabilmesi için ortamdaki oksijenin en az %16 civarında olması gerekir. Alevli ve alevsiz olmak üzere i ki yangın türü vardır. Alevli 4 K.ı0cal! ı.l,ın Şekil 1. yanmaya; odun, kağıt vs.., alevsiz yanmaya örnek olarak yanan sigara, akkor haldeki kömürü verebiliriz. Kapalı alanlarda çıkan yangınlar açık alanlardaki yangınlardan daha çok tehlikelidir. (Şekil 1) Yangını, çıkış nedenlerine bağlı olarak; doğal yangınlar, kaza sonucu çıkan yangınlar ve kundaklama yangınları olarak 3 ana maddeye ayırabiliriz. Yangın sırasında maddelerin yanması ve pirolizi nedeniyle oluşan yangın gazları ile birlikte katı ve sıvı partiküller dumanı oluşturur. Duman; tam yanmaları için gerekli oksijen miktarı yeterli olmadığında kömür, kağıt, petrol gibi katı veya sıvı hidrokarbonların, yanmamış karbon partiküllerinin salınması veya ısıl bozulmaları sonucu meydana gelir. Duman yayılımı sırasında duvar, cam , metal gibi katı yüzeylerle karşılaşır. İçindeki partiküller; dumanın yoğunluğu ve yüzeye dokunma zamanına bağlı olarak, bu katı yüzeyler üzerinde birikir ve is (kurum) oluştururlar. İsler, yanmanın başlangıç aşamalarında yaklaşık olarak %6 02, %1-3 H2 içerirler; yanmanın ilerlemesi ile C/H oranında artış görülür. Giderek isin temel bileşeni karbon ağırlık kazanır. Yapısında absorplanmış sıvı ve gazların yanı sıra metal, tuz ve oksitler gibi anorganik maddeler, kükürt ve azotlu organik bileşikler, kısmen yanmış parçacıklar ve/veya reçine gibi çözünmeyen maddeler bulunur. 2. KUNDAKLAMA Bir ya da daha fazla kişi tarafından, kişi veya kişilerin doğrudan can ve/veya malına zarar vermek üzere kasıtlı olarak çıkartılan yangınları kapsar. Dünyada ıa, i n�eröz ecikmeli Eleklro-<neka. Kim aoal ani Şekil 2 ABD kundakçılıkta ilk sırayı almaktadır: Son 10 yılda yaklaşık olarak 500 bin civarında kundaklama olayı gerçekleşmiştir. 1994 yılındaki kundaklama olaylarında 560 ölüm, 3440 yaralanma ve 3.6 milyon dolar maddi zarar meydana gelmiştir. Kundaklayıcılar yangın çıkarmak amacıyla değişik tutuşturma yöntemleri kullanmaktadırlar. Şekil 2'de kundaklayıcılar tarafından kullanılan tutuşturma yöntemleri verilmiştir. Kundaklama olaylarında kullanılan hızlandırıcılar; gazyağı, benzin, tiner ve diğer hafif hidrokarbon, aeresol kapları gibi maddelerdir. Yanan hızlandırıcı ile temas eden boyalı alanlarda genellikle boyanın dış tabakası, boya astarı ve koruyucu galvanizyon tabakası yanıp yok olur. Hızlandırıcının yüksek yanma sıcaklığı metal üzerinde çok karakteristik bir iz bırakır. 3. KUNDAKLAMA NEDENLERİ 1. Kin, nefret, intikam, gözdağı verme, kıskançlık gibi duyguların etkisi. 2. Vandalizm ; güzel şeyleri tahrip etme eylemi. Can sıkıntısı veya protesto etmek amacıyla daha çok gençler tarafından yangın çıkartılmaktadır. 3. Herhangi bir suçu örtbas etmek, delilleri yok etmek amacı. 4. Psikiyatrik etkenler: alkolizm, acındırma, zayıflık gibi davranış bozuklukları. 5. En önemli kundaklama nedenlerinden biri de, sigorta şirketlerini dolandırma nedeniyle yangın çıkarmaktır. Saatli erillm 4. YANGIN ARAŞTIRMA NEDENLERİ Kriminal açıdan konuyu genel anlamda ele alırsak yangın yeri araştırması çok hızlı periyodik bir çalışmayı gerektirir. Burada bazı metotlara değinmek uygun olur. 1. Çıkış nedeni tam olarak saptanarak benzeri bir yangının bir kez daha yaşanmaması için --------------- Yangın ve Güvenlik m Sayı 55 Mart - Nisan 2001 . ---------------�
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=