Yazan: James K. UTHROP Çeviren ve Derleyen: Mustafa CENGİZ ENDÜSTRİYELYANGIN GÜVENLİĞİANAHTARI • • • V • NFPA- 101 CAN GUVENLIGI "Son zamanlarda meydana gelen yagnınlarda görüldüğü gibi, can kaybı ile neticelenen yangınlarda endüstriyel kuruluşlarda meydana gelen yangınlar çok büyük bir yer tutmaktadır. Bu nedenle, endüstriyel yangın güvenliği tartışılırken, NFPAl O1 can güvenliği kodu üzerinde dikkatlerimizi toplamak uygun olacaktır. 3 Eylül 1991 tarihinde sabah saat 8.lS'te Kuzey Carolina'nın Hamlet şehrinde bulunan Imperial Gıda İşleme Fabdrikası'nın işleme kısmında yangın başladığında, 90 kişilik sabah vardiyası işçileri işe daha yeni başlamışlardı. Yangını araştıran eksperler, yangının doğal gazla çalışan bir fırının 5 0-60 cm. yakınından geçmekte olan hidrolik yağı hattında meydana gelen patlama neticesi akan hidrolik yağının fırındaki alevle tutuşması sonucu çıktığına karar vermişlerdir. 2 dakika içinde fabrikanın büyük bir kısmını alevler kaplamıştır. Yangından yara almadan çıkan bir işçi, "Kızlardan biri çığlıklar atmaya başladığında, ben tavukların ince tüylerini yoluyor ve kesiyordum. Gri dumandan oluşmuş bir perde gördüm ve derhal arka kapıya doğru koşmaya başladım diyordu. Çığlık atan kız ve diğer paniğe kapılan işçiler çıkışlara hücum ettiler fakat çoğunu kilitli buldular. Diğer bir kazazede gazetecilere olayı şöyle anlatıyordu: "Pekçok sayıda kişi küçük bir köşeye sıkışmışlar ve duvardan bir delik açmaya çalışıyorlardı. Ben, adamlardan birinin bir kapının kilidini kırıncaya kadar artık gittiğimi düşünüyordum. Şükürler olsun ben kurtuldum, fakat pekçok sayıda kişi hayatlarını kaybetti. Hakikaten pekçok sayıda kişi hayatını kaybetmişti. Toplam 25 kişi. Kuzey Carolina Eyaleti, Sigorta Departmanı'nın yayınladığı bildiriye göre, kurbanlardan 12'si kilitli olan çıkış kapısından çıkmaya çalışmış; daha sonra ise, yine kapalı olan yüklemeyerindençıkmayaçalışmıştır. Bu 12 kişinin cesedi, çıkış yeri olmayan bir soğutucuda bulunmuştur. 3 ceset hemen bu soğutucunun dışında ve diğer 3 ceset ise birkamyon tarafından bloke edilmiş olan yükleme yerinde bulunmuştur. Bir ceset diğer bir soğutucunun içinde ve diğer 6 ceset bu soğutucunun yanında bulunmuştur. Bu yangın, son yıllarda pekçok kişinin ölümüne neden olan tek endüstriyel yangın değildir. 1 O Mayıs 1993'de Tayland Kader Oyuncak Fabrikası'nda 188 kişi, 19 Kasım 1993'de ÇinKuiyong'da fabrikayı silip süpüren yangında ise 8 1 işçihayatınıkaybetmişti. NFPA'in tahminine göre, 1 9 8 7 - 1 9 9 1 yıllarında endüstriyel kuruluşlarda çıkan yangınlarda her yıl 73 kişi hayatını kaybetmiştir. NFPA- 101 can güvenliği kodunda tarif edildiği gibi, endüstriyel kuruluş ve depolama tesislerini gözönünealırsakveNFPA-901 yangındankorunma örnek kodunda tarif edilen imalat, savunma ve bunlara bağlı tesisleri de dikkate alırsak, öğrenim, ticari, diğer iş sahaları, sağlık, ceza evleri ve toplu ve müstakil konutlar gibi insanların bir arada olduğu başlıca yerlerde çıkan yangınların toplamından fazla can kaybı endüstriyel kuruluşlarda olmaktadır. Endüstriyel kuruluşlarda meydana gelen yangınlarda ölümlerin bu derece yüksek oluşu şüphesiz pekçok okuyucuyu hayrete düşürecektir; pekçok okuyucu bu yerlerde can güvenliğinin mal güvenliğinden daha önemli görüldüğünü düşünecektir. Bununla beraber, son 3 yılda meydana gelen korkunç yangınlar bu düşüncenin tam doğru olmadığını göstermiştir. Bu ölümcülyangınlarıinceleyenNFPA raporlarına göre, bütün yangınlarda şu ortak eleman herbirinde görülmüştür: Can güvenliği koduna uyan tesislerde meydana gelen yangınlarda ölümler inanılmayacak derecede azalmıştır. Endüstriyel kuruluşlarda meydana gelen yangınlardaki can emniyetini tartıştığımıza göre, tüm dikkatimizle bu can emniyeti kodunu pekçok sebeple tartışmalıyız. Birincisi, kodun maksadı "bina ve tesislerin yangın gibi olağanüstü durumlarda işlevini, dizaynını çalışma ve bakımını bu durumlara karşıkoyabilmesi için en az can kaybı olacak şekilde tanzim etmektir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=