Yangın ve Güvenlik Dergisi 70. Sayı (Nisan 2003)

Technical Information servisinin yetişe mediği veya geç kald ı ğı olaylarda gerekli müdahaleleri yapma imkanına sahip olacaktırlar. Doğal gaz hattı ve tesisatlarının acil durumlarda doğal gaz geçişini önlemek amacıyla, BOTAŞ'tan alınacak teknik bilgiler ve yardımlar aracılığıyla itfaiye personeline gerekli vana kapatma aparatları, anahtarları ve boruların kısılması için gerekli araç ve gereçler sağlanmalıd ır. 1.1 İ tfaiye ve Doğal Gaz İşletmesinin Haberleşme Ağı Muhtemel yangınlarda ve acil durumlarda itfaiye ve BOTAŞ'ın işbirliği ve eylem planı çerçevesinde en önemli hususlardan birisi "haberleşme"d ir. Olaya zamanında ve birlikte müdahale edilebilmesi için iki kuruluş arasında ortak bir haberleşme ağı kurulmal ıdır. Bu kapsamda iki kuruluşunda ihbarları alan servisleri arasında direk bir telefon hattı olması zaruridir. Ayrıca sürekl i irtibatın sağlanması amacıyla ortak bir telsiz hattının bulunması kuruluşların ekipleri arasında irtibatın sürekli olarak sağlan ması ve lojistik destek için zaruridir. 1.2. Abonelere Aldırılması Geneken Önlemler Doğal gazın özellikleri ve tehlikeleri çeşitli kanallarla abonelere öğretilmelidir. Doğal gaz tesisatları ile ilgili herhangi bir tadilat, bakım, onarım gibi çalışmaların mutlaka yetkili teknik şahıslara yaptırılması konusunda aboneler bilgilendirilmelidir. Hem proje, hem de yapım esnasında tüm kurallara uyulsa bile, herhangi bir kaza sonucunda ortama gaz sızması halinde patlama tehlikesi ortaya çıkmaktadır. Güvenli kullanım için doğal gazın yapısı ve özelli kleriyle birlikte nasıl kontrol edileceğinin abonelerce iyi öğrenilmesi gereklidir. Kazan dairelerinde doğal gazlı kazanları kullanacak olan kişi ya ela kapıcıların bu konuda eğitim almış olmalarına özen gösterilmelidir. Doğal gaz kullanan cihazların bul unduğu yerde mutlaka gerekil vantilasyonu sağlayacak havalandırma yerlerin her zamarı işler vaziyette tutulması gerekmektedir. Doğal gaz kullanılan konularda, herhangi bir gaz sızma tehlikesine karşılık Türk ve yabancı standartlara uygun gaz alarm cihazlarının yerleştirilmesi abonelere tavsiye edilmelidir. Bunun yanında kazan dairelerinde ve kombi kullanılan konutlarda kuru kimyevi tozlu portatif yangın söndürücülerin Doğal gaz kullanılan konularda, herhangi bir gaz sızma tehlikesine karşılık Türk ve yabancı standartlara uygun gaz alarm cihazlarının yerleştirilmesi, kazan dairelerinde ve kombi kullanılan konutlarda kuru kimyevi tozlu portatif yangın söndürücülerin bulundurulması abonelere tavsiye edilmelidir. bulundurulması gereklidir. Doğal gaz yangın larında ilk yapılacak müdahale gaz akışını engellemektir, söndürücülerle müdahale bundan sonra yapılmalıdı r. Konutlarda ve kazan dairelerinde doğal gaz kaçakları ve yangınlarında yapılması gereken işleri gösteren eylem planları eylem sı rasına göre şeki l ve yazılarla gösteren broşürler hazırlanarak bunların kazan dairelerinin ve konutların devamlı görülebilecek uygun yerlerinde asılı olarak tutulması sağlanmalıdır. Görsel ve yazılı basın kaynaklarında da zaman zaman bun ların halkla hatırlatı lması yararlı olacaktır. Doğal gaz kaça klarının tespitini kolaylaştırmak için kullanılan kokunun halk tarafından kolayca tanınması amacıyla koku örneği içeren broşür ya da kitapçıklar halka dağıtılmalıdır. 