Yangın ve Güvenlik Dergisi 6. Sayı (Ağustos 1994)

yine İstanbul'un kentsel değerlerine zarar vermeyecek ve kent dışında kalan yöreler saptanabilir; bu yörelerin gökdelenleri kaldırabilecek şekilde her türlü alt yapı sistemleri bizzat yatırımcıların katkısıyla önceden hazırlanabilir; böylece toplumsal hakların üzerine oturmadan, kente gelecek yükler de göğüslenerek, yüksek yapılaşma ihtiyacı karşılanabilir. Ancak, yine de, dünya kentlerindeki pişman olunan gökdelenlere di dikkat edilerek ... Toplu konut alanları ve yeni yerleşme bölgeleri için de önerim, yine yüksek katlı blokları yani barınma siloları yerine, İstanbul'da yüzlerce yıllık geleneği ve mimari birikimi olan mahalle ve sokak ilişkisini yaşatacak alçak katlı projelerdir. Örneğin sekizinci katta oturan bir aileye o apartmanın bahçesinden düşecek payın hiç bir yararı yoktur. O bahçe -ki, eğer gerçekten bahçe olarak yeşillendirilmişse- görsel etki dışında hiç bir şey sağlamaz. Oysa iki ya da en çok üç katlı bir evde, küçük bile olsa bir bahçe, o ev sakinleriyle yükseliyorlar. Tek güvence, yatırımcının ve onun teknik kadrolarının duyarlılığına bağlanmış durumda. Bu duyarlılığın ise ne denli olduğu, daha yer seçimlerinde kendisini ne yazık ki gösteriyor. Biz yıllardır (tıpkı Batı ülkelerinde olduğu gibi) bu tür yapılarda hem proje aşamasında hem de uygulama sırasında özellikle Mimar ve Mühendis Odaları'nın denetim gücünün artırılması gerektiğini savunuyoruz. Ancak, buna yanaşılmıyor. Hele, şu son yerel seçimlerden sonra İstanbul Anakent Belediyesi meslek odalarının var olan denetim hakkını bile engellemeye kalkıştı. Bilim dışı ve spekülatif uygulamalarla, çıkarları zedelenmesin diye denetimden kaçıyor. Oysa, denetimle yapılaşma belki mal sahibine belli kazançları o an için sağlıyor ama, bundan bütün toplum zarar görüyor. YANGIN ve GÜVENLİK DERGİSİ: Yüksek yapıları diğer yapı türleri ile kıyasladığımız zaman yangın riski ve güvenliğin sağlanması bütünleşir. İnsanlar yeşille bakmakla yetinmezler; onu kullanırlar. Alçak katlı yapıların oluşturacağı sokak düz eni ve mahalle dokusu da kentsel yaşamın sosyal yanını sürekli canlı tutacak; komşuluk ve hemşehrilik duyguları körelmeyecek; böylesi bir ortam demokratik ve laik bir toplumun da kent mekanından kaynaklanan girdilerini sağlayacaktır. Sokağını, evini ve mahallesini seven bir insan, salt apartmanı seven insandan her zaman daha uygar ve daha demokrat olur diye Yangına karşı önlem açısından da, özellikle yüksek yapılar için mevcut yönetmeliklerde yeterli açısından bazı zorluklar söz konusudur. Türkiye'de özellikle yüksek yapılarda mimari açıdan uygulanması zorunlu tutulan yangın ve güvenlik önlemleri var mıdır? Bunlar yeterli midir? koşular yoktur. Özellikle yangının çıkmaması için gerekli teknik donanıma ilişkin standartlar geliştirilmemiştir ve OKTAY EKİNCİ: Yangına karşı önlem açısından da, denetlenememektedir. Yangın özellikle yüksek yapılar için anında ilk müdahalenin de, gerek mevcut yönetmeliklerde teknik olarak, gerekse insan ?eter_li koşular yoktur. . . . . .. .. Ozellıkle yangının çıkmaması ıradesıyle yapılabılmesı yonunde, için gerekli teknik donanıma yüksek yapılar için getirilmiş ilişkin standartlar düşünüyorum. kurallar pek yoktur. geli ştirilme miştir . ve denetlenememektedır. Yangın YANGIN ve GÜVENLİK DERGİSİ: İstanbul'da yüksek yapıların belli başlı problemleri nelerdir? OKTAY EKİNCİ: İstanbul'daki yüksek yapıların kente ve topluma yüklediği problemlere yukarıda değinmeye çalıştım. Bu yapıların kendi sorunları da, çevrelerine ve içinde yaşayanlara verdiği zarar kadar önemli. Dolayısıyla kendi alt yapı sorunlarıyla çoğu zaman baş başa kalıyor ve büyük problemler çıkıyor. İkincisi, bizim imar ve inşaat ile ilgili teknik yönetmeliklerimizde hala yüksek yapılar ile ilgili gelişkin kararlar ve standartlar yok. Bu yapılara ruhsat verilmeden önce, proj enin yeterli teknik ve bilimsel koşulları taşıyıp taşımadığını inceleyebilecek bir kurul bile yok. Bu kurulun ruhsat veren makamlarca (belediyeler) oluşturulması mümkün olsa bile, denetim için izlenecek bir yönetmelik yok. Mevcut yön etmelikler, hala projelerin yarattığı yapsat mimarisini içeriyor. Yüksek teknoloji ve özel inşaat uzmanlığı gerektiren gökdelenler, Türkiye'de bilimsel ve yönetsel, hatta hukuksal denetiminden yoksun olarak YANGIN VE GÜVENLİK DERGİSİ SAYI 6 anında ilk müdahalenin de, gerek teknik olarak, gerekse insan iradesiyle yapılabilmesi yönünde, yüksek yapılar için getirilmiş kurallar pek yoktur. Yangın anında binanın en hızlı ve en güvenilir şekilde tahliyesi için gerekli olan yangın merdivenlerinin ise, özellikle 1O kattan daha yüksek yapılarda yetersiz kaldığı biliniyor. Yine, yönetmeliklerimizde bu tür yangın kaçışları için alınması gereken mimari önlemler ve önlemlere ilişkin düzenleme kuralları yer almıyor. İstanbul'daki yüksek yapılarda yangına karşı önlem açısından diğer bir önemli sorun da, bu yapıların -ne yazık ki tüm eleştirilere karşın- yoğun kentsel doku içerisinde yükselmelerine izin verilm esidir. Çevresindeki yapısal sıkışıklık nedeniyle kent içindeki bu tür yüksek yapılara yangınla ilgili müdahalede büyük zorluklar yaşandığı gibi, itfaiyenin yangın mahalline zamanında ulaşması bile sorun olmaktadır. Bu n edenle özellikle yüksek yapıların kentsel merkez dokuları içinde değil, yangın da dahil olmak üzere her türlü alt yapı önlemleri alınmış ve meskun olmayan bölgelerde yapılması, bir kez daha zorunlu oluyor... m

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=