Article 1. GİRİŞ Toplum içinde yaşayan insanın malı ve hayatı sayılamayacak kadar çeşitli tehlikelerle karşı karşıyadır. İnsanlar kazançlarının bir bölümünü tasarruf ederek bu gibi tehlikelerin meydana getireceği zararları karşılamaya çalışabilirlerse de mevcut tasarrufları her zaman zararı karşılayamayabilir. Böyle hallerde zararı tek başına karşılamak yerine birleşerek aralarında bölüşebilirler. Sigortanın amacı tesadüflerin zararlı sonuçlarını önceden alınacak tedbirlerle ortadan kaldırmaktır. Şu halde sigortanın birinci yapıcı unsuru fertlerin hayatta karşılaşacakları rizikolar için kendilerini emniyette hissetmek istemeleridir. Bu emniyetin sağlanması, rizikolardan doğacak muhtemel zararların önceden topluma dağıtılması ile mümkün olmuştur. Bu konuda mutlaka başkalarının mal varlığına gitmek gerekmiştir. Ferdi tasarruf burada istenen emniyeti temine yeterli olamamaktadır. Nitekim, sigorta himayesi başladıktan sonra gerçekleşen rizikolardan doğacak zararlar sigortacı tarafından ödenir. Zarar aynı rizikoya maruz diğer sigortalılardan tahsil edilen primlerle karşılanır. Böylece zarar sigortalılar topluluğuna dağıtılmış olur. İşte bu şekilde rizikonun dağıtılması da sigortanın ikinci yapıcı unsurunu teşkil eder. Sigortada taraflar tümüyle özgür iradeleri ile kişisel bir sözleşme düzenlemektelerse de, bu sözleşmenin temelini, aynı nitelikteki rizikoların karşılanması için bir birlik oluşturu Iması ve doğacak zararların ortaklaşa güvenceye bağlanması düşüncesi oluşturur. Sigortasistemi sayesinde tek kişinin karşılaştığı riziko nedeniyle uğradığı zarar, aynı riziko ile karşı karşıya kalıp, henüz zarar görmemiş topluluğun katılımı ile katlanılması çok daha kolay bir duruma gelmektedir. 2. SİGORTA SEKTÖRÜNDE RİSK ve RİSK YÖNETİMİ 2.1 . Risk (Tehlike) Gelecek gerek bireyler ve gerekse işletmeler açısından belirsizlik taşımaktadır. İşletmeler ne kadar çağdaş metodlarla yönetilirse yönetilsin, beklenmeyen olaylar her zaman varlıklarını tehdit ederek işin durmasına veya aksamasına, işletmenin giderek güçsüzleşmesine yol açabilir. Risk olmadan sigorta sözleşmesinin düzenlenemeyeceği düşünülürse, riskin temel sigorta prensiplerinden olduğu anlaşılmaktadır. Öte yandan riskin belli özellikleri taşıması da gerekmektedir. Sigorta Sektöründe Risk; t Maddi ve gerçek, t Muhtemel (Gerçekleşmesi mutlak olmayan veya ölüm gibi gerçekleşmesi mutlak olmakla bereber ne zaman gerçekleşeceği belli olmayan ), t Geleceğe yönelik, t Sigortalı ile sigortacının iradesi dışında meydana gelebilecek t Konusu bakımından yasal-meşru zararveya başkaca uygun olmayan bir hal doğuran olay, bir tehlike olarak ifade edilmektedir. 2.2. İşletmelerde Yer Alan Riskler Hayat gerek kişiler ve gerekse kurumlar için risklerle doludur.Her kuruluşun faaliyetine devam etmesi, yurt ekonomisine, sermaye sahiplerine, çalışanına karşı sorumluluklarını yerine getirme sorumluluğu vardır. Söz konusu faaliyetlerin herhangi bir şekilde aksaması, kesilmesi ya da durması kurumların giderek güçsüzleşmesine yol açarak yukarıda belirtilen menfaat gruplarının aleyhine bir durum yaratabilir. 