• Fabrikalar • Tesisler • Depolar • Belediyeler ve tüm yerleşim alanlarında • Yangına dışarıdan anında müdahale imkanı. • Otomatik boşaltma sistemi ile dona karşı korunma. • Türbülanssız lineer bir akış (şok etkisi yoktur). • TS 2821/1 ve DiN 3222 normlarına uygun imalat. Yakacık Yerüstü Yangın Hidrantı tarafımızdan özel olarak geliştirilmiş, dünyada.ki emsallerinden üstün olup, patentlidir. Yerüstü Yangın Hidrantları YAKACIK VALF SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Kemeraltı Cd. Bankalar Han K.5 80030 Karaköy-İstanbul Tel : (212)251 02 96 (4 Hat) Fax: (212)249 34 42 Tlx : 25304 ymf'tr Ankara (312)230 23 75 - 230 46 36 İzmir (232)459 00 53 Adana (322)352 03 07 Bursa (224)254 14 96
§El5b:{.� ESENTEPE KASAP SOK. HiLMi HAK HAN NO 22 80280,MECIDIYEKÖY ISTANBUL TEL.: !212) 274 89 50 ld HAT) FAKS:(212) 274 82 90 Griıınell ® il Wfilfflffl -------FEUERSCHUTZ GMBH
ge Gerek bağımsız, rekse entegre edilmiş Yangın İhbar ve Bina Otomasyonu sistem çözümleri ile c aanmı naı cz ııyvl ae Hm oa nl ı enyı zwı ekl ol raur tmı ka k Türkiye 'de. 1 •
GARRETT METAL DETECTORS ---------- U.S.A WORLD LEADERiNMETAL DETECTOR TECHNOLOGY SİLAH fıı' PAlZAYICIKONTROLU ZİYARETÇİ (ÜST) TARAMASI KOLİ/PAKET KONTROLU GÜVENLİĞİNİZİN EN ÖNEMLİ EKSİĞİNİ TAMAMLAR... • İŞ MERKEZLERİ • ALIŞ-VERİŞ VE EĞLENCE MERKEZLERİ • BANKALAR • OTELLER VE TURİSTİK TESİSLER • KONSOLOSLUKLAR • ADLİ BİNALAR • BELEDİYELER • VALİLİKLER • SANAYİİ TESİSLERİ • HAVA LİMANLARI • SEYAHAT ACENTALARI PAKET/KOLİ KONTROL DEDEKTÖRÜ GARRETI MAGNASCANNER KAPITİPİ METAL DEDEKTÖRLERİ AVIONX X-IŞINLI BAGAJ KONTROL SİSTEMLERİ , FİYA J; KALİTE fıı' DÜNYA STANDARDI.. TÜRKİYE TEMSİLCİSİ VE TEK YETKİLİ SERVİS MERKEZİ: FRANKLİN TİCARET KONTUARI Meclisi Mebusan Cad. No: 117, Fındıklı-İSTANBUL Tel: 0-212-243 41 42, 0-212-245 32 14 Fax :0-212-249 86 56 EL TİPİ METAL DEDEKTÖRÜ ZARFKONTROL DEDEKTÖRÜ FAA (FederalHavaalık İşletmesi) ONAYLI ANALOG VE MİKROİŞLEM KONTROLLU KAPI TİPİ METAL DEDEKTÖRLERİ
HAMBURG İTFAİYE MÜDÜRÜ K. GÜNTHER-diyor ki: 1, , TAS 20-ST /70 l] DOĞALGAZ TESİSATI YAPTIRANLAR Küçük yangınların felakete dönüşmemesi için yangın başlangıcında doğalgaz akışını otomatik olarak kesen elemanları tesisatınıza muhakkak koydurunuz. Yangın başlangıcından 1 O dakika sonra tüm doğalgaz vanaları, gaz sayaçları, tesisat ekleme yerleri gaz kaçırmaya başlar. Alman TAS - DOĞALGAZ TERMİK EMNİYET ARMATÜRÜ yangın başlangıcında doğalgaz sistemini kendiliğinden kapatır, yangının büyümesini ve patlamayı önler. ı1 TAS - TERMİK EMNİYET ARMATÜRÜ ortam sıcaklığı 70°C.yi bulduğunda gaz hattını kendiliğinden kapatır.. ıl Tüm Avrupa ül�elerinde DOĞALGAZ patramalarına karşı TAS - TERMİK EMNİYET ARMATÜRÜ kullanılması öngörülmüştür. ı1 TAS -TERMİK EMNİYET ARMATÜRÜ Alman Doğalgaz DVGW - Sertifikalıdır. ( G92 e 061 ) Doğalg _ az hattının başına TAS konrf)alıdır. TAS 20 - ST /70 TAS 20 - ST / 105 Çap: 1/2-314 - - DN150 ··• 1..-., Daha fazla bilgi için AKNUR Mağazalarına ve Doğalgaz tesisatı malzemeleri satıcılarına müracaat ediniz. MERKEZ: İSTANBUL Tel: 245 18 06 • 245 46 43 Fax: 249 64 61 ŞUBE: KARTAL 1'el: 389 69 10 • 11 Fax: 353 27 13 ŞUBE: ANKARA Tel: 310 14 35 Fax: 310 43 05 ŞUBE: BURSA Tel: 220 79 17 Fax: 221 45 45
güvenlik olunca... GÜVENLiK iLE iLGiLi PROJELERiNiZ sızı KORKUTUYORSA, AKiLLi VE EKONOMiK ÇÖZÜMLER ÜRETEBiLiRiZ. IHTIYAÇLARINIZ SiZE ÖZELDiR VE ÖZEL OLARAK ELE ALINMASI GEREKiR. BU NEDENLE GENiŞ BIR"ÜRÜN YELPAZESiNDEN SiZE GEREKLi OLANLARI BiRLiKTE SEÇMEMiZ GEREKiR. ARAYIN GÖRÜŞELiM. o GÖRÜNTÜLÜ VE KONUŞMALI KAPI ZiLLERi @ ÇEVRE KORUMA@ GÜVENLiK, EMNiYET, DEKORATiF CAM FiLMLERi o GiRiŞ KONTROL· KARTLI, BIOMETRIK 0 GiRiŞ KONTROLLA ENTEGRE AKiLLi BiNALAR 0 HIRSIZ iHBAR VE ALARM SiSTEMLERi @ YANGIN iHBAR VE SÖNDÜRME SiSTEMLERi � OTOPARK BARiYERLERi@ ANTI - TERÖR BARiYERLERi ® BiLGiSAYAR BAĞLANTILI BEKÇi TUR KONTROL SiSTEMLERi 4D CCTV (KAPALI DEVRE TELEViZYON SiSTEMLERi) @ DEDEKTÖRLÜ AYDINLATMA SiSTEMLERi. SORUN GÜVENLiKSE, Utimpeks 'tir. . U UTİMPEKS SANAYi ÜRÜNLERi iTHALAT iHRACAT PAZARLAMA A.Ş, Kozyatagı STFA Blokları, B-8 Blok Kat.10 Dalre.42 Erenkôy 81090, lstanbıtl Tel. (216) 416 54 81 (3 Hat) Fcıks. (216) 416 21 46, 416 57 28 Teleks. 29481 ııtl tr .. ... ' !C
--- PCSSO: e Smart Choice For Homes, Stores And Offices. . Redefining Performance ana Value Türkiye Genel Distribütörü: BORMET METAL Neşe Sokak No: 41 Şişli - İSTANBUL Tel: (0.212) 280 90 13 Fax: (0.212) 252 56 05 When Nothing Less Than The Best Wıll Do... -... .... -. �.ı - -- - --- � - Security Products
Sahibi ve Yazı işleri Müdürü Teknik Y;ıy111cılık, Tanıtını A.Ş. Adına Founder a11d Editor in Clıief' oıı Belıalf of Teknik Yaywcılık, Tııı11tı111 A.Ş. Süleyman BULAK 1 YAYIN YÜRÜTME KURULU/ Editorial Executive Board 1 Abdurahman KIL!Ç Osman GENCELİ Numan ŞAHIN Cemal KOZACJ 1 YAYIN DANIŞMA KURULU/ Edilorial Board of Advisors 1 Bülent AKINCI ('rtfAN) Nccnıeıtin AKOVA (LEVER) NcalctAKYÜZ ('(L'Ü) Mııılıar OASMACI (OASEI,.) .lsnıailCAN rotRIKlM) i)ülcnı CEDl!fAŞ (CcD(. !T�") Levent CflYI..AN (EEC) Kcv,ııj< ÇJı.lNGlRQÖLU (ÇlıJNGIROOLU) O.ı,; ÇiRiŞ (l'tO, E) Muıııı ll(;RI KAVUK (PROTF..C) Cem EôRlKAVUK (KORUN) ,Nur�U !'..SKiN (TI O) ScyıliR11.a GÜNEY (tl'l'Atv(l) Muraı GÜSAR (ŞARK SlQORTA) AliH!ll,VACJ (IHl,K.) l.