Education • Adımınızı yere sağlam bir şekilde basarak ve boynunu mümkün olduğunca sabit tutarak yaralıyı sarın. Yaralıyı araçtan sürükleyerek güvenli bir yere taşırken eğip bükmemeye dikkat edin. • Yaralı kimsenin kurtarma çalışmaları sonunda acı ve sıkıntısı daha ela artabilir. Bu yüzden yaralıyı gerekli durumlar dışında hareket ettirmeyin. • Yaralı kimseyi emniyetli bir yerele tıbbi yardım gelene kadar bekletin. Bilinci yerinde olan kazazedeyi yardım gelene kadar moral vererek rahatlatın. KURTARMADA İLKYARDIM 43. Kurtarmalarda İlkyardım: İlkyarclım, kurtarma konusunda çok önemli bir yer tutar. Aşağıda bu konu pekçok madde altında incelenmiştir. 44. İlkyardım: Aniden hastalanan veya kazaya uğrayan kişilere, doktora ulaşıncaya kadar, o andaki durumun daha kötüye gitmesini önlemek için mevcut malzemelerle yapılan yardıma "İlkyarclım" elenir. İlkyarclımı yapan kimsenin ne kadar bilgili olursa olsun, doktorun yerini tutamayacağı unutulmamalıdır. 45. İlkyardımın Önemi : Yaşamı boyunca insan, ilkyarclımı gerektiren durumlarla her zaman karşılaşabilir. Zamanında yapılacak basitve etkili bir ilkyarclımla hasta veya yaralının hayatı kurtarılabilir. Kaza ve ani hastalıklarda, hasta ya ela yaralının doktora veya hastaneye sağ olarak götürülebilmesi, bilgili ilkyarclımın anında yapılmış olmasına bağlıdır. YANIKLAR VE HAŞLANMALAR 46. Yanıklar ve Haşlanmalar: Ateş, sıcak bir cisim, elektrik, radyasyon, asit ve bazla oluşan doku harabiyetine "yanık", sıcak su, buhar vs. nedenle oluşan doku harabiyetine ise "haşlanma" elenir. Vücut dokularının yanma derecelerine göre yanıklar üç gruba ayrılır. 47. Birinci Derece Yanık: Bunun en güzel örneği güneş yanıklarıclır. Deri yüzeyi hafif şiş, duyarlı ve ağrılıdır. 48. İkinci Derece Yanık: Yukarıda belirtilenlere ek olarak deri üzerinele içi su dolu kabarcıklar olur böyle bir yanığı olan kişi kesinlikle hastaneye gönderilmelidir. 49. Üçüncü Derece Yanık : Derinin bütün kalınlığını içine aldığı gibi bazen daha derinlere, kemiğe kadar yanık olabilir. Böyle yanıkları olanlar derhal hastaneye gönclerilmeI iclir. • Yanıklarla haşlanmalar; şoka, enfeksiyona, solunum zorluğuna ve yanık hastalıklarına neden olur. 50. Yanık ve Haşlanmalarda İlkyardım • Küçük bir yer yanmışsa içinde küçük buz parçaları bulunan su dolu bir bardağa ya ela musluk suyu altına 1 O dakika tutulur. • Yanık veya haşlanmış kısımlara el sürülmez, dokunulmaz. • Yanık veya haşlanmış yüzeye temiz bir bez veya pansuman koyulur. • Şoku önleyici önlemler alınır. • Yaralının bilinci yerinde ise bol tuzlu su içirilir. • Yanık kol ya ela bacakta ise kalp seviyesi yukarısına kaldırılır • Yaralı sakin ve ılık bir yerele dinlendirilir. • Yanık giysileri çıkarılmaz. • Yanık üzerine yoğurt, salça, diş macunu sürülmez. • Yanık bölgesinde bilezik, künye, yüzük varsa keserek çıkarılır • Asit yanıklarında giysiler çıkarılır, bol su ile yıkanır, alkali solüsyon sürülür (Karbonatlı, hamur sodalı su). • Baz yanıklarında, asit yanıklarında olduğu gibi davranılır. Ancak asit solüsyon (sirkeli veya limonlu su) sürülür. • Elektrik sonucu oluşan yanıklarla, büyük yanıklarda zaman kaybetmeden hastane-ye götürülür. BOĞULMALAR 51. Solunum Sistemiyle İlgi li İlkyardım: Yaşam için gerekli temiz havanın alınıp kirli hava olarakgeri atılmasına "solunum" elenir. Çeşitli nedenlerle solunum durması haline ele "boğulma" elenir. Boğulma Nedenleri : Solunum yolu; bilinç kaybedildiğinden dolayı dilin arkaya gitmesi, başın öne doğru bükülmesiyle, yabancı cisim, takma diş, ağızda biriken kan veya solunum yollarının yaralanması, ses tellerinin şişmesi ya ela kasılması gibi nedenlerle tıkanabilir. Yangın ve Güvenlik il Sayı 60 Ocak - Şubat 2002 Çeşitli zehirli gazlar, kafa yaralanmaları gibi nedenlerle sinir sisteminin çalışmasının yavaşlaması, suda veya iple boğulmalar nedeniyle solunum yavaşlarveya durur. Kalp durması, şok durumu, elektrik çarpması, karbon monoksit zehirlenmesi nedeniyle ele solunum durabilir. Göğüs duvarının delici yaralanmaları ela boğulma nedenlerindendir. 52. Boğulmada İlk Belirtiler: İlk belirtiler şöyle sıralanır: • Baş dönmesi ve halsizlik • Nefes darlığı • Nabızdasürat • Kısmi bilinç kaybı • Boyun damarlarında şişme • Yanakve dudaklarda morarma ile birlikte yüzde kızarma, kan toplanması. 53. Boğulmanın Sonraki Safhalarındaki Belirtiler: • Dudaklar, burun, kulaklar ve ayak parmakları mavimtırak gridir. • Solunum kesik kesiktir veya hiç yoktur. • Nabız yavaş ve düzensizdir. • Tam bilinç kaybı vardır. 54. Ne Yapmalıyız? • Boğulmaya neden olan etken ortadan kaldırılmalıdır. • Boyun arkaya bükülür, çene açılır, dil öne çekilir. • Ağızdan ağıza yapaysolunum yapılır. • Solunum yollarının açılması ilk üç dakika içinde yapılmalıdır, beyin daha fazla oksijensizliğe dayanamaz. 55. Suda Boğulmada İlkyardım • Suda boğulma tehlikesi geçiren kişi karaya çıkartılarak sırt üstü yatırılır. • Üstünde giyecek varsa, yakası, kemeri, gömleği gevşetilerek açılır. • Ağzın içindeki yabancı cisimlertemizlenir, varsa takma dişleri çıkarılır. Ağızdan yapay solunum yapılır, soluk verdiği zaman kişinin başı çabuk bir hareketleyana çevrilir. Bu hareket 5-6 kez tekrarlanır. Böylece; fazla su köpürerek dışarı çıktığı gibi kişiye yeterli solunum ela yaptırılmış olur. • Daha sonra ıslak giysileri çıkarılarak battaniyeye sarılır. • Yutulan suyu çıkarmak için iki elle karnın altından tutularak hasta yukarı kaldırılır. Bu suretle hava yolundaki suların boşaltılmasına yardım edilmiş olur. 0
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=