5.3. Baca Yangınlarının Önlenmesinde Doğal Gazın Önemi Doğal gaz temiz bir yakıttır ve yanmasıyla bacalarda is veya kurum oluşturmaz. Ancak yeni doğal gaz kullanıcıları, kullandıkları eski yakıtlardan dolayı bacalarda birikmiş olan kurum ve isleri temizlettirirlerse daha verimli ı sınırlar. Baca temizliğinin yaptırılması konusunda, müşterilere gönderilen tüm doğal gaz faturalarının ön yüzünde uyarılar bulunmaktadır. Bacaların temizliği ve standartlara uygunluğu hem tam yanma ile yakıt tasarrufu sağlar, hem de baca yangını çıkma ihtimalini ortadan kaldırır. Baca yangınlarının toplam yangınlar içindeki payı küçümsenemeyecek kadar fazladır. Doğal gazın yaygınlaşmaya başlamasıyla baca yangınlarının oranı düşmeye başlamıştır. 1991 yılında baca yangınlarının toplam yangınlar içindeki payı yüzde 30 iken, 1999 yılında bu oran yüzde 10'a inmiştir. Baca temizliği ihmal edilmemeli, yılda bir kez itfaiye müdürlüğü ile irtibata geçilerek baca temizliği yaptırılmalıdır. Article LPG ve DOĞAL GAZIN KARŞILAŞTIRILMASI LPG DOĞAL GAZ %30 PROPAN % 70 BÜTANll BiLEŞIMI ll� ı �OE�ETAN %5 ETAN %5 il PETROL RAFiNERiLER�[ ÜRETiM ]�i��;_�INDAN DOĞAL 1 ;:: I ===============T::;U�P.::=L=:=E=R�L�E il T A ş I N M A IIB ,o R u LA R L A u 1 j KIVILC_!Mj YETERLi iSi KAYNAGI ıjKIVILCIM j ;:: I ===========�%::..::: 1�aj YETERLi OKSiJEN ıj¾ 1 2 j 24 KAT HAVA. iLE YANAR j YANMA ==ı11 0 KAT HAVA iLE YANAR j 1 PATLAMA][ YANMA SEKLi llPATLAMA ,l 1 KKT,CO2. PULVARIZE suı SONDURME MADD. ıjKKT,C02, PULVARIZE su ,:::J I__ . __ZsJ:!IR§_ lzjl-,.. TOKSIDITE IIZEH i RSIZ 1 KOKUSUZ [+ Merkal)tanıll KOKU jlR.<i._Kusuz [+ THT] 1 2 _ 3 -ii]I PATLAMAı •7.��T LERI !Is _ 15 ı _2!1YO�UNLU� ffAZJ [Hava Jjo,sa 1 l 1 23,a ll GEREKE�v7v� vA 119 , 75 L _ � 31 GAzısıvı[�/��Nı jjsoo 1 . 23600 kcallm;ll ISIL DEG ERi Jla2 so kcal/m 3 L % 1 'l ik konsantrasyon için ı ALGILAMA J ¾ 1 'lik konsantrasyon için kokulandırılm ıştır . f kokulandırılmıştır 1 Kaçak fark edildiğinde sigara I KAÇAK DURUMU i Kaçak fark edildiğinde sigara l_içill!l,,eZ, kıvılcım çıkartılmaz. ,_ Jiçilmez, kıvılcım çıkartılmaz �[���T �A�B�A�N�D�A�N�S�u·�p�U�R=M�: j��===T�A�H�L�IY�E�==�lfiAVANDAN SÜPÜRME BOGMA, lslak bez, KKT vs ile 1 1 BOĞMA, Is lak bez, KKT vs ile oksijensiz bırakılarak SÖNDÜRME oksijensiz bırakılarak söndürülür söndür ülür j TUPLER D iK DURMALI! DIGER TEDB iRLER !!VANALARLA KONTROL • I ;===H= o=r=ı =u =mı a::::r :M ::=::a=x=: �1=, 5-;:=m=v::e�3==:: y ı 1:1 �, =�D::;: lG�::::E:::R:::::;:;T=,::E::::D:::B;: l ;::,R:::L�E;:R�:::::; IIA y d ı n I a tm a y a n ta rafta n , 1 L Yakı lt d em ı k l iz a r h ı a y v e a r l e g r i d e s ü re k l i] ! rişi olm aiıl DIĞ ER TEDBi RLER I_ Yt eamk ıizl d ıhk al avraı ygei rrilşeir do el msaü re k l i l ı 6. DOĞAL GAZIN NAKLİYESİ ve DEPOLANMASI doğmamıştır. Bu işlem, boru hatlarında basıncı artırarak, sıvılaştırarak veya yer altına enjekte etmek gibi değişik yöntemlerle yapılır. En çok uygulanan yöntem, tükenmiş gaz rezervuarlarına, tuz yataklarına ve eski maden ocaklarına enjekte edilmesidir. Doğal gazın sıvılaştırılması (LNG) işlemi oldukça pahalı ve özel bir işlem olmakla birlikte deniz yolu ile nakliyede ve depolamada kullanılmaktadır. Bu işlem için sıcaklık -161 °c düşürülerek gaz hacmi 600 kat azaltılır. Ve krayojenik olarak tabir edilen tanklarda saklanır ve gerektiğinde dağıtım şebekesine verilir. Ülkemizde BOTAŞ'ın Marmara Ereğlisi'nde bir LNG terminali ve depolama tesisi bulunmaktadır. 0 NOT: Bu yazının hazırlanması ve konu ile ilgili araştırmalarda yardımlarından dolayı başta ekip şefleri Seyfettin Erdem, Mustafa Közkaya olmak üzere GOSB ltf inceleme neza aiyesi'nin tüm personeline ve ketini gösteren iZ-GAZ Teknik E te m şe niyet Müdürü Sayın Fevziye Karadeniz'e kkür ederim. Bugün ana dağıtım hatlarında ve şehir şebekelerinde çelik ve polietilen gibi malzemeler kullanılmaktadır. İşletmede basınçla, ana dağıtımda yüksek basınç (25 bar üzeri), şehir şebekelerinde orta basınç (25 bar-50 mbar) veya düşük basınç (50 mbar altı), müşteri kullanımında düşük basınç (19 mbar) veya orta basınç (300 mbar) olarak kullanılmalıdır. Doğal gaz kullanımının her zaman aynı miktarda olmaması ve gaz gelişinin kesintiye uğraması ihtimaline karşı depolama ihtiyacı Yangın ve Güvenlik m Sayı 62 Nisan 2002 Yararlanılan Kaynaklar: 1. Yangın Güvenlik ve Doğal Gaz Dergileri 2. YODÇEM / Yakın ve Ortadoğıı Çalışma Eğitim Merkezi Yayınları 3. Tanıtım Broşürleri 4. T m ü e Y li AkKlerYi)ayınları (Yangından Korıınına Yönet5. TSE Yayınları
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=