<ıımıın 1$1KHl. (IZOCAM) Enlo#•• KALELi (iŞGÜVIJNı.tôl MÜŞA vtıu.) Saırcı KOŞ!Jr (M(ô�) Ayşen KÔKIJN (tl'PAIYE) Tcr«OKTAY (KOSGEIJ) !,i',n ÖNER (YANMAR) Ayıi,nôt.KAYA (liMO) Mwı,rııÖZKAYALAR (MNG) ·Julat S/ıÖIROÔLU (EMO) t:ıoı•n•y SAMURAY (PAJ.Mll'I) Y�•ISF.RT (ŞEKHR SlGOR'ffı) Mchnıcı SOY!'..R (NOVAK) $cnul ŞtılilN (J'UR Y ANGIN) Scrmcı ş1ı·11R (KORUN) Lcv<:nlTEZCAN. (HONF.YWELL) Semtti UYSAL (ÜÇOK) ö,� •• ÜNLO (llKŞ) CarccONı.0 (YAKACIK) enJIYAŞ/ı (UNIVllflS/\1-) Cengiı YIJNER (Oll..KF.N'I) Haklun Ül..GEN (n;"fA) Ômct DiNÇ (VARI:!!,) Ömer OÖW.(GASTl! K) Doç. Rııccp YAMANKtıR/\l)ENlZ(Ul,UPtıÔ ÜN!V.) YAYIN KURULU/ Editorial Board Müjde BILGÜTAY Ocııcl Yayıa Yöııetıııeııi/E,recutive Editor Dilek YENiCi ULUĞ Reklam ve Yııy111 Koordiııatörii/Editor Kani ÜLGER Grafik Tasarını/Oraplıic Dcsigıı UmitYAVUZ Dizgi I Print '�rn =- ,, •., :-,•::::=,;:c;;,'.,'.":'.:,, . . C'.�,.}j,�•:-;,c;;;;,,�••-'.-'.-'". ' "'. '-'"'" .! -:;�,;::��=:;-"';;;J, i YÖIIETIII l!ERKEZI/Exccuıive Ediıorial Office ı TEKNiK UYJIICILIK, TAIIIT!ll A.Ş. � BalntUntcu, Barbaros Blv. 131/10 80700 &jikıaıilSTANBUL i Tel:2l2•2758359(PBX) Faks:2l2•2S82614 i BASKii Prinl: Cem orsoı Fiyaıı: 40.000TL. (l'usıa ÜcrcliDahil) YıllıkAhonc: SOO.ôOOTL. ,! ,- Singtc copyprice: Europe $ 3. 75/0vcrsm $5 (l'osıagc includcd) " Annualsubscıiptions: EuropcS l5/0mscas$20 i $ Yangın ve Güvenlik Dergisi' ndc yayınlanan yazı ve çizimlerin t btr hakkı nıahfuzdu·r:-hin alınmadan, kaynak gösterilerek de olsa ikıibas edilemez. .. . , ... .. ,. .. .... . . ..,,.. .,, ... . .. . .......�·······•·· ' ' 1 ' 1 __._,,_�.,�x=\!.'W�""""".I.':�.ı, �� ..w tmw=:,;,,·••,-,. :-»�,,_,_........,,_, r�:tı�LE)' IBL�tııIBL�/�crYı�:FIBl'\!/F� ı ., ' '· �.-. .. ..�..-�...........--,.,..�-·· ,.;;.,-.-.,...�-���;·�--"'' ,___._......................-,.,ıvw;;.,.�,;ww,.-,.,,...�. , , , . , ,....,�.. ..., • Uzman Gözüyle YapıMalzemesiSeçimindeYangın Güvenliği (Korhan IŞIKEL) Uygulama Yüksek GerilimliTrafoMerkezlerinin Korunması (Saffet KOŞUT) Yorum İş Sağlığı ve İşçi Güvenliği Kurulları (Gülay YASAN) Gözlem Endüstriyel Yapılarda Yangın (Abdurahman KILIÇ) Bir Yangının Ardından İstanbul ve Çevresinde Son Yıllarda Meydana Gelen Önemli Endüstriyel Tesis Yangınları Test Teknoloji veMontaj Becerisi Bir Konu Bir Konuk Orman Bakanı Hasan EKİNCİ Firmaları Tanıyalım Endüstride Tehlikeli Maddelerin Yangın Güvenliği (Seydi Rıza GÜNEY) Uygulama Ford Otomobil Fabrikası Yangını Nedenleri ve Alınan Önlemler (Erol YAŞA) Dünya Literatüründen Endüstriyel Yangın Güvenliği Anahtarı NFPA-1 Ol Can Güvenliği (James K. LATHROP -Mustafa CENGİZ) İLAN SAYFALARI İNDEKSİ ADS ......................_................... 13 6 53 8 18 28-29-54 3 Aknur ........................................ Ankara Çelik.............................. Bor.met ..................................... EDS ........................................... EEC ......................................:... Ekur ......................................... Emo ........................................ . Franklin ................................... . GSS .......................................... Honeywell ................................ . lzocam ................................. .... . Korun ....................................... Mavili ......................................... Mersan .................. ,.................. MGS ......................................... Protec...................................,... Tagard .................................... ;. Termo ...................................... Ultra Magazin ........................... Utimpeks ................................. . Üçok ......................................... Yakacık ..................................... Arka kapak içi s 20 4 24 52 50 33 Arka kapak 49 15 32 36 7 51 ön kapak içi
eo Değerli Okurlar, Yangın ve Güvenlik dergisi'nin 7. sayısıyla tekrar karşınızda olmaktan mutluluk duyuyoruz. Her sayı bir konuyu ele alma geleneğimizi bu sayımızda da devam ettirerek, bu ay endüstriyel tesislerde yangın ve güvenlik konusunu ele aldık. Sanayii hızla gelişen ülkemizde, milyarlarca lira tutanndaki yatırımların korunması, bu tesislerde çalışan binlerce insanın can güvenliğinin sağlanması ve üretilen mamullerin her türlü tehlikeye karşı güvenceye alınması son derece önemli bir konudur. Endüstriyel tesislerde kullanılan malzemelerin bir çoğunun yanıcı, parlayıcı ya da patlayıcı olması ve bu tesislerin çok geniş alanlarda ve genellikle itfaiye ve güvenlik güçlerinin kolaylıkla ulaşabildiği merkezlerden uzak kurulması konunun önemini bir kat daha artırmaktadır. Gerek yangın, gerek güvenlik ve gerekse iş ve işçi sağlığı açılarından endüstriyel tesisleri ele aldığımız bu sayımızı ilgi ile okuyacağınızı umuyoruz. En derin saygılarımızla Süleyman BULAK TEKNİK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. Yön. Kur. Bşk. / Chairman Dear Readers, We are happy to preıent you the 7th iısue of Fire Salety and Security Syıtemı Magazine. in this isıue we have evaluated fire salety and ıecurity of induıtrial planta. The ıecurity of theıe extremely expensive inveıtments, the life safety ol thousands ol people working at these plants ı. a ıubject of vital lmportance. We hope you will Sind our special lssue on lndustrlal plants lntereıtlng. Beıt Regards. Yangın ve Güvenlik Dergisi ABONEFORMU İsim Ünvan Firma Adı Adres Posta Kodu Telefon Yangın ve Güvenlik Dergisi'ne Abone Olmak isti y orum ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••···················· •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••··························· ............................................................................................................... .......................................................................................................................... ................................................................................................................................ -. . .. .. .. .. .. . .. .. .. . . . .. . .. .. .. .. .. ........................................ Faks .................................................... C� __ s _ a ş _ . _ an _ g _ • _ ç _ s_ay _ • _ s•__________s_ıt _ ış_s _ a _ y _ • s _ • __________) Yangın ve Güvenlik Dergisi OKUYUCU SERVİS KART/ '-----------' Lütfen Yangın ve Güvenlik Dergisi'nde Görmek İstediklerinizi İşaretleyiniz. □ HABERLER □ SÖYLEŞi □ YORUM □ SORULAR VE CEVAPLAR □ OIAY □ MAKALE □ UYGULAMA ÖRNEKLERi D ÇEViRi □ DIÖER Dergimize yazı ile katılmayı düşünür müsünüz? □ EVET □ HAYIR Dergimize abone olmak istediı!lnlz takdirde. yıllık abone bedeli olan 500.000 TL'sını Garanti Bankası Güzelbahçe Şubesi 6200371/0 veya iş Bankası Vallkonagı Şubesi 55971 no·ıu Teknik Yayıncılık. Tanıtım A.Ş. hesaplarından birine yatırınız ve lütfen banka dekontlarını istek formları ile birlikte adresimize gönderiniz. Kredi kartı ile de abone olabilirsiniz. Lütfen aşagıdakl formu doldurunuz. Aşai)ıda kart numarası belirtilen Kredi Kartı Hesabından ..........................TL.' nın Teknik Yayıncılık. Tanıtım A.Ş.'ye ödenmesini kabul ediyorum. Kredi Kartı Cinsi O VISA O Master/ Eurocard O American Express Kredi Kartı No · □□□□□□□□□□□□□□□□ Son Kullanma Tarihi : OD OD OD isim imza:
.... Ri!Z'9l BURSA'DA TATBiKAT ·rsa'da yangın riskinin incelenmesi ve yangınlardan meydana gelen can ve mal kaybı riskinin azaltılması amacıyla Bursa Büyükşehir Belediye Başkanığı ve Uludağ Üniversitesi, "Bursa Büyükşehir Belediyesi Yangından Korunma ve İtfaiyenin Reorganizasyonu başlıklı ortak bir çalışma başlattı. Bu çalışa kapsamında Bursa'nın yangın riski haritası hazırlanacak; itfaiye istasyonlarının yeri tespit edilecek ve planları hazırlanacak; doğal gaz tesislerinde alınması gereken önlemler belirlenecek ve itfaiye personeli doğal gaz yangınlarına karşı eğitilecek. Bursa ıçın Yangından Korunma Yönetmeliği hazırlanacak; Bursa şartlarına uygun itfaiye araçgereçlerin standart donanımları belirlenecek; kurtarma olayları ıçın araç-gereçler tespit edilerek, organizasyon planları hazırlanacak;itfaiye personelinin eğitim esasları ,�;� belirlenerek, eğitimlerine ·• "i başlanacak; hidrant yerleri ve su depoları konusunda öneriler getirilecek; orman yangınlarına karşı önlemler belirlenecek; itfayienin bilgisayarla sevk ve idaresi ıçın hazırlık çalışmalarına başlanacak; metro ve toplu taşıma araçlarındaki 6nlemler belirlenecek ve yatırım planlaması yapılacak. Yangından korunma ve itfayienin reorganizasyonu projesi çerçevesinde yapılan plan dahilinde oluşturulan çalışma gruplarınca çalışmalar devam etmektedir. İlk aşamada, itfaiye personeline yönelik bir hafta süreli teorik ve uygulamalı kurs verilmesi kararlaştırıldı ve kurs 8-12 Ağustos 1994 tarihleri arasında teorik kısmı U.Ü. Mühendislik-Mimarlık DÜNYA SPRİNKLER PA%ARI YILDA 40 MİLYONA ULAŞTI İngiliz Ulusal Yangın Sprinkler Birliği (NFSA) tarafından yapılan bir resmi araştırmaya göre, 1992 yılında tüm dünyada yaklaşık 39.5 milyon yeni sprinklerin kullanıldığı belirlendi. Böylelikle, toplam 46 milyon sprinklerin satıldığı 1990 yılına göre yüzde 1 5 ölçüsünde azalmakaydedildi. Araştırma, 9 ülkeden aralarında üretici, müteahhit ve sigorta firmalarının yetkilileriyle, ticari birlik temsilcilerinin de bulunduğu 14 kişinin katılımı ile gerçekleştirildi. Bu kişilerden, belirlenen 30 coğrafi bölgede toplam ne kadar sprinklerin 1990-92 yılları arasında hizmete girmiş olabileceğini tahmin etmeleri ve tahminlerinin güvenilirlik derecesini belirtmeleri istendi. Güvenilirlik derecesinin yüksekliğine .ı Fakültesi binasında ve uygulamalı kısmı BOTAŞ tesisleriyle Hamitler pazarında gerçekleştirildi. Kursun uygulama kısmının ilk aşaması BOTAŞ tesislerinde yapıldı. Burada itfaiye personeline doğal gaz şebekesinde kullanılan genel elemanlar (gaz sayacı, regülatör, polietilen boru, küresel vana v.b.), tanıtıldı. Gerekli hallerde doğal gazın kesilmesi için vanaların açılıp kapanması uygulamalı olarak gösterildi. Vanaların ulaşılamadığı ya da kazı, kaza v.b. nedenlerle delinen veya hasar görerek gaz sızdıran polietilen boruların boğulmasında kullanılan aparatlar tanıtılarak, boğma işlemi tatbiki olarak gösterildi. Kursun ikinci aşamasında ise Hamitler pazarında boş bir arsa üzerinde doğal gaz eğitim seti hazırlandı. Burada toprak altında oluşabilecek gaz sızıntısının nasıl yanabileceği ve bu yangının köpük ve kuru toz kullanılarak söndürülmesinin tatbikatı yaptırıldı. Ayrıca doğal gazın direkt atmosfere açık bir şekilde oluşacak kaçakların kuru toz kullanılarak söndürülmesi yine uygulamalı olarak yapıldı. göre değerlendirilen cevaplardan elde edilen sonuçlara göre, 1990'a oranla yüzde 22'lik birdüşüşkaydedilmesine rağmen, en geniş pazar Kuzey Amerika olarak belirlendi. Asya ülkeleriise, 1 990'a oranla yüzde 1 1 'lik bir artışla, en hızlı gelişen pazar sıfatını kazandılar.
