Point of Vıew 5.1.2. Risk Değerlendirmesinin Amacı Riskleri oluşmadan engellemek, oluştuğunda kontrol altına alabilmek, riskten zarar görebilecek kişi leri uyarmak, karar alma mekanizmasını kolaylaştırmak, insanların ve müşterileri n güvenini kazanmak ve oluşan risklere müdahale programını geliştirmek risk değerlendirilmesinin avantajları arasında sayı labilir. Risk değerlendirmesi sonucunda, işyerindeki tüm tehlikelerin ne olduğuna karar verilmiş, kaza-yangın olma olas ıl ığ ı ile olası yangın-kazaların boyutu/büyüklüğü hakkında bilgi sahibi olunmuş olacaktır. Daha da önemlisi, risk değerlendirmesi, mevcut riskler hakkında herkesin yeterli bilgi ile donatılması ve kaza olduğunda kimin ne yapması konusunda eğitilmeleri sağlanacaktır. Özetle tüm personel işlerini risksiz denilebilecek bir ortamda sürdürmek için uygun yöntemlere kavuşacaktır. Bu amaç doğrultusunda hemen akla gelen risk değerlendirmesi işyerinin neresinde yapı lmalıdır sorusudur; işyerinde iş nedeniyle veya diğer yapılan işlerle ilişkili olarak bir tehlike riski taşıyan her ortamda risk değerlendirmesi gereklidir. 5.1.3.Risk Değerlendirmes i ni Kimler Yapmalıdır? Risk değerlendirmesi işyeri yönetiminin bir kara rı dı r. Kimilerine göre risk değerlendirme ve analizinin işyeri çalışanları tarafından, kimilerine göre uzmanlar tarafı ndan,benim de aynı fikirde olduğum kimilerine göre ise işyeri çalışanları ile uzman(lar) tarafından müştereken hazırlanmalıdır. Risk değerlen-dirmesi için işveren veya işveren vekilleri her aşamada yer almalıdır. Ancak olayın yürütülmesi.varsa başta risk değerlendirme uzmanları, işçi sağlığı ve iş güvenliği uzmanları olmak üzere işyeri hekimleri, teknik elemanlar ve çalışanlardan oluşan bir ekip tarafından gerçekleştirilmelidir. 5.2. Risk Analizi Nedir? Bütün ekonomik yatı rı mla rda risk yönetimi çok önemli bir yer tutar. Bu nedenle bütün yöneticiler, planlamacılar yaptıkları yatırımların risk değerini devamlı hesaplamak zorundadır. Risk hesaplama tekniklerinin tümüne Risk Analizi denir. Risk analizi, sonucu itibariyle güvenlik ihlallerine neden olan risklerin ortaya konması ve yorumlanması işlemidir. Risk analizinde ilk olarak aşağ ı daki şekilde de görüldüğü gibi işletmede varolabilecek tüm kıymetler, bu kıymetlerdeki açı klıklar ve bu kı ymetleri etkileyebilecek tüm tehditler tespit edilir. Ayrı ca, halihazırda mevcut olan karşı önlemler incelenir. Yangın ve Güvenlik m Sayı 71 Mayıs-Haziran 2003 5.3. Risk Analizi ve Yöntemleri Risk ile mücadele edilirken en çok başvu rulan kaynak risk analiz yöntemleridir. Bu yöntemler sayesinde riskler bilimsel olarak analiz edilmiş ve teknik veriler elde edilmiş olur. Bir risk ile karşı karşıya kalındığında ilk önce yapılması gereken şey o riski oluşturacak kaynak olayı ve riskin etkilerini belirlemektir. Böylece riski tanımak daha kolaylaşır ve riske karşı ne gibi önlemler a l ınacağ ı daha rahat bir şekilde ortaya konulabilir. Ayrıca, kötü bel irlenmiş risklerin daha başka risklerin doğması na neden olacağı nı belirtmekte fayda vardı r. Örnek vermek gerekirse işletmelerde koordinasyon eksikliği gibi bazı riskler kontrol edilebilir. Ancak hava şartları gibi bir fiziksel çevre riski ise kontrol edilemez. Her zaman için en kötü ihtimalin gerçekleşeceği düşünülerek tüm risklere karşı tedbir alınmalıdı r. iki temel risk analizi yöntemini inceleyelim. Bunlar, nicel ve nitel yöntemlerdir. Nicel risk analizi, riski hesaplarken sayısal yöntemlere başvurur. Nicel risk analizinde, kıymet, açıklık, tehtidin olma ihtimali, tehtidin etkisi gibi hususlara sayısal değerler verilir ve bu değerler matematiksel ve mantı ksal metotlar ile proses edilerek risk değeri bulunur. Diğer temel risk analizi yöntemi ise nitel risk analizidir. Nitel risk analizi riski hesaplarken ve ifade ederken nümerik değerler yerine yüksek, çok yüksek gibi tanımlayıcı değerler kullanır. Ayrıca, nitel risk analizi tehtidin olma ihtimalini kullanmaz, riskin sadece etki değerini dikkate alır. t Bir risk sadece bir tek risk sınıfına ait olmal ı ve etkisi sadece bir birim ile ölçülmelidir. t Bir riskin bir ya da daha çok nedeni olabilir. Bir risk bir ya da daha çok başka riske neden olabilir. t Doğrudan mali etkisi olmayan her risk, mali etkisi olan doğrudan ya da dolaylı bir ya da daha çok riske dönüşebilir. Örneğin bir program riski; kontrat riski (ceza ödeme), fırsat riski (elde edilecek yararın gecikmesi), kaynak riski (ilave insan gücüne ihtiyaç) ve mali risk (ilave nakit çıkışı ) doğurabilir. t Mali etkisi olan iki risk tamamen ayrı maliyetleri temsil ederler.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=