Bu durum cam üreticileri arasında giderek bilincin artmasına piyasada, bu sektörün taşıdığı değerin ne kadar önemli olduğunun farkına varmalarına yol açmıştır. Daha önce yukarıda da bahsedilen beş yaklaşıma çeşitli yenilikler lenmiş, kullanılan malzemelerdeki mode erk n teknolojik ilerlemelerin de sağladığı avantajla birlikte yangına karşı dirençli cam ürün sayısı da her geçen gün artmıştır. Yangına Dayanıklı Cam Teknolojisinde İlerlemeler "Pyroswiss" tamamen katılaştırılmış kireç sodalısilikattan yapılmış bir cam türüdür. Önceden belirtildiği gibi katılaştırılmış kireç sodalı silikat cam, normalde bir yangı gulandığında uçdeğerlere (aşırı yükse n k t eıs sıt g i u ib y i) sürekli karşı koyacak nitelikte değildir. Bununla birlikte, cam kenarlarında (özellikle zayı larda) dayanıklılığın arttırılması ve camın f n iç o in kt d a e oluşabilecek ısı farklılıklarını sınırlayacak türde özel cam takma tekniklerinin belirlenmesiyle, bahsettiğimiz nitelikli katılaştırılmış cam, uygun çerçevelemeyle birlikte yapılan yangın testlerinde 60 dakikalık bir yangın direnciyle sadece bütü lüğünü koruyabilmektedir. Pyrolithic™ marka ca n m özellikle bu cam için tasarlanan Fendor Hansen çerçeveleme sistemleriyle birlikte kullanılmak üzere Hansen Glass tarafından üretilmiş benzer bir başka üründür. Kısa bir süre sonrabirdenbire piyasaya çıkan diğer bir alternatif de, ısıyı enerji tayfının kızıl ötesi ucunda yansıtmaya eğilimli olan, düşük yayınıma sahip bir tür kaplamayla kaplanan katılaştırılmış kireçli sodasilikatcam olmuştur. Düşük yayınım gücüne sahip olan kaplamalar, çift camlı ünitelerde geliştirilmiş termal izolasyon sağlamak için üretilmiştir. Bunun için de, odaya uzun dalga kızıl ötesi ışınımın geri dö gellerken, kısa dalga ışınımın (güneş ın s mısıe v s e in ışi eığ n ı) camdan girmesine izin vermektedir. Yangın direnci konusundaki bu yepyeni uygulama, düşük yayı nıma sahip kaplama teknolojisinden büyük bir sıçrama yaşanmıştır. Aynı zamanda cam çok çabuk kırılabileceğinden, yangın testinin ilk aş masında katılaştırılmış camdaki ısı artışını (ve b a u yüzden ısı farklılıklarını) azaltmaktadır. Bu ürün uygun çerçevelemeyle birlikte yapılan yangın testlerinde 60 dakikalık bir yangın direnciyle camda sadece bütünlüğü sağlamaktadır. Katılaştırılmış cam konusundaki üçüncü bir ürün de "Contrafeu"dur. Bu ürün standart, yangın direncine sahip olmayan bir pvb arakatmanını içeren iki katılaştırılmış cam panelin bir ar tirilmesiyle üretilmektedir. Cam yüksekapyear f g o e r mansa sahiptir çünkü yangın testi uygulanan taraftaki cam panel güçlüdür ve olabildiğince uzun bir süre kırılmadan kalabilmesi için diğer paneli aşırı ısı farklılıklarından koruyan, degrade bir arakatman eklenmiştir. Bu ürün yangın durumunda cama sadece bütünlük sağlar. Çok iyi yangın direnci özelliklerine sahip bir başka ürün de seramik camdır. Alüminyum oksit silikattan oluşan kar şık bir malzemedir a m m a a içindeki bazı bileşenlerin bazıları cama dönüş miştir. Bu ürünün m e e n önemli özelliği çok geniş bir ısı aralığında ner deyse sıfır olan term e al Yangına dayamklı malzemeyle kaplı sistemler sadece ııygıııı tipteki kaplama malzemesi ve çerçeve sistemi ile k:ıı/lanılmalıdıı: unutmamak gerekir. Aynı ş g eu kni lbdire c caammk aspal adme caemuayl zemesi kullanılarak çer velenmelidir. Yangına k ç a e r şı tam anlamıyla direnç sağlayan, izolasyonun genişleme katsayısına sahip olmasıdır. Ayrıca bu tür camın yumuşama ısısı normal camdan çok daha düşüktür. Çok düşük genişleme katsayısına sahip olması, ısı farklılıklarının önemli bası gulamayacakları anlamına gelmektedir.nçYuayni seramik cama ısı uygulanarak çatlatmak ner deyse olanaksızdır. Seramik cam yangın testl e e rinde de büyük başarı kazanmıştır ve uygun çer çevelemeyle birlikte yapı lan yangın testlerinde 240 dakikalık bir yangın direnciyle sadece bütünlüğü sağlayabilmektedir. Plastik teknolojisindeki gelişmeler yüksek ısıda kırılmaya karşı yüksek direnç gösteren polimer i k malzemelerin üertilmesi yolunu da açmış oldu. Özel plastik arakatmanları bulunan lamine camlar artık belli bir dereceye kadar yangın direnci gö terecek şekilde