! f ; :; fl_ ı;,-,er/NEW5 f"s::n:wVMI l'J'I·� ,/ � ·� 39 4 İTFAİYE HAFTASI KUTLANDI İtfaiye Haftası 26-30 Eylül 1 994 tarihlerinde törenlerle kutlandı. 26 Eylül Pazartesi günü Taksim Anıtı'na çelenk konulmasıyla başlayan hafta boyunca çeşitli etkinlikler düzenlendi. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip ERDOĞAN, hafta nedeniyle Belediye Sarayı'nda bir basın toplantısı düzenledi. Törenden sonra, Yılın İtfaiyecisi'ne ödülü verildi. Kutlamaların ikinci gününde (27 Eylül) pilot okul seçilen Galatasaray Lisesi öğrencilerine eğitim ve tatbikat gösterisi sunuldu. 28 Eylül Çarşamba günü Sultanahmet Meydanı'nda özel Tulumbacılar gösterisi, 30 Eylül Cuma günü ise Beyazıt Meydanı'nda Modern İtfaiye gösterisi ve yarışmaları yapıldı. Etkinlikler (,� . ~- �,�J" 1 � ,; ,t, l kapsamında ayrıca, 29 Eylül Perşembe günü Beyoğlu Tarık Zafer TUNAYA Kültür Merkezi'nde "İstanbul ve Çevresindeki Orman Yangınları, Mücadele, Alınması Gereken Önlemler ve Çözüm Önerileri konulu bir panel düzenlendi. Şehit, gazi ve emekli itfaiyecilerin anıldığı törenlerde, itfaiye ekipleri arasında spor karşılaşmaları da düzenlendi. Törenler 30 Eylül Cuma akşamı halka açık olarak düzenlenen İtfaiye Şöleni ile sona erdi. (Kutlamalar sırasında dergimiz baskı aşamasında olduğundan, konuyla ilgili aynııtılı habervefotoğraflara 8. sayımızdayervereceğiz) •• ORMAN YANGINLARINA ONLEM • GEC GELDi İstanbul'da Poyrazköy, Heybeliada, Hasdal, Ayazağa, Burgazada, Sarıyer'de çoğu orman olmak üzere 800 hektar alanın yanması üzerine Vali Hayri KOZAKÇIOĞLU'nun başkanlığında toplanan Kriz Komitesi, ormanlarda piknik yasağı koydu. Vali Hayri KOZAKÇIOĞLU, ormanlık bölgeye girişin yasaklandığı 15 Ekim tarihinin, gelişmelere göre uzatılabileceğini bildirdi. Kriz Komitesi'nden yapılan açıklamaya göre köylü ve çiftçilerin tarım için bu alanlara girebileceklerini belirtildi. Köylüler hasat ve ekim işlerini yapabilecekler. Bu arada İstanbul ormanları 13 bölgeye ayrılarak, 13 ayrı söndürme ekibi oluşturuldu. Vali KOZAKÇIOĞLU, biri keşif olmak üzere 4 yangın söndürme uçağının sürekli hazır bekletildiğini söyledi. Vali, kamu görevlileri ve vatandaşlardan, ormanda bir duman görür görmez, imdat telefonlarına bildirmelerini istedi. Önümüzdeki sezon, orman içi yolların açılması ve parselleme çalışmalarına ağırlık verileceği de belirtilirken, polis ve jandarmanın ormanlık alanlarda 24 saat aralıksız devriye görevi yaparak, yangın çıkmasını önleyecekleri ve en küçük bir ihbarın hemen değerlendirileceği bildirildi. NFSA'DAN İngiliz Ulusal Yangın Sprinkler Birliği (NFSA), "Sprinklerin Değeri adlı 35 dakikalık bir video hazırladı. Beş bölüm halinde hazırlanan program sprinkler sistemlerinin can ve mal güvenliği açısından önem ve yeteneklerini anlatmaktadır. Sprinkler sistemlerinin özelliklerinin halkı tarafından tanınan, ünlü kişilerce tanıtıldığı filmde gerçek yangınlardan alınan görüntülerle sprinkler sistemlerinin faydaları gösterilmektedir. SPRİNKLER FİLMİ
İŞ İŞTEN GEÇl\ffiDEN! aşam.ı eriy rsanız EnİYnşüaknsYek BinanlaardDe�er V o aki Yangınlarda Bile Kolaylıkla Kurtaja�µın.ek ve Kurtarabilınek İçin TEK ÇOZUM-TEK SEÇENEK Dünyanın En Etkin Yangından Kurtarma ve Acil Çıkı.ş Sistemi KURTARMA TÜNELİ :� ·:·\,......., ,........,..,......,.,.....__.........,._ -;•. .. . .·� ..... .• ::· .,;·: : .., ... :.<�- ADS LTD İthalat&İhracat Fin-İsveç ürünü olan KURI'ARMA TÜNELİ, 30 ülkede 3.000 sistem olarak, konutlar, itfaiyeler, hastaneler, okullar, iş merkezleri, kuleler, diplomatik misyonlar vd. yükseklik riski olan yapılarda kullaıulrnaktadır. Halihazırda, 150m. yüksekliğe kadar uygulanmış olan sistem, Tiirldye'de Ankara B.B. İtfaiyesi (3 sistem), Adana B.B. İtfaiyesi (1 sistem) ve İBİTEM(l sistem) tarafından kullaıulrnaktadır. Farabi Sokak No: 7/7, KAVAKLIDERE, 06680 ANKARA Tel: 0312 - 467 41 38 - 427 62 45 Fax: 0312 - 467 18 42
• • • YAPI MALZEMESi SEÇiMiNDE .. . '-" . YANGIN GUVENLIGI Yangınla mücadelekonusu 1579 yılınakadar uzanır. 1 5 79 yılında II. Murat bir fermanla, her evin damına yetişecek bir merdiven ve büyük bir su fıçısı bulundurulacağından, bulundurmayanların cezalandırılacağından bahseder. O gün için soruna bu şekilde çözüm bulunmuş, uygulamayanlara ise ceza getirilmiştir. Bugünün çağdaş yangınla mücadelesi doğrudan yangın güvenlik önlemlerine bağlıdır. Yangın güvenliğine yapı malzemesi seçiminden başlamak gerekir. Bunun sonucunda bu konuda hazırlanmış en kapsamlı yönetmelik olup, bazı ilavelerle ülke çapında kesinlikle uyulması gereken bir yönetmelik haline dönüştürülebilir. Bu konuda TSE tarafından yönetmelik çalışmalarına başlanmış olmasına rağmen, henüz tamamlanamamıştır. "Yangından Korunma Yönetmeliği nin olması da gerçekte bir şey ifade etmemekte, uygulaması önem kazanmaktadır. Proje safhasında bu konunun üzerinde önemle durulmalı, mimari çok az bir yatırımla bir şey ifade etmemekte, uygulaması can ve mal güvenliği "Yangından Korunma Yönetmeliği"nin olması da gerçekte projedeki malzemelerin seçimi, yapının kat yüksekliği, kaçış süreleri, yangından korunma önlemleri incelenmelidir. Yapının iskana açılmadan önce de denetlenmesinin sağlanması şarttır. Yapılarda yangından korunmak amacı ile de kullanılan ısı ve ses izolasyon malzemeleri, yanmayan mineral sağlanır; yangının gelişmesine neden olabilecek faktörler önem kazanmaktadır. Proje safhasında bu konunun üzerinde ortadan kaldırılır. önemle durulmalı, mimari projedeki Yangından korunmak ıçın malzemelerin seçimi, yapının kat alınabilecek her yüksekliği, kaçış süreleri, yangından önlem, yangına karşı bir siper ve savunma hattını teşkil eder. Yurdumuzda her yıl yangınlar korunma önlemleri incelenmelidir. Yapının iskana açılmadan önce de denetlenmesinin sağlanması şarttır. sonucunda maddi kayıplara ve can kayıplarına neden olunmasına rağmen, • bu konuya gereken önem maalesefverilememiştir. Özelliklegünümüzdeçok katlı otel, iş merkezi gibi yangına duyarlı yapılarda uygulanacak resmi ve kapsamlı bir genel yönetmelik bulunmamaktadır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin "Yangından Korunma Yönetmeliği yünlerden (camyünü, taşyünü gibi) seçilmelidir. Yanıcı ve yanma sırasında duman ve zehirli gaz çıkartan plastik malzemeler kullanılmamalıdır. Ayrıca yapıların çekirdekkısmını teşkil eden merdiven ve asansör gruplarının bulunduğu alanlar, yangın koruyucu kapılar ile kapatılacak halde olmalıdır. Asma tavanlarda da yanıcı olmayan malzemeler kullanılmalıdır. Otel, iş
