Technical Information D sınıfı yangınlarda (hafif metal yangınlarında) sadece, içlerine D sınıfı kuru kimyevi toz doldurulmuş söndürücüler kullanılır. Ancak, ülkemizde D sınıfı söndürücülerin kullanımı çok yaygın değildir ve pek bilinmemektedir. Ancak özel talepler karşısında üretilirler. Kuru kimyevi tozlu söndürücülerin, içlerinde bulunan kimyasal toz itici gaz vasıtası ile ve özel dizayn edilmiş nozul marifeti ile yanan madde üzerine püskürtüldüğünde, yanan madde üzerinde bir tabaka ( Battaniye) oluşturur ve yanan madde ile oksijen temasını keserek ve yangın kimyasının radikal zincirlerini kopararak söndürme sağlar. Kuru kimyevi tozun kimyasal yapısından kaynaklanan bir soğutucu etkisi yoktur. Özellikle açık alanlardaki yangınlarda etkilidir. B ve C sınıfı yangınlarda etkili olan kuru kimyevi toz tipleri; • Sodyum bi karbonat esaslı • Potasyum bi karbonat esaslı • Potasyum sülfat esaslı • Potasyum klorid esaslı • Potasyum sülfat+kalsiyumkarbonat esaslı. A, B, C sınıfı yangınlarda etkili olan, kuru kimyevi toz tipleri; • Monoamonyumfosfat (MAP) esaslı. D sınıfı hafif metal yangınlarında etkili olan, kuru kimyevi toz tipleri; • Alkali kloridler (Sodyum Klorür, Potasyum Klorür) • Alkali Boratlar. İlgili Standart: TS 862 - EN 3 (1-6) (Seyyar Söndürücüler), TS 11749 - EN 1866 (50 kg. Kapasiteli Arabalı Söndürücüler), TSEK (Römorklu Söndürücüler). 4. Karbondioksit Gazlı Seyyar Söndürücüler 2 - 5 kg kapasiteli seyyar söndürücüler, 1 O - 30 - 45 kg kapasiteli arabalı söndürücüler, 1 O + 1 O -30 + 30 - 45 + 45 kg. kapasiteli arabalı söndürücüler, B ve C sınıfı yangınlarda etkilidir. Karbondioksit gazının sıvılaştırılmış halde, yüksek basınçlı gaz tüplerine sıkıştırılarak doldurulması ve kendi basıncı ile özel dizayn edilmiş lans ile püskürtülmesi esnasında, likid fazından gaz fazına geçen karbondioksit gazı, yanan maddenin bulunduğu ortamda, oksijen dengesini ve konsantrasyonunu bozarak söndürme sağlar. Aynı zamanda, basınç altında boşalan karbondioksit gazı, yanan madde üzerinde son derece etkili bir soğutma sağlar. İlgili Standart: TS 862 - EN 3 (1 -6) (Seyyar Söndürücüler), TSEK (Arabalı Söndürücüler). Yangın ve Güvenlik il Sayı 64 Haz-Tem.2002 5. Halojenlendirlmiş Hidrokarbonlu Halokarbonlu Seyyar Söndürücüler (Clean Agent) 1 - 2 kg. kapasiteli Seyyar Söndürücü B ve C sınıfı yangınlarda etkilidir. 4 - 6 kg. kapasiteli seyyar söndürücü A B ve C sınıfı yangınlarda etkilidir. Ozon Tabakasına verdiği zarar nedeni ile Montreal Antlaşması ile üretimi ve kullanımı yasaklanan Halan 1211 gazına alternatif olarak üretilen Halokarbonlar ailesinde yer alan bu söndürücü gazların ortak özellikleri son derece yüksek soğutucu etkiye sahip olmaları ve yanan maddenin bulunduğu ortamdaki oksijen konsantrasyonunu bozarak kimyasal reaksiyon zincirinin kırılmasını sağlayarak söndürme gerçekleştirmeleridir. Ozon tabakasına her hangi bir zarar vermeyen bu gazlar, çevre dostu olarak anılmakta ve clean agent olarak adlandırılmaktadırlar. Ancak, Halokarbonlar ailesine mensup olup, içlerinde Brom ve Klor ihtiva eden ve kullanımı Halon gibi yasaklanmış olan bir çok endüstriyel gaz, el altından ve gayrı resmi yollarla temin edilebi lmekte, Halokarbonlar adı altında tanıtılmakta ve seyyar söndürücülere dolum yapılarak yangın söndürme maddesi olarak pazarlanmaktadır. Halokarbonlu cihazlar edinilirken veya yeniden dolum ve periodik bakımları yaptırılırken mutlak surette üretici firmadan veya dolum işlemini yapan, yetkili servisi firmasından gaz sertifikası ve ithalat evrakları istenmeli ve bu evraklar resmi kurumların yapabilecekleri herhangi bir incelemeye karşı, sorumluluk altına girilmeyerek, ceazi işleme maruz kalmamak amacı ile saklanmalıdır. Seyyar söndürücülerde kullanılan (Halon 1 2 1 1 ) alternatifi (Clean Agent) gazlar; • NAF P iV • FE 36 • HALOTRON - 1 İlgili Standart : TS 862 - EN 3 (1-6) Seyyar Söndürücüler).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=