üretilebilmektedir. Bu yangın s a dirençli, lamine cam ürünlerinin bazı türler lin de bulunmasıyla bir anlamda hile yapılimndaekttae dır. Aslında tel camın içine gömülü yerleş mediğinden, sadece arakatmana yerleşt t i irri i l ldiğinden, çatladığı taktirde camı çerçevede bir bütün halinde tutabilmek adına hiçbir şey yapamaz. Bir yangın testinde bu tür camın bütünlüğü mesinin göst at emr eacme eğ ni p pe lr faos rt mi k aanr as ak abtamğ alıd nı rm . alzePiyasa Yaşanan tüm bu ilerlemelere ve yangın dirençli cam ürünlerinin bolluğuna rağmen, piyasaya telli cam hala hakimdir. BS 6206 nolu "Binalarda kullanılan düz güvenli camlar ve güvenli plastik tipi malzemelerin darbe, patlama gibi durumlarda performans gösterebilmesi için gerekli koşullar" başlıklı maddeye uygun, insan kaynaklı darbelere karşı güvenli camın daha ayrıntılı şartname ve düzenlemeler getirilerek daha yaygın olarak kullanılması sonucu, son günlerde genel eğilim t k elli cam kullanma yolunda oldu. Telli cam, ırıldığında bütün olarak kalma özelliğine sahip olsabile, normalde BS 6206 koşullarına uymaz. Doğalarından ötürü çoğu BS 6206 koşuluna uyan, diğer yangına dayanıklı camlarla rekabet etmek için, hem yangın güvenliği hem de insandan kaynak l anan darbeler söz konusu olduğunda telli cam da bir seçenek olarak dikkate alı ceğinden, daha kalın ve güçlü teller içeren g nüavbeilneli bir cam çeşidi geliştirildi. Yangına Dayanıklı Maddeyle Kaplı Cam Sistemleri Herhangi bir tür yangına dirençli camdan bahsederken, camın ancak yangına dirençli maddeyle kaplı uygun bir çerçeveleme sistemiyle birlikte istenen performansı sağlayacağını yanı sıra bütünlüğü yabilen camdan ürünler izolasyon sağlayacakokrbuir çerçeve ile kaplanmalıdır. Aksi takdirde yangına dirençli malzemeyle kaplanmış bütün malzeme sadece bütünlüğü koruyan cam sınıfı bilecektir. na gireAslında yangın direnci testi, tek bir ürünün veya bileşenin denendiği bir test değildir. Montajlanmış bir bütünün ya da bu bütüne ait bir bölümün test edilmesi anlamına gelir ve çevredeki koşullara uygun olarak yerleştirme de test edilenler ar sındadır. Bir sistemdeki bazı bileşenler ürün içind a e çok daha büyük bir yüzey alanına sahip olsa da, sistemdeki daha küçük unsurlar göz ardı melidir. Yangın testi daima üründeki en zayıefdnoilmktaeyı tespit eder. Bu yüzden yangına dirençli bir camın yangın testinde göstereceği performans, büyük oranda camın cephe sistemine ve çerçeveye bağlıdır Yang . ına dirençli maddeyle kaplama konusuna sistemli bir şekilde yaklaşımın ne kadar ö duğu yeterince güçlü vurgulanmıştır. Canmem, çlieorl çeve, yangına dayanıklı kaplama malzemesi ve diğer teçhizat arasında uyumluluğun sağlanması da büyük önem taşır. Bu yaklaşım FendorHansen tarafından da benimsenmiştir. Belirli bir uygulama için kullanılacak camı seçerken, uzman kişi cam test edilirken kullanılan çerçeveleme sistemini ve montaj biçimini kullanmalıdır. Çerçeveleme sistemi ve camın çerçeveye takılması lan performans elde edilece s k o ti nr uycau nddaa yyaaş u a m na u bilecek hatalar baştan fark edilebilecektir. Sonuç Günümüz mimarları için, kafa karıştır dar çok çeşitliliğe sahip farklı cam ürüa n c l a e kri n ka in bulunması ilk bakışta insanın gözünü korkutabilir. Bununla birlikte bu tür ürünler hem görsel açıdan hoş, hem de içinde yaşayacak kişilerin rahatını sağlayacak, daha güvenli iş ve yaşam ortamları yaratmak için de bir fırsat sunmaktadır. Cam ve cam üretimi teknolojisi her geçen gün büyük bir hızla gelişip uzmanlaştıkça camın gör tıcılığın hakim olduğu, yenilikçi bina ç söe z lü y m a l r e a ri yaratacağını, yaşam ve işlev standartlarını yükselterek uyumlu, estetik bir görselliği ortaya çıkarmada önemli bir rol oynayacağını umut ediyoruz. ilk ortaya çıktığı günden beri yüzyılı aşkın bir süredir, yangına dirençli kaplama sistemleri iş yerleri ve diğer kamu alanlarındaki güvenlik seviyesini büyük ölçüde yukarıya taşımıştır. Bu tip camlar yüzlerce insanın hayatını kurtarmış ve ciddi hasara yol açabilecek binler gellemiş olmalıdır. 0 ce felaketi de enYangın ve Güvenlik m Sayı 75 Kasım-Aralık2003
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=