merkezleri ve çok katlı konutlarda yapıların ara bölme duvarları da yangından koruyucu mineral yürıleri ile yalıtılmalıdır. Ülkemizde yangın nedenlerinin belki başında gelen bacaların izolasyonu da çok önemlidir. Özellikle doğal gaz bacalarında ısı oldukça yüksek olup, gerekli izolasyon yapılmaması halinde ciddi tehlikeler doğurmaktadır. Yapılarda daire kapılarının da yangın korunumu önemli olup, en az 90 dakikalık bir korunum sağlayacak şekilde, çelik kapı izolasyonlu olarak teşkil edilmelidir. Yapı sektörümüz, yalıtım malzemeleri seçiminde batı ülkelerinde aranılan kriterleri araştırma noktasında değildir. Bu kriterlerden belki de en önemlisi yanıcılık sınıfıdır. Gerek can ve mal güvenliği, gerekse ülke ekonomisinin kayıplarını önlemek için yanıcı yalıtım malzemeleri gelişmiş ülkelerde yapılarda kullanılmamaktadır. Yurdumuzda binaların yangına karşı korunması konusunda geçerli bir yönetmelik veya bu konuyu tümüyle kapsayan bir standartının olmayışının yagın konusunun gözardı edilmesine neden olduğu söylenebilir. Yapılarımızda yangınkoruyucu önlemleriböltimler itibarıyla dikkate aldığımızda, prensip olarak tüm seçilen yalıtım malzemeleri yanmaz yapı malzemeleri sınıfı olan A sınıfından olmalıdır. Yapılarda yalıtım yaparken, çatıda döşeme üstüne veya mertek arasına camyünü serilmeli, bacalar öncelikle taşyünü kalibel levhalar veya diğer taşyünü levhalar ile yalıtılmalıdır. Giydirme cepheli yüksek yapılarve duvarlarda ise, ısı yalıtımıcamyünü veya taşyünü ile sağlanmalı, yine yüksek yapılarda çekirdek hacimler (merdiven, asansör grupları) yangın kesici paneller ile (taşyünüyle teşkil edilmiş) yangından korunmalıdır. Tüm kalorifer daire ve kapılarında yangın kesici taşyünü levhalar ile önlem alınmalıdır (bu konuda yönetmeliklerin mevcut olmasınarağmen,maalesefuygulanamamaktadır). Tüm sanayi yapılarında da aynı tedbirlerin alınması tabiidir. Yapılarda yangın önlemleri yalnız yalıtım malzemeleri seçimi ile sınırlı olmayıp, tüm inşaat ve dekorasyon malzemelerinde azami standartlarda olmasına dikkat edilmelidir. Yangın sınıfları ve yangın dayanım süreleri için Alman DIN normu 4104 ve TSE 1263 değerlerinden faydalanmak mümkündür. TA GARD GÜVENLİK SİSTEMLERİ, ııııııııır A �.TEKNİK HİZMETLER VE TİCARETLİMİTED ŞİRKETİ (North American Fire Guardian Tech. ve Safety Hi-Tech Srl Türkiye Temsilcisi) • ÇEVRE VE OZON DOSTU, HALON ALTERNATİFi YANGIN SÖNDÜRÜCÜ ÜRÜNLER : N A F • NAF-P- 111 (El tipi taşınır yangın söndürücüler için ve özel kullanım amaçları için, Halon121 1 veya 2402 yerine mevcut tesisat ve cihazlarda aynen, "drop-in" olarak kullanılabilen muadil ürün.) • NAF-S- 111 (Tüm hacmin korunması sistemleri ve otomatik söndürücülerde Halon 1301 yerine, mevcut tesisat ve ekipmanda aynen, "drop in " olarak kullanılabilen muadil ürün.) • HJRSIZ ALARM/ GÜVENLiK SiSTEMLERi • YANGJN ALARM SiSTEMLERİ, ALEV ve KIVILCIM DEDEKTÔRLERI • iÇ VE DIŞ ÇEVRE, SiNiR GÜVENLİK SİSTEMLERi • EL TİPi VE GEÇiT TiPİ METAL DEDEKTÔRLERI • GÜVENLİK SiSTEM VE CİHAZLAR/ Levent Cad. 9/1, 1.Levent, 80620 istanbul.Tel:(90)-(212)-268 6972, Fax:(90)-(212)-281 0286
Saffet KOŞUT MGS YÜKSEK GERİLİM TRAFO MERKEZLERİNİN KORUNMASI * * Çevre güvenlik sistemleri MGS tarafından yapılan bu trafo merkezinin adı, güvenlik nedeniyle saklı tutulmuştur. ı. GİRİŞ Trafo merkezleri stratejik konumları itibarıyla son yıllarda terörist saldırıların hedefi haline gelmişlerdir. Trafo merkezlerine yapılan saldırılar sonucu meydana gelen kayıplar sadece saldırı sonucu oluşan hasarlarla kalmamaktadır. Bunun yanında tahribatın giderilmesi için geçen süre kadar enerjinin satılamaması da önemli bir maddi kayıp oluşturmaktadır. Trafo merkezlerinde sadece insana dayalı bir güvenliğin oluşturulması hem maliyeti yüksek tutmakta, hem de insan faktöründen kaynaklanan güvenlik boşluklarının oluşmasına sebebiyet vermektedir. Bir güvenlik görevlisinin işletmeye olan yıllık maliyetine bir de 24 saat koruma eklendiğinde, maliyetin oldukça yüksek olduğu görülecektir. Trafo merkezlerinin elektronik güvenlik sistemleriyle korunması hem uzun vadede ekonomiktir, hem de insan faktöründen kaynaklanan hataların azaltılmasını sağlar. Aşağıdaki uygulamada bir trafo merkezinin erken uyarı ve kapalı devre televizyon sistemleri ile koruması anlatılmaktadır. Çevrede yerleştirilecek olan erken uyarı sistemi ile dışarıdan yapılacak olan bir müdahale anında algılanacak ve kapalı devre televizyon sistemi ile müdahalenin hangi yönden $ekil 1 Verici Güvenlik Uzaklığı geldiği ve ne tarafa yöneldiği monitörden izlenebilecektir. 2. ÇEVRE GÜVENLİK SİSTEMİ Çevrede alınan fiziksel önlemlerde (tel çit, duvar vs.) sonra içeriye sızmaları algılamak için aktif kızılötesi ışın çiftleri seçilmiştir. Birkızılötesi ışın çiftibir alıcı(receiver) Rx vebir de verici (transmitter) Tx'denoluşur. Bunların koruma mesafeleri 200 m'ye kadar çıkabilir. Alıcı-verici çifti arasında gözle görülmeyen kızılötesi ışınlar kullanılmaktadır. Bu kızılötesi ışınlar kesildiğinde, alıcı bağlı olduğu alarm paneline uyarı verir. Merkezdeki güvenlik görevlisi alarm panelinden ihlalin hangi bölgeden geldiğini okuduktan sonra, müdahalede yetersiz kalıyorsa, bağlı bulunduğu merkezi gözlem istasyonuna uyarı göndererek yardımtalebinde bulunabilir. Şekildekiuygulamada 4 bölge seçilmiştir; yani 4 çift aktif kızılötesi ışın çifti kullanılmaktadır. Aynı doğrultuda bulunan ünitelerin birbirini etkilemelerini önlemek için üniteler şekilde görüldüğü gibi değişik frekans seviyelerinde ayarlanmalıdır. Kötü hava şartlarından, ufak hayvanlardan veya uçuşan cisimlerden oluşabilecek yanlış alarmları önlemek için aynı anda birden fazla ışının kesilmesi gerekmektedir. 3. KAPALI DEVRE TELEVİZYON SİSTEMİ (CCTV) Uygulamadaki kapalı devre televizyon sistemi 4 zoom lenslikamera, bir anavespotmonitör, güvenlik amaçlı video kayıt cihazı, duplex multiplexer'dan oluşmaktadır. Kameralar gözetlenmek istenen yerleri görecek şekilde yerleştirilmelidir. Büyük alanların gözetlenmesinde döner kafalı ve zoom lensli