1.3. Boru Tesisatlarında Alınacak Önlemler Regülatör istasyonları dış tehlikelerden gerektiği şekilde korunmalı, kontrol bakım ve onarımları sürekli olarak yapılmalıdır. Çelik boruların korozyona karşı yapılan Katolik korunmasında, boru hattı güzergahı boyunca belirlenen test nokta larında periyodik ölçümler mümkün olan en fazla sık l ıkta (en az iki haftada bir) yapılmalı, gerektiğinde lüzumlu ayarlamalar, bakım ve onarım çalışmaları yapılmalıdır. Tüm doğa l gaz dağıtım şebekesinin periyödik olarak ve ayrıca hat yakın ı nda üçüncü şahıs ve kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen inşaat çalışmaları sırasında teftişler yapılarak, sistematik bir biçimde doğal gaz şebekesinin kontrolü sağlanmal ıdır. Yangın ve Güvenlik m Sayı 70 Nisan 2003 Bu kapsamda; a. İnşaat çalışmalarından dolayı gaz hattında veya yakınında hasar, güvenlik ve hattın çalışma durumunu etkileyecek faktörlerin kontrolü yapılmalı, b. İnşaat çalışmalarını yürüten şahıs ve kuruluşlara gerekli bilgi ve talimatlar verilmeli, c. Eğer hattımızda herhangi bir hasar varsa sorumlular hakkında gerekli kanuni işlemler geciktirilmeden yapılmal ıdır. Doğal gaz şebekesi ve üzerindeki vana, regülatör, servis kutusu vb. donanımlardan olabilecek herhangi bir gaz sızıntısı n ın tespiti amacıyla özel donanım lı kaçak arama araçları kullanılmalıdır. Bu araçlar şebeke üzerinde önceden programlanan güzergahta dolaşarak gerekli ölçümleri standartlara uygun olarak mümkün olan en kısa aralıklarla periyodik olarak yapılmalıdır. Bu araçların sayı ve adedi doğal gaz şebekesinin genişlemesine paralel olarak arttırı lm alıd ı r. Araç ve dedektör cihazlarının arıza yapma yada bozulma ihtimali gözönünde tutularak yedeklerinin bulundurulması bakım işleminin aksamamasını sağlayacaktır. Vana ve basınç düşürme istasyonlarının periyodik kontrolleri hazırlanan program ve bakım prosedürleri doğrultusunda yapılmalıdır. Yer altına gömülü beton odalar içindeki blok vanaları n, bölge regülatörlerinin ve sanayi tipi basınç düşürme istasyonlarının periyodik bakımlarını ve gerekiyorsa onarımları aksatılmadan yapılmalıdır. Gerçekleştirilen bu bakım faaliyetlerinin kayıtları tutulmalı, istatistiksel değerlendirmeleri yapılmalıdır. 1.4. SCADA (Otomatik İzleme) Sistemi Bugünün gaz boru hatları geniş alan otomasyon sistemi SCADA konusunun gelişmesini de beraberinde getireli. Bu sistem bugünün gaz boru hatlarının tüm otomasyonu ve şebeke ihtiyaçlarını içine al ır. Bunlar sırası ile gaz kontrolü, elektronik muhafaza transferi, ölçme ve regülatör istasyon otomasyonu, kompresör motor otomasyonu, kompresör istasyonu otomasyonu, on-line motor analizi, kaçak tespiti ve boru hattı-geniş proses kontrolüdür. Gaz kontrolü bir SCADA sisteminin geleneksel boru hattı uygulamasıdır. Uygulama alanında boru hattı boyunca, basınç ve gaz akışını düzenler. Geniş alan komünikasyon şebekesi boru hattı için operasyon

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=