yGi raml a it ar 'adma avzea nİ s tt aa mn b uy li 'r dmai çs eanl geı l ı Üksakhüvdeahr 'adnae, y y a ü p z t ü ı m n ü , n h a a m k ı d o i l e l s u k n a p h a e t p m s i a n k i a n r a if s e i p a k o ş l a d m u . ı Tulumbacılığın çalgılı kahvehaneleri üzerine uç oy kd uyr ma zaı doı rk. uYdazuamn,l a hr deapns i zyi yaandl eı ş toı r, khaal et tma ae nr bl aat abnı nl aar a bhi el mmeşdaişğairn, ih ebmi l i p e gaöcrı rmı mü .ş g i b i el Ramazanlarda çalgılı kahvehane y el t ualpu mm abka,c ı İlsatraı nn bç uı kl ı'pu mo tuuzr ad,u kİ sl at raı nkbauhyvl e' dhaa n ea al edr ee dhiansi nb Si r ealda enti kt i .şÇe ha rl gi nı ldı ek an hçvı ek hı pa nİ set aynabpumyal ' ka g k a e h l d v i e ğ h i a v n e e l e İ r s i n ta e n y b e u r l l ' e d ş a t i ğ d i n a i s t ö u y l l u e m ye b n a l e c r ı vv ae rşdaıtra. faSteı nl aı nİ si kt a'tnebçuılk' cml aı şboullsma ueşlat ugr .e l i ş m e s i n i Bir Tulumbacı kahvehanesi ramazanı şhearli ifcnlee y aklonyı zu bpi r ai şyl eitçei nc eçkalgkılıi mkashevnei hnanoe kahvehanenin kahvecisi olması şart değildi. t kB e a i c h r r v i ü e şd b h e a e n s e k i y ei n o id ş la l i e s n t in e e n h k g e a ü r h v h v e a e n n c e i g n i i l , e g b a ö n ir r l a g ş ü k ı s r, i ü m o v n se e a a dk y a a h s a ü v ç r e ı e k h c t a a e n n k e ç b y a i i r l g i m ı ş lı l e e k n t a e f h a c v a e e t k , h p a o n al e y a y n t i e a m k ç im i a n r s d e e ı d . Çe S r a u , l r g b r ı i e l r ı aEllvayaınnıkna ertesi günü hazırlanmaya başlardı. ğıtlarından güller ve zincirler yapılır, kb ae hş i vk eöhrat ünseün şi ne ktl ai nvda en ı ,b ug ör ebnegka rgeönbke zk i nycai rhl ue tr vtaehgtaüsllıebrlieledgoönraütnılmırdeız; döiy. lesine ki tava n ı n tek Bir köşede çalgıcılara mahsus bir yer ga üy rzı leı rldgı . üZzeeml ri neds ei mn l ye ür kvseekcr ee nbkilri skead y a p ı l r, ğıtlarla dy eorni na ti nı l ı radrık. aBs uı n aş adnao mç as ul g ıçcaı l lagrı ıcnı sçaazkl ıal ı rr,ı ns ıendai ns ı ül ms tal si nı ei çdi ne bç iar lkgaı cçı lçairvai miskaehmslues komnüulnuardsui p. m i ktarda d re a s i o mK z a le a h r m v a e a s h ı n l a ır la n d r e ı, p le m e r e k in s m e d l a a u k v " b U a u r y l l a u o r y l ı a a n n n a Sd eu ll itkaannı l ıö l(dOütrhmeel l oy)e" , g"eSl eevng iAl i sr ai npi g o emiye bindiren kız gibi güzel ğ s K e ız m la k t n u i n l ( e t H s u e i l " u l , e m n " b a R y a u c ı m ı k la a e r ç l ı i n ı h r ı a i s sn a a n r P " d a ı r k g is i e b)" t i r , . a. f ıBn ud a at roapdl ua gösteren büyütülmüş bir fotograf da unutulamyanzad aı . sAı l yı r,r ı cbau e rne as izmı nl ed rai nn üv çe daöyrnt at al anr eı nbeütyr aü fkı da rengarenk