TR. TR. 1eh RE. RE. RE. RE. 1ch 3ch TR. TR. Şekil 2 cameralar seçilmelidir. Kameraların döner olması ;aldırırım nereye doğru yöneldiğini takip etmey� .mkan sağlaması açısından önem taşımaktadır. Harici ortamlarda çalışan kameralar su geçirmez rnruma kutuları içine alınmalı ve ısıtıcılarla fosteklenmelidir. Ayrıca kameralar ulaşılması güç veya çok tozlu ortamlarda bulunduklarında kamera rnruma kutularına silecek takılmalıdır. Harici ortamlarda çalışacak olan kameralar CCD :charge Coupled Device) olmalıdır. CCD kameralarda sinyaller dijital olarak algılanır. Tüplü :vidicon) kameralara oranla CCD kameralar çok :laha üstün kontrast özelliğine sahiptirler. Yine sahip oldukları teknoloji sayesinde, düşük aydınlık seviyelerinde (0.08 lüx) görüntü sağlayabilirler. Sistemdeki kameraların döner kafalı olması ve zoom lens ihtiva etmesi kameraların merkezden kontrolununyapılmasını gerektirmektedir. Örneğin, herhangi bir kameranın görüntü alanında bulunan b�r cismi yaklaştırmak isteyen güvenlik görevlisi, bır butona basarak bu işlemiyapabilirveyakamerayı başka bir yöne çevirebilir. Bu işlem normal şartlar altında, kumanda edilecek aksamın kumanda kablosu sayesinde gerçekleştirilir. Ancak, mesafeler uzadıkça kumanda hakimiyeti ortadan kalkar. Bu durumun giderilmesi, <latanın (yani hareket komutlarının) görüntü için kullanılan koaksiyonel kablo üzerinden taşınmasıyla sağlanabilir. Data ve görüntünün aynı kablo üzerinden uzun mesafe götürülebilmesi işlemi 'telemetri sistemidir. Kameralara monte edilecek olan alıcılar verici tarafından aktarılan hareket komutlarını belirler. Telemetri özelliğine sahip duplex tipi multiplexer'ler tüm kameralardan gelen video sinyallerinin teker teker kaydedilmesine ve izlenmesine olanak sağlarlar. Aydınlatmanın yetersiz olduğu bölgelerde MOMonltör 1 Spot Monitör 1 CJ 1 M/O Video Kamera Kamera Kamera Kamera Kopalı Devre Televizyon Sistemi Blok Dlogromı Şekil 3 kameralardan geceleri görüntü alabilmek için kameraların enfreruj ışıklarla desteklenmesi gerekmektedir. Bu ışıklar ortalığı projektör gibi aydınlatmazlar; sadece yaydıkları kızıl ötesi ışınlarla kameraların karanlıkta da çalışmasını sağlarlar. Kızılötesi ışıklar fotosellerle desteklenerek karanlıkta otomatik olarak devreye girer ve hava aydınlandığında devre dışı kalırlar. Sistemde kullanılan video kayıt cihazı 24 saat kayıt yapar. Güvenlik amaçlı bu video bir güne ait tüm görüntülerin 3 saatlik normal bir kasete kayıt edilmesine olanak sağlarlar. Videonun cinsine göre kayıt hızı değiştirilebilir. Bütün sistem birimleri, güvenlik noktasında toplanır. Kamera görüntüleri bir ana ve bir spot monitörden izlenirken, spot monitörde de kamera görüntüleri periyodik olarak sıralanır. SONUÇ Elektronik güvenlik sistemlerinin ilk kuruluş maliyetleri yüksek olmasına karşın, uzun vadede ekonomik oldukları unutulmamalıdır. Ayrıca özel uygulama alanı olan yüksek gerilim trafo merkezlerinde var olan kuvvetli manyetik alanlar çok iyi hesap edilmelidir. Video sinyal kabloları döşenirken mümkün olduğunca kuvvetli, manyetik alandan uzak çekilmelidir. Bunun mümkün olmadığı noktalarda fiber optik kablolar kullanılmalıdır. Topraklamanın iyi olmadığı merkezlerde kesicilerin açıp/kapaması sonucu oluşan arklar, sistemler dizayn edilirken dikkat edilmesi gereken bir başka faktördür. KAYNAKLAR 1. Understanding and Servicing Alarm Systems 2. Security Distributing & Marketing 3 . Electronic Security Systems 4. MGS A.Ş'nin uygulamalan
DOĞRU SEÇİM C MERİT LİLİN CCTV • • • • • URUNLERI TÜRKİYE TEMSİLCİSİ � EDS . f-ED➔ ELEKTR_O�İK DESTE� � SANAYi TIC. LTD. ŞTI. Yeni İstanbul Çarşısı B Blok No : 33 Ümraniye - İSTANBUL Tel : (0 - 216) 313 25 15 - 314 93 40 Fax :(O - 216) 314 17 80
. Gülay YASAN Mersan iş Güvenliği Ltd. İŞ SAĞLIĞI VE İŞÇİ GÜVENLİĞİ KURULLARI Çalışma hayatını düzenlemek sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı sağlamak, devletin en önemli görevlerindendir. Devlet yasalar, tüzük ve yönetmeliklerle bu düzenlemeyi sağlarken, işveren ve işçilere de yükümlülükler getirerek, bu kurallara uyulmasını ister. 1 475 sayılı iş yasasının 73. maddesi "Her işveren işyerinde işçilerin sağlığını ve iş güvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmak ve bu husustaki şartları, araçları noksansız bulundurmakla yükümlüdür. İşçiler de bu hususta alınmış olan karar ve şartlara uymak zorundadır der. İş yasası madde 76 ise "Çalışma Bakanlığı lüzum görülecek işyerlerinde İSİG konularında çalışmalarda bulunmak üzere, işçi sağlığı iş güvenliği kurulu kurar der. Yukarıdaki yasanın iki maddesini ve bu maddelere dayanarak çıkartılan tüzükleri incelediğimiz zaman, çelişen maddeleri ve yaptırım farklılıklarını açık bir şekilde görmekteyiz. Madde 7 3, işvereni sağlık ve güvenliği sağlamakla zorunlu kılar ve ona böyle bir yükümlülük verirken, Madde 76'ya bağlı olarak çıkartılan tüzükte, İSİGK saptanan husus ve alınan kararların uygulanmasını işverenin isteğine bağlı kılmıştır. 19.2.1973 tarihinden beri yürürlükte olan İSİGK hakkındaki tüzüğün hayata geçirilemeyip, işlevsiz kalmasında en büyük neden, buradaki çelişkidir. İSİGK işyerlerinde sadece yasalara uymak amacıyla göstermelik olarak kurulmuş ve danışma kurulları olma özelliğini taşımıştır. Oysa İSİGK hakkındaki tüzüğün İSİG açısından getirdiği yeni boyut ve düzenlemelerle önemi büyüktür. Bu da güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamının çekirdeğini oluşturmaktadır. Tüzüğün hayata geçirilmemesinde de Çalışma Bakanlığı kadar işçi ve işveren sendikaleri, üniversiteler ve bu konuda çalışan özel kuruluşlar da sorumludur. Çünkü üzerinde tartışmaya, çelişen yönlerini gidermeye ve eksikliklerini tamamlamaya gerek duymadan olanı korumakla yetinmişlerdir. Bu tüzüğe işlerlilik kazandırmak hepimizin görevi olmalıdır. En azından İSİG hakkındaki tüzük nasıl işlevli kılınır tartışmasını bugünden başlatmamız bile, çalışanlara yarınlar için umut verecektir. Tüzüğü tartışabilmek için onu tanımamız gerektiğine inanıyorum. Tanıyalım, bilelim ki, eksik ve çelişen yönlerini görüp tartışmayı başlatabilelim. İSİGK hakkındaki tüzüğü kısaca incelersek, İSİGK, iş yasasının 6. maddesine göre sanayiden sayılan ve devamlı olarak en az 50 işçi çalıştıran 6 aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde kurulur. İSİGK, bir işveren veya vekili, işyeri güvenlik şefi veya İSİG konularında görevli teknik bir kişi, iş yeri hekimi, sosyal işler danışmanı veya personel işlerinde görevli bir kişi, varsa sivil savunma uzmanı, görevli formen, ustabaşı veya usta ile iş yerinde bulunan sendika temsilcilerinin kendi aralarından seçecekleri bir işçi, sendika yoksa işçilerin yarıdan fazlasının katılacağı toplantıda açık oyla seçecekleri bir işçiden oluşur. Kurulların Görev ve Yetkileri • İSİG konularında çalışmanlara yol göstermek; önlemleri saptamak; işverene tekliflerde bulunmak; işyerinin niteliğine uygun bir İSİGK iç yönetmeliği hazırlamak ve uygulanmasını izlemek. • Makina ve tezgahlara gerekli koruyucuların yerleştirilmesi; uygulanan