2.3. Kaynakları İtibariyle Riskler a. Sosyal Risk Kaynakları: Bireylerin davranışları değişken olup çok sayıda zararın (hasarın) ortaya çıkmasına yol açar. Sosyal risk kaynakları: Hırsızlık, kundaklama, kazalar. . vb b. Fiziksel Risk Kaynakları: Hasara yol açan fiziksel olayların bir bölümü bireylerin davranışları sonucu ortaya çıksa da fiziksel risk kaynaklarının başlıcaları yangın ve doğal olaylar olarak sınırlandırılabilir. 2.4. Sonuçları İtibariyle Riskler a. Mal: Yangın, infilak, yer kayması sonucu materyalin kaybı b. Sonuç: Yangını takiben kar kaybı, kirlenme c. Sosyal: Tüketici baskısı d. Hukuki: Kanuni sorumluluk, kontratşartları e. Politik: Hükümet müdahalesi, zorlayıcı tedbirler, yabancı hükümetlerin etkisi Diğer Bir Gruplandırma İse İki Ana Başlıkta Yapılabilir; a. Ticari ( Spekülatif - Girişimsel ) Riskler b. Tesadüfi (Pure - Saf) Riskler Ticari riskle, tesadüfi risk arasında temelde en büyük fark, ticari riskte bir kaybın söz konusu olabileceği gibi önemli bir kar ihtimalinin de bulunması, tesadüfi riskte ise kesinlikle kar sağlama şansının bulunmamasıdır. Tesadüfi risklersonucundaoluşabilecek durumlar sonucunda mutlaka zarar ortaya çıkar. Bu nedenle bu risklerin herhangi bir yolla kapsam dışı bırakılması veya minimize edilmesi gereklidir. 2.5. Sigorta Sektöründe Risk Yönetimi Kişi ve işletmelerin bünyesinde yer alan ve devredilmesi gereken riskleri, alıcı konumunda bulunan sigorta şirketlerinin de bilmesi gereklidir. Sigorta sektöründe Risk Yönetimi ilk defa 1 91 6'da Henri Fayol tarafından yazılmış olan "General and lndustrial Administraion" adlı kitapta söz konusu edilmesine rağmen sigortacılıkta risk yönetimi yaklaşımı 1 950' lerde literatüre girmiştir. Söz konusu tekniğin A.B.D. 'de yaygınlaşmasında Risk and lnsurance Management Society (RIMS) önemli rol oynamıştır. Riskin değerlendirilmesinde yönetim yaklaşımı Avrupa'da ancak 1 970' lerde uygulamaya başlamıştır. Risklerin tanımlanması, değerlendirilmesi, çeşitli yöntemlerle olası en yüksek hasar, zarar miktarı ve oranlarının tahmin edilip saptanması gibi işlevleri içeren risk yönetimi bir yandan sigorta şirketleri, diğer yandan gerçek zararın karşılanmasını bekleyen sigortalılar açısından da çok büyük bir önem ifade etmektedir. Sigorta şirketleri rekabet şartlarında, üzerlerine aldıkları riziko koşullarını daha iyi inceleyerek, riziko maliyetlerini de gözönünde bulundurup değerlendirerek, sigortalılarına sağladıkları teminatlar doğrultusunda fiyatın tesbitinde daha gerçekçi davranabilmek amacıyla Risk Analiz ve Risk Değerlendirme faaliyetlerini gerçekleştirmek durumunda ve zorundadırlar. Risk Yönetim Birimi, sağlıklı riziko seçiminin sonucu rizikonun iyileştirilerekönlenmesi ve hasarın minimizasyonunu sağlamak çalışmalarının ve sorumluluğunun yanısıra en az bunun kadar önemli olan müşteriye en uygun sigorta türlerinin önerilmesi ve var olan risklerin önlenebilmesi amacıyla sektör içinde oldukça önemli bir fonksiyonu olan ----------------Yangın ve Güvenlik rı Sayı 56 Mayıs - Haziran 2001 ----------------
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=