kağıt güller ve zincirlerle süslenirdi. Ramazanı şerif olduğu için k uf a a h k v e is h k a e n m e l l e e r l e d r e k h i a z m ı r a l a s n a l a a r r a ı n k h k e a p h v s i e h k a a n l d e ı r ı b l ır i r , tiyatro gibi o iskemleler dizilirdi" [3). Bir tulumbacı kahvehanesinde basit ii nç si nadnes edri nü vl eennmi , i hş tei rr. zYaomr gaann cf aı nStaans dt i kı k dDe ek sot ral an rı ya da Komiser Hüsamettinin Destanına kulak vHeer el ennl ear,' ygı özkl ae çr i ınr ia nd u vPaarrl ai sr dtaakbi l Oo l tahreı nl l od av ne a g y er ır ç a e m kli azlardı. Böylece hayatın yalın ği, psikolojik atmosferin saydam ö r t üÇs üa lagl ıtyı nı dhae er pgi ke cree ,n kkl ae hr ev ebhüar ün ne ünri dn ü ö[ z5 e) .l çığaçaırrdtkı.aÇnıığıbikranseimlk agiecveeoykauddiuvan okuyarak rt ğu semai veya da di vı an nı dı na i dç iunyduer uk radhuv.eEhkasneeryi yi ai şöl entce ec ebki rkdi şi vi nai nn a o r k d u ı r n , d s a o n n r d a a m b ü i r ş t s e e r m i l e a r i arasından ağ dl airvdaann, bkior iş ms eam ı s a r ö i , y b m le a a r ş d n l ı i i, . Çığ . . . . "ırdtekdanik"tAend asomnaramma nann ni ykeelimkeafsiöyyelerodlia. cÖarkneb i r ğin 'ı\clam aman... gözlerim" elediğinde arkasından 'ı\ğlamaktan boyandı al • kanlara gözlerim.. Ol al kanlı gözler ile gözlerini gözlerim.." diye devam ederdi. Kendine güveKnaehnvmehüaşnteeryievaarsa maniye devam ederdi. ğırbaşlı kişilerin yanında kendilerini bilmeyen kişilerin ele geldiğini belirten Vasıf Hoca "Ceketler omuzda fesin bir tarafı çukurlaştırılmış (yar tekmesi), fesin ük uç ş ka ök lşaersı ni çuuçkl aurrı l abşi trı rkı al mr ı ışş k (aydaar dr saan r kaı yt ı rl mı l dı şı mv )e, hatta daha ileri gidilerek bıçağın sapı da kuşağın kıvrımından üç dört parmak çıkarılmış, oturanları itçe süzerek, ağır başlı, feleğin çemberinden geçmiş kamillere istihkar ve istihfaf ile bakarak yerlerini alırlardı" demektedir. [3] Tulumbacı kahvehaneleri, balkan savaşının başlaması ve gençlerin çoğunun savaşa gitmesi ile yavaş yavaş çekiciliğini kaybetmeye başlamış, 1923 yılında tulumbacı döneminin kapanmasıyla tulumbacı kahvehaneleri ele zaman içinde yok olmuştur. 0 KAYNAKLAR 1. Ahmet Refik, Eski İstanbul Manzaraları (15531839), Tiıııaş Yay111/arı (1998). 2. Cengiz Kırlı,· Kahvehane/er ve Hafiyeler: 19. Yiizyıl Ortalarında Osmanlı 'da Sosyal Kontrol, Toplum ve Bilim. s.83 (2000). 3. Reşat Ekrem Koçu. Jstanbııl Tulııınbacıları, s. /05, Ana Yay111evi (/981). 4. lstanbulAnsiklopedisi, Cilt 4, s.386-39!, Tarih Vakfı (J994) S. Ekrem lş111, "İstanbu/'da Gündelik Hayat", s.237, iletişim (1995). ---------------- Yangın ve Güvenlik m Sayı 56 Mayıs - Haziran 2001 ----------------
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=