çalışma yöntemleri, kullanılan malzeme, kişisel koruyucular gibi işyerinde İSİGK'nı sağlayacak düzenin kurulması için işverene önerilerde de bulunmak. • Oluşan her iş kazası ve meslek hastalığında gerekli araştırma inceleme ve soruşturmayı yapmak; alınması gereken önlemleri saptayarak; işverene vermek. • İşyerinde İSİG eğitimini planlamak; programları hazırlamak; işveren onayına sunmak ve izlemek. • İşyerinde İSİG konularında yayınlar yapmak. • Tesislerin bakım ve onarımlarında gerekli güvenlik önlemlerini planlamak ve kontrol etmek. • İşçilerin periyodik sağlık muayenelerini ve kontrollerini izlemek. • Yangınla ilgili önlemlerin yeterliliğini ve ekiplerin çalışmalarını izlemek; önerileri işverene sunmak. • İşyerinin sağlık ve güvenlik durumuyla ilgili yıllık bir rapor hazırlamak; o yılki çalışmaları değrelendirmek ve elde edilen tecrübeye göre gelecek yılın çalışma programında yer alacak hususları saptamak ve işverene önerilerde bulunmak. Kurulların Yükümlülüğü İSİGK yapacakları önerilerde ve tavsiyelerde işverenin durumunu ve işverenin olanaklarını göz önünde bulundururlar. İşçilerin Yükümlülüğü İşçiler İSİGK tarafından kendilerini ilgilendiren konularda alınan kararlara, uygulanan tedbirlere ve konulan yasaklara uymak zorundadırlar. Uygulamada karşılaştıkları güçlükler konusunda kurula bilgi verirler. Tüzüğün İncelenmesi İSİGK'nun görev ve çalışma yetkilerini incelediğimiz zaman kurul üyelerinin işyerlerini çok iyi tanımaları, yapılan üretim sürecinde oluşan güvenlik ve sağlık risklerini belirleyip ve gerekli önlemleri almak zorunda
olduklarını goruyoruz. Kurul üyeleri bu görevi salt gözlemle yapmamalı; 2 1 . yüzyıla girerken bilimsel, teknik çalışma ve deneylerden yararlanmaları da gereklidir. İşyeri ortam analizleri, biyolojik ve çevresel ölçümler ile risk değerlendirilmesi yapılmalıdır. İSİGK işyerini tanıma ve belirleme çalışmasını yaparken bu konuda Çalışma Bakanlığı İSGÜM labaratuvarlarından, sendikalardan, hizmet veren işyerlerinden, üniversitelerden ve uzman kişilerden yararlanaılabilir. Çünkü kurul üyelerinin tüm İSİG ile buna bağlı mevzuatı bilmek gibi zorunlulukları yoktur ve bunu da bekleyemeyiz. Böylece işyerlerini iyice tanıyan, riskleri belirleyen İSİGK üyeleri kurulların görev ve yetkilerinde tanımlanan kanıma göre tüzüğün en önemli maddesi olan iç yönetmelik çalışmasını yaparlar. Hazırlanan iç yönetmelik, başvuru kitapçığı niteliğinde olacağından, işçilerin eğitiminin de temel direğini oluşturacaktır. Bugün 8 bin iş yerinde kurulmuş olan İSİGK'dan ancak 50'sinde iç yönetmelik çalışması yapılmıştır. Diğerlerindey böyle bir çalışmaya gerek bile duyulmamıştır (1 ). İSİGK görevleri arasında yer alan, iş yerinde eğitim ve öğretimi planlamak, iç yönetmelik aşamasından sonra ana amaç olmalıdır. Hepimiz biliyoruz ki İSİG'nde sağlanacak başarının anahtarı, eğitimdir. Sanayileşmekte olan ülkemizde iş gücümüz eğitim eksikliği nedeniyle gelişen bilim ve teknolojiye ayak uyduramamaktadır. İş yeri bazında yapılacak bu çalışma ile iş yerinin yapısına, kullanılan teknolojiye, çalışan insanına uygun bir eğitim yöntemi belirleyerek, iş verenden işçisine kadar sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturabiliriz. İSİGK iş yerlerinde kullanılacak kişisel korunma araçlarını saptarken, iş yeri bazında koruyucularla ilgili bir standart çalışmasını yapmaları, belli koruma kademesinde varolan •Ma9aza Güııenlik Sistemleri •Dış / İç Mekan Koruması •Kapat, Deııre (CCTV) TV •Görüntülü Kapı Telefonları •Giriş Kontrol Sistemieri •Metal Bomba Dedektörü •Yan,pn Erken U1Jarr ş risklere uygun performansta koruyucular kullanılmasını sağlayacaktır. Bu standart çalışması işyerlerinden gerçekten koruma niteliği olan koruyucuların yerleşmesini sağlayarak, satın alma birimlerinin seçme ve karar verme yetkilerini ortadan kaldıracaktır. İSİGK'nın hazırlamak zorunda oldukları yıllık çalışma raporları hem işyerinin durumunu net olarak göz önüne serecek, hem de bir sonraki yılın çalışma programına ışık tutacaktır. İSİGK Tüzüğü Kapsamında Yer Alması, Eksik Olan ve Tamamlanması Gereken Noktaları ve Öneriler • İSİGK hakkındaki tüzük değiştirilerek, kurullar yaptırım yetkisi ile donatılmalıdır. • 50 işçiden daha az işçi çalıştıran iş yerleri de tüzük kapsamına alınmalıdır. Türkiye'de 1-9 işçi çalıştıran iş yerlerinin toplam işyerlerinin %80'ini kapsadığı düşünülürse, hedef tüm çalışanların sağlık ve güvenliği olmalıdır. • Kurulda görevli iş hekimi ve iş güvenliği mühendisleri iş güvencesine kavuşturulmalı; yaptırım ve denetleme yetkisi verilmelidir. • Kurul üyeleri işverenden bağımsız olmalı; çalışma, alınan kararların uygulanması ve de denetim hakkına sahip olmalıdır. • Kurula katılan işçi sayısını arttırarak İSİG alt kurulları kurarak, kişilere sorumluluk yüklemeli ve çalışanların daha büyük bir kısmını bu çalışmaya katmalıdır. • Sendikalar işyerlerinde İSİGK kurulması ve işletilmesi için çalışmalı; toplu iş sözleşmeleri ile bu çalışmalar güvence altına alınmalıdır. (1) Çalışma Ortamı,Fişek Özel Sağlık Hizmetleri Enstitüsü Yayını Ocak 1994 Sayı 12. •Cam Güııenlik Fifmferi •Tüm Za1Jıf Akım Sistemler •Taahhüt İşleri fiyatlarla GENEL SAVUNMA SİSTEMLUİ LTD münhal illere bayilikler verilecektir f ı: tfe- ır J ı' IJ' ı' ı'pıır GENEL SAVUNMA SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ. Merkez: Vatan Caddesi 124/2 80340 Çağlayan / İSTANBUL Tel: (0212) 225 58 48 - 225 58 15 Faks: (0212) 241 57 33 Bölge Müdürlüğü: Fevzipaşa Bulvarı 61/1 35250 Çankaya/ İZMİR Tel: (0232) 441 81 39 - 441 91 10 Faks: (0232) 441 92 43
