� Technical Information •• •• YANGIN SONDURME KİMYASALLARI WANLARI) 1 . SU A SINIFI yangınlarda etkili olup, büyük miktarlarda ve kolayca temin edilebilmesi, ucuzluğu ve ısıyı emerek meydana getirdiği suğutma etkisi, suyun en yaygın kullanılan söndürme ajanı olmasını sağlamıştır. Seyyar ve arabalı söndürücülerde, hidrant sistemlerinde ve sprinkler merkezi söndürme sistemlerinde, "su" söndürme ajanı olarak kullanılmaktadır. 1. 1. Suyun, Kaliteli Bir Yangın Söndürme Ajanı Olmasını Sağlayan Fiziksel Özellikleri • Normal sıcaklıklarda su yoğun ve kararlı bir sıvıdır. • 0°C'de 1 kg buzun, eriyerek suya dönüşmesi çevreden 80 kcal enerji emilmesine yol açar. • 20 °C'da 1 it su yangına püskürtüldüğünde buharlaşarak çevresinde 615 kcal değerinde ısı alır. • Suyun buharlaşması sırasında 1700 defa artan hacmi, eşit miktardaki havayı dolayısıyla oksijeni yangın ortamından uzaklaştırır. • ı °C ile 99 °C arasındaki değişmeyen viskozitesi ile hortum ve borulardan kolayca pompalanır. • Yüksek yüzey gerilimi sayesinde, su tanecikleri sis şeklinde püskürtülebilir. 1 .2. Suyun Soğutma Yolu ile Söndürme Özelliği Birçok durumda, yanan maddenin yüzeyi, yanmayı desteklemeye yetecek miktarda buhar çıkartabileceği sıcaklıkların altına kadar soğutulursa yangın söner. Yüzey soğutma yöntemi, gaz halindeki maddelerde ve parlayıcı sıvılarda kullanıma uygun değildir. Çünkü parlayıcı sıvıların parlama sıcaklıkları, genellikle üzerine uygulanan suyun sıcaklığından düşüktür. Yangın ve Güvenlik il Sayı 63 Mayıs 2002 1.3. Suyun Boğma Yöntemi ile Söndürme Özelliği Eğer yeterli miktarda buhar üretmek mümkün olursa, havanın yani oksijenin dışarı atılması ya da uzaklaştırılması sağlanabilir. Üretilen buharın herhangi bir şekilde yanma bölgesi üzerine yoğunlaşması sağlanabilirse, söz konusu boğma yöntemi ile oldukça hızlı bir şekilde söndürme mümkün olur. Buhar yoğunlaşmaya başladığında, ısı emme işlemi durur. Bu durumda gözle görülebilen su buharı bulutları ortaya çıkar. Yanmakta olan madde üzerindeki böyle yoğunlaşmaların herhangi bir soğutucu etkisi yoktur. Ancak buhar, yanan yüzey üzerine uygun bir şekilde dağıtılırsa, yine de ısıyı yan yüzeyden uzağa taşıyabilir. Sıradan yanıcı maddelerdeki yangınlar genellikle suyun soğutucu etkisi ile söndürülebilir. Boğucu etki, alev çıkmasına engel olmak ile birlikte, etkin bir söndürücü özellik değildir. Parlama sıcaklığı 35°C'nin üzerinde ve özgül ağırlığı 1 ,l 'den fazla olan parlayıcı sıvılarda su, boğma etkisi ile söndürme amacıyla kullanılabilir. 2. KÖPÜK (FOAM) KONSANTRASYONLAR! Belirli oranlarda suyla karışan, köpük yapıcı maddenin hava ile genleşerek meydana getirdiği köpük, yanan sıvının yüzeyini kaplayarak oksijen ile temasını keser ve yanma ısısını düşürür. Köpük, esas olarak parlayıcı ve yanıcı sıvı, dökülme ve tank yangınlarında soğutucu bir tabaka yaratacak şekilde kullanılır. Bu tür yangınlarda kullanılan en devamlı söndürme maddesi köpüktür. Sıvı yüzeyini kaplayan köpük tabakası, derinlik ve kararlılığına bağlı olarak oldukça uzun bir süre buhar çıkmasını engeller. Uygun bir süre sonra köpük tabakası temizlenebilir. Köpük, henüz yanmamış, sıvı ya da katılardan çıkan ----------�il$
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=