Yangın ve Güvenlik Dergisi 64. Sayı (Haziran-Temmuz 2002)

Translation iyi değil ancak çevre açısından daha güvenliler ve bu da günümüzde ve yaşadığımız bu çağda en önemli faktör." EPA'nın "Kabul Edilebilir Anlamlı Yeni Alternatifler Politikası" (SNAP) programında FM-200, lnergen ve diğer Halon alternatifleri bulunmaktadır. Bu programın amacı; insanlara ve çevreye verilecek zararın riskini azaltan alternatifleri desteklemek. EPA, SNAP'in listesine girmeden önce ürünü, çevresel özelliklerinin ve zehirlilik seviyesinin kabul edilebilir olup olmadığından emin olmak için inceleme altına alır. Eğer kullanıma uygun nitelikte çıkarlarsa, EPA bu defa da ürünü yaşam alanlarında, boş alanlarda ve her ikisinde birden kullanılıp kullanılamayacağını değerlendirmeye çalışır. FM-200 ve lnergen yaşam alanlarında kullanılabilmek için gerekli zehirlilik alt seviyesine sahip ajanlar arasındadır ve Baltimore'daki Hughes Anonim Şirketi'nin başkanı Phil DiNenno'ya göre birçok firmanın onları kullanmaya başlamasının sebebi de budur. Temiz ajanlarla ilgili olarak çevreye zarar verip vermediklerine ilişkin özellikler o denli önemli hale gelmeye başladı ki, şirketlerin bir temiz ajanda aradıkları niteliklerin saptanması için yapılan bir 3M çalışmasına göre listenin başında yangın söndürme performansı değil, çevresel faktörler ve endişeler bulunmaktadır. "Son kullanıcılar, üreticiler, profesyoneller, acil durum yönetim uzmanları ya da distribütörler olsun, kiminle konuşursak konuşalım, en çok duyduğumuz iki nitelik arasında ozona zarar vermeyen ve küresel ısınmayı artırıcı etkisi olmayan ürünlerin arandığını belirledik" diyor Rivers. "Bunu Teknisyen, yeııi temi-;; ajaıı Nt,ı,ec 1230'1111 toelsatninsipnryinapılaC<ığı JıW tesisinin bir parç11.ıı kleri ıııoııte ederken güriiliiyor. Novec 1230 ajan,, 3M test tesisatında /ıavaya piiskıırtiifiiyor. defalarca gördük. 1 O maddelik bir listede yangın anında elde edilen performans ancak dördüncü ya ela beşinci sırayı alabiliyordu." Çevresel Faktörler Halokarbonların ve inert gazların Halon'a göre daha iyi çevre dostları olduğunu biliyoruz ama hangisi çevresel faktörler açısından en iyi olma özelliğine gerçekten sahiptir? DiNenno geçtiğimiz on yıl boyunca endüstri halokarbonların ve inert gazların çevreye uzun vadede verdiği zararları tartıştığını söylüyor. Bir taraf halokarbonların küresel ısınmaya orta ile yüksek arası bir etkisi varken inert gazların hiçbir zararı olmaması nedeniyle halokarbonların yerine inert gazların kullanılması gerektiğini söylüyordu. Diğer taraf ise inert gazların yalnızca küresel ısınmaya olan etkilerinin değil çevreye olan toplam zararının göz önünde bulundurulması gerektiğine işaret ediyordu. "lnert gazlar tek başlarına ne ozonun zarar görmesine, ne de küresel ısınmaya sebep oluyorlar." diyor DiNinno. "Ama sıfır zarar elerken, tek başına gazı göz önünde bulunduruyorum. Küresel ısınma genel anlamda yaşam çemberini etkileyen bir konudur. İnsanlar çevresel yaşam çemberine olan etkisini soruyorlar." Örneğin inert gazların içinde durduğu yüksek basınca dayanıklı çelik tankların yapımı için kullanılan çelik, halokarbon tanklarının yapımı için kullanılandan daha fazladır. Dolayısıyla bu tankların üretimi, depolanması ve nakliyesi için daha fazla enerji harcanmaktadır. DiNenno "karar verirken yaşam çemberi perspektifinden bakılmalıdır." diyor. Bu da temiz yangın söndürücü ajan seçimi işlemini ilk başta göründüğünden daha karmaşık bir hale getiriyor. Öyle ki çoğu Yangın ve Güvenlik El Sayı 64 Haz-Tem.2002 kullanıcı bu seçimi pazardaki firmalara bırakıyor. Yangından korunma ile ilgili gereksinimleri araştırmak ve bu gereksinimlere cevap verebilecek en uygun yangın söndürücü ajanların hangisi olduğuna karar vermek yerine, bulundukları bölgede pazarı elinde bulunduran dağıtıcıya gidip bir sistem satın alıyorlar. NFPA'da uzman yangından koruma mühendisi olarak çalışan Mark Conroy'a göre temiz yangın söndürücü ajanlarla ilgili olarak insanların satın almaya eğilimleri bölgesel bir yöntem izlemektedir. Örneğin ülkenin bir bölgesi lnergen'e yönelirken, diğer bir bölge operasyonlarını korumada FM-200'ü tercih ediyor. Bu durum uygulanan sistemle ve yaşam alanı ihtiyaçları arasında bir uyumsuzluğa götürebilecek özellikler taşımaktadır. Teknik Bir Bakış Açısı Halokarbonlar ve inert gazlar çevresel konular çerçevesinde karşılaştırıldığında yangın söndürme sistemleri için temiz ajan üretimi ile ilgili teknik konular oldukça basit kalıyor. Harrington'a göre ofis yerleşimlerinde Halon alternatiflerinin kullanıldığı bütün yangın söndürme sistemleri arasında en genel olanı 'total flooding" sistemlerdir. Bu tip sistem kullandığı söndürücü malzemeyle içinde bulunduğu odayı tamamen doldurarak yangını söndürme prensibine sahiptir. Harrington açıklamasını şöyle sürdürüyor: "İçinde bilgisayar donanımı bulunan odalarda kullanılan uygulamalar ela bulunabilir. Bu durumda odayı doldurmak yerine dolabın üzerine püskürtme başlıkları koyarsınız ve gazı doğrudan bilgisayarın üzerine boşaltırsınız. Böylece bütün odayı doldurmazsınız. Tüm odanın doldurulması kimi zaman gerekebilir ancak bu yangının sıçramasını sınırlandırmayla ilgili bir ihtiyaçtır." NFPA 2001 total flooding sistemini "büyük tehlikelerin bulunduğu ortamlarda, başarılı bir yağmurlama gerçekleştirebilmek için tasarlanmış bir ajan tedarik ve dağıtım ağı" olarak tanımlıyor. Yangın söndürücü ajanların niteliklerini, depolama şekillerini ve dağıtımlarını da açıklamalarla belirleyecek şekilde, bu tip sistemlerin nasıl tasarlanacağı, uygulanacağı, uygulama sonrası bakımının yapılacağı ve çalıştın-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=