■ ■ ■ ENDUSTRIYEL FOCUS Abdurohmon KILIÇ Üretim yapılan yerler kimyasal maddelerin kullanılması, yanıcı, parlayıcı ve zehirli maddeler ve, su ile söndürülemeyen malzemeler bulunması ve büyük enerj i kaynakları ile çalışılması nedeniyle yangın riski büyük olan yerlerdir. Gelişen teknoloji ve yeniürünler,yeniyangın tehlikeleri oluşturmakta; otomasyonlu sistemlere geçilirken, küçük hacimlerde büyük yatırım yapılması, riski artırmaktadır. Hammadde ve mamul madde depolarında yeterli önlem alınmaması, algılama, uyarı ve söndürme sistemlerinin olmaması sık sık yangınlara neden olmakta; personel eğitiminin yetersiz olması ve iyi bir organizasyon planının yapılmamış olması nedeniyle de, meydana gelen hasar büyük olmaktadır. İtfaiyenin endüstriyel yangınlar için eğitiminin ve araç-gerecinin yeterli olmaması ve olay yerine geç gelmesi nedeniyle, kısa sürede kontrol altına alınamamakta; çoğu zaman işletmenin müşterilerini kaybetmesi, işçilerin işsiz kalması ve kuruluşun prestijini yitirmesi ile sonuçlanmaktadır. Yeni yapılmakta olan sistemlerle mevcut işletmelerde alınacak yangın güvenlik önlemleri farklıdır. Tamamlanmış yapılarda önlem almak oldukça zordur. Yeni yapılan işletmelerde kolay ve ucuz olarak uygulanan sistemler, kurulmuş tesislerde çok pahalı olduğu gibi, bazen hiç mümkün bile olamamaktadır. Plarılama aşamasında çevre riskleri göz önüne alınarak mimari projede gerekli YAPILARDA YANGIN değişikliklerin yapılması, maliyet açısından oldukça önemli farklılık gösterir. Bir kuruluşun yangın önlemleri proje aşamasında düşünülmeli, yapım aşamasında tamamlanmalı ve işletme aşamasında kontrol ve bakımı yapılmalıdır. Endüstriyel işletmeler de olması gereken yangın güvenlik önlemlerini kalıp halinde sıralamak mümkün değildir. Çok geniş olarak ele alınabilecek bu hususlara sadece genel olarak değinilecektir. Su Temini ve Pompa Sistemi: Endüstriyel yapılar geniş hacimlere yayıldığından ve yangın yükü büyük olduğundan, söndürme sırasında çok su tüketilir. Bazı işletmelerde 20-50 ton arasında su bulunduğu zaman, su depolarının mevcut olduğunu belirtilmekte ve çoğu zaman da bu su yangın rezervi o I a r a k tutulmayıp, işletmenin ihtiyacı için kul lanı l maktadır. Endüstriyel yapılarda yangın için ayrılan su hacmi 30
dakika besleyecek kapasitede olmalıdır. Bu kapasite yaklaşık 150 tondur. Fakat, ülkemizin ve itfaiyenin içinde bulunduğu şartlar göz önüne alınarak, en az 200 ton seçilmelidir. Yapılacak olan deponun, gerektiğinde mevcut depolardan su çekebilmesi için gerekli bağlantılar sağlanmalı, fakat bu depodan diğer depolara su verilmemelidir. Bu amaçla depoya bir su seviyesi ikaz sistemi yerleştirilmeli ve yangın için ayrılmış su, hidrant sistemi sorumlularının izni olmadan hiçbir şekilde kullanılmamalıdır. Depodan itfaiyenin doğrudan su alabilmesi için stavroz tipi çıkış ağzı konularak, deponun alt seviyesine bağlantılı yapılmalı ve buraya itfaiye araçları yanaşabilmelidir. Su deposundan hidrantlara ve yangın dolaplarına, iki farklı enerji kaynağı ile beslenen pompalarla su verilmelidir. Pompalardan birinin diesel olması tercih edilmelidir. Hidrant Sistemi· İşletmenin bir biriminde meydana gelen yangının diğer birimlere sirayetinin önlenmesi ve depodaki suyun kolay kullanılabilmesi için binaların çevresine hidrant konulmalıdır. Hidrantların konumu,itfaiyenin binaya her yönden müdahesine imkanverecekşekildetasarlanmalıve hidrantların birbirine mesafesi 60 m'den fazla olmayacak şekilde ve mümkün olduğu müddetçe köşe başlarına yerleştirilmelidir. Hidrant çıkış ağızları, stavroz tipi çıkış ağzı bar basınç ve 1 200 lt/ dk debisinde olmasını sağlayacak şekilde yapılmalıdır. İlk müdahalenin kolayca yapılabilmesi ve her noktadan müdahale edilebilmesi için hareketli taret tipi bir monitörün işletmede bulundurulmasında büyütk yarar vardır. Herhangi biryangın anında, bulunduğu yerdençekilerekolay yerine getirilebilen ve dışarıdan kullanımı kolay olan bu monitörler hidrantlara bağlanarak çok etkin söndürme yapılabilir. Yangın Dolapları: Başlangıçta söndürülemeyen yangınlarda, yanan kısım değil, çevresindeki makina ve tesislerin kurtarılması için, su yanan yere zarar verse bile, tereddüt etmeden yangın dolapları kullanılmalıdır. Yangın dolapları şebekeye en az 2" boru ile bağlantılı olmalı; en çok 30 m aralıklarla yerleştirilmeli; çıkıştaki basınç en az 4 bar olmalı; dolaplar içindeki hortumlar çabuk müdahaleye elverişli olan, içinde sürekli su bulunan yuvarlak tipte olmalıdır. Dolap içindeki hortum uzunluğu 15 m'den az olmamalı; lansı sürekli takılı bulunmalıdır. İşletmedeki yangın dolapları periyodik olarak kontrol edilmeli ve bu kontrollerin sağlıklı olabilmesi için her yangın dolabında kontrol tarihinin ve kontrol yapan kişinin imzasının olacağı bir kontrol kartı bulunmalıdır. Yangın Söndürme Cihazl.arı: Endüstri tesislerinde yangının başlangıçta söndürülmesi çok önemlidir. Kolay ulaşılabilen noktalarda ve en çok 25 m aralıklarla 6 kg'lık uygun söndürme cihazı konulmalıdır. Satın alınan tüpler TSE'li olmalı; garanti belgesi bulunmalı; bakım sözleşmesi alınmalı ve kimyasal kuru tozlu cihazlar mutlaka manometreli olmalıdır. Muhtelif ağırlık ve tipteki seyyar söndürme cihazlarının periyodik kontrolü her 6 ayda bir yapılarak, kullanılabilir durumda tutulmalıdır. İşletmenin idari amaçlı bölümleri için her 200 m2'ye veya her bağımsız bölüme 1 adet 6 kg'lık çok maksatlı kuru tozlu cihaz kullanılması uygun olur. Algılama ve Söndürme Sistemleri· Endüstriyel tesislerde sürekli çalışma yapılıyorsa, yangının görülmesi çabuk olmaktadır. Fakat içinde kimsenin bulunmadığı depolar ve kapalı tutulan yerlerde algılama sistemleri yapılmalı; yangın yükü fazla olan yerlerde sprinkler sistemi tercih edilmelidir. Depol.ar: Hammadde ve mamul madde depoları çok yüksek ve çok geniş olarak yapıldığından, herhangi bir yangında dışarıdan müdahale ile yangının söndürülmesi çok zor olur. Depolarda yangından korunma gayesi ile önlemlerin yanı sıra yangın meydana geldiğinde müdahalenin çabuk ve etkin olabilmesi için depoların tek bir hacim olarak değil, ayırıcı nitelikli, kendiliğinden kapanan ve yangının ilerlemesine engel teşkil edecek, en az bir saat yangına dayanıklı kapılarla ayrılan ve en az iki çıkış kapısını haiz mahaller olması sağlanmalıdır. Genellikledepolardakimseolmadığından,yangının çabuk haber alınabilmesi için algılama sistemi yapılmalı ve dış kısmına hidrant yerleştirilmesine özen gösterilmelidir. Depoların elektriği dışarıdaki bir şalterden kumanda edilmeli ve kullanılmadığı zamanlarda şalter kapalı tutulmalıdır. Depolarda elektrik arkı oluşturacak şalter, ayırıcı, elektrik panosu gibi cihazlar bulunmamalı; gelen malların ambalaj kağıtları, kutuları v.b. maddeleri biriktirilmeden hemen atılmalıdır. Depolarda temizliğe azami dikkat gösterilmelidir. Bakım Onarım Çalışmaları: Endüstriyel işletmelerdeki yangınların büyük kısmı bakımonarım sırasında meydana gelmektedir. Yanıcı maddelerle döşenmiş objeler ve kolay alevlenen malzemeler, taşan kıvılcımların veya kaynak parçalarının dağılmasıyla isabet almakta ve yangın genellikle kuvvetli duman oluşumuyla birlikte kısa bir zaman dilimi içinde tüm yanıcı malzemeleri kaplayarak, kurtarılması mümkün olmayan büyük hasarlara yol açabilmektedir. Bakım-onarım çalışmalarındaki birçok durumda dikkat ve tehlike bilincinin daha önceden yerleşmiş olması halinde,
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=