Technical Information felaket durumunda İstanbul'a gelecek olan itfaiye olanaklarının sorunsuz kullanımını sağlayacaktır. Böyle bir kararın çıkması kuşkusuz merkezi hükümetin ve Sivil Savunma Genel Müdürlüğü'nün görevidir. Burada söylenecek olan tüm ülke genelinde; a. İtfaiye araçlarının hortum bağlantı ağızlarının b. İtfaiye araçlarının dolum ağızlarının c. Hidrant hortum ağızlarının d. 2" ve ½" yangınla mücadele hortumlarının bağlantı ağızlarının e. Şehrin değişik bölgelerine serpiştiril-miş su depolarının besleme veya su alma ağızlarının f. Endüstriyel tesisler veya ticari yapı-larıri kendi sınırları içinde dahi olsa hidrant, depo besleme ve su alma ağızlarının tamamının tek standarda oturtulması zorunluluğudur. Ancak bu koşul altında ülke imkanlarının topyekün olarak sevk ve idare edilmesi mümkün olacaktır. Diğer bir konu ise özellikle Marmara Bölgesi'nde büyük endüstri tesislerinin ve ticari binaların yoğunlaşmasından kaynaklanan risklerdir, bu anlamda İstanbul şehrini ele alırsak, çok sayıda yüksek binanın ve endüstri tesisinin varlığı ortadadır. Bu bina ve tesislerin pek çoğunda da yangınla mücadele için sprinkler sistemleri mevcuttur. Deprem sonrası muhtemel bir senaryoyu tarif edersek aşağıdaki sonuçları çıkarmak mümkündür: a. Deprem gerçekleşmiş ve yapı statik olarak yerle bir olmuştur. Böyle bir durumda bina için yangın tesisatının herhangi bir önemi yoktur, dolayısıyla konumuz dışıdır. b. Deprem gerçekleşmiş yapı statik olarak ayaktadır, ancak kazan dairesinden ve mutfaklardan başlayan bir yangın nüfus etmektedir. Böyle bir senaryo sonrasında sprinkler sisteminin tahrip olmadan kalması ve yangını kontrol altına alması beklenir. Yüzlerle ifade edilen insanların çalıştığı yapı tiplerinin çokluğu bu konunun önemini ortaya koymak-tadır. Bu konuyla ilgili olarak özellikle sprinkler sistemlerinin yapı ile eşlenik hareket etmesini sağ l ayabilmek için alınması gereken mekanik tesisat önlemleri söz konusudur. Bu önlemleri alırken unutulmaması gereken en önemli nokta depremin ivmesidir, alınacak olan önlemler muhtemel ivme değerleri baz alınarak tarif edilmiştir, bu konunun unutulmaması gerekmektedir. Ayrıca baz alınan yük değerleri "National Fire Protection Assocation"nın standart l arı ve "Fire Rating Bureau"nın istatistikleri dikkate alınarak hazırlanmıştır. Sprinkler sistemlerinin depremin uyguladığı kuwete karşı koyacağı korunma düzeyi .bölgenin sismik yapısına dayandırılarak ve gelecekteki potansiyel depremler gözönüne alınarak belirtilmiştir. Ülkemizde de yaygın olarak kullanılan NFPA standartları 1947 yılında sprinkler sistemlerinin depreme karşı nasıl korunması gerektiğini ifade eden bölümPt ----------------- Yangın ve Güvenlik m Sayı 55 Mart - Nisan 2001 leri yayınlamıştır. 1947'den gunumuze ABD'de gerçekleşen depremler sonrasında yapılan değerlendirmelerde, depreme karşı uygun olarak korunmuş sprinkler sistemlerinin deprem sonrasında çalışır pozisyonda kaldığı iyi bir performans sergilediği gözlenmiştir. 1971 yılında San Fernando, CA (6,7 şiddetinde) depreminden sonra "Fire Rating Bureau" sprinkler sistemi olan 973 binayı in_celemiş ve raporunun sonuç bölümünde "Bina ve sprikler sistemi deprem riski dikkate alınarak tasarlanmış ve tasarıya uygun bir şekilde yapılmış ise sprinkler sistemleri herhangi bir bozulma yaşamayacaktır." ifadesine yer verilmiştir. Yine değişik değerlendirme gruplarının Loma Prieta, CA 1989 depremi (6,9 şiddetinde) ve Northridge, CA 1994 depremi (6,7 şiddetinde) üzerinde yapmış olduğu değerlendirme çalışmaları da "Fire Rating Bureau"nun daporlarını destekleyici yöndedir. Tabii ki NFPA standartlarına diğer konularda da olduğu gibi her deprem sonrasında farklılaşan istatistikler, depreme karşı sprinkler sistemlerinin korunması konusunda standartlarda bazı değişikliklerin yapılmasına sebebiyet vermiştir. Depreme karşı korunma konusunda sprinkler sisteminin bir parçası olan su depoları ve yangın pompalarının bahsi geçmemektedir, bu malzemelerin montajı bu standartın bakış açısı dışındadır. Fakat su depolarının ve pompaların deprem esnasında oluşan yatay kuwetlere karşı korunması gerektiği de unutulmamalıdır. NFPA standartları deprem risklerini engellemek için sprinkler sistemlerinde iki gereksinime ihtiyaç duyar. 1 . Borulamanın açısal olarak bükülme-seni engellemek için esnek boru bağlantılarının kullanılması, 2. Depremin şiddetinden boru eksenini boyunca veya yanal olarak oluşan kuwetleri engellemek için sabit bağlı boru desteklerinin kullanılması. Fakat bu çalışmalar bazı özel binalarda sismik analize dayandırılan istisna içerir. Bu binalarda deprem kuwetlerinin binaya ve binadaki mekanik sistemlere transferini engellemek için temel izolasyon sistemleri tasarlanmıştır. Genel olarak bu tür binalar incelememiz dışında yer alacaktır. Temelde NFPA standartları sprinkler sistemlerinin depreme karşı korunmasında -----------(J:]f
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=