Yangın ve Güvenlik Dergisi 76. Sayı (Ocak-Şubat 2004)

seb ep olab ilecek ısı kaynağ zozdur. Kolay tutuşup yanacıaakküm, amdodteolrevr eyaekgıt ( b enzin-motorin-LPG) ve ceb nacak elektrik tesisatının kab l o l ar ir ıydaı rn. Bmüatyüan bzuonr llaa r yheerrlteüşrtvireilmtipiştleekrdi airr.aöçrlanreda amacına uygun şekilde ğin yakıt tankı, aracın yan tarafı veya arka b agaj içinde cırnak üzere her araçta b ulunur ve yakıt b u tank/depodan b orularla motora taşınır. Kullanılan yakıt cinsine bağlı olarak tutuşma özelliği/hassasiyeti gösterir. 4. Araçlarda Kullanılan Yakıt Türleri Araçların hareketini sağlayan yakıt aynı zamanda araç için en b üyük yangın tehlikesini ob ül uyşüt uk rbmi r ahkı zt al adaı rr. aHşat ı rl eı l ıny oarl toel sr naadt iaf ydaü kn yı t akdaay on al dkul a r ı ğu gi b b enizüilnkevemLizPdGe d(Se genel olarak motorin (mazot), PG) olarak petrol türevi yakıtlar kullanılmaktadır. --- Fiziksel durum Renk z Koku 'i:;j 15 °C'de Yoğunluk z Kaynama noktası aralığı Parlama noktası (COC) 5. Araçlarda Yangın Nedenleri Araçlarda yangın güvenliği, aracın tipi, yaşı, dmi zeal eyrni ,ı av reakcoı nn sdtür üzkesni yl i obnauk, ı amr ıa, ck ıun l yl aanpı mı m şme kallizvee parkedildiği yerin özellikleri gib i b irçok nedene bağlıdır. Sayın Prof.Dr. Abdurahman Kılıç'ın notlarından aldığı m bazı istatistiki verilere göre; Kr ı na r%a y5 o9 l' lua mr ı nodt oa r sbeöyl gr ee ds ei nnd eanr a, %ç l a3r 5d 'ai yk oi yl caunl agrıdnal an , % 3'ü yakıt tankından meydana geldiği değ md i rei lymdeaknt ae dgi re. lLeansyt i ak lnegr iınn vl aer fi sa er l a%r ı n2ı scı invma raı ns e d ın a r d le d a n ır n ­ . Çarpışan araçlarda ise yangınların % 54'ü motor Düşük viskoziteli sıvı Turuncu Benzin kokusu 725 - 760 kg/m3 25-215 °C < -40 °C Parlama/patlama limitleri ( LEL-UEL ) %0,6-8,0 Fiziksel durum Renk z Koku ·o:: o 15 °C'de Yoğunluk o Kaynama noktası aralığı ::ı: Parlama noktası (PMC) Parlama/patlama limitleri (LEL-UEL) ÖZELLİKLERİ PROPAN Kimyasa l form ülü C3H8 Kaynama noktası -42.1 °c Erimen oktası -190 °c Par al ma noktası -105 °c Donma noktası -187.8 °c Alevsıcaklığı(ha vada) 1980 °c Yoğunluk likit içi n(su=1) 0.508 (!) Yoğunluk gaz içi n(Ha va=1) 01.01.1952 Patlama/patlama limitleri L(EL-UEL ) % 2.3-9.6 Gaz hacmi nin likit hacime ora nı 272 m3 1 m3 gazınyanması içi n ha va miktarı 23.87 m3/m3 1 m3 gazınyanmasıiçi n ha va miktarı 15.7 kg/kg Buha l raşma basıncı (20 'C ta) 8.93 Kgf/cm2 Buha rl aşma basıncı (15.6 'C ta) 6.51 Kgflcm 2 Buha rlaşma basıncı (55 'C ta) 20.18 Kgflcm 2 Entalpi (yanma ısıla rı) -530500 callm ol Düşük viskoziteli sıvı Kehri b ar rengi Gaz yağı kokusu 820 - 860 kg/m3 160- 385 °C Minimum 55 °C %0,6-6,5 İZOBÜTAN C-141.H710 °C -- 71 53 5O CO C 0 2 . 563 2%381.m8-8.4 3 31.03 m 3/m3 15.7 kg/kg 0.8 Kgf/cm2 BÜTAN C- 04. 5HO 1C0 -- 16 0O CO C 2 0-1 . 0 5 3 0 8 8 8 4 .3 O C OC 2%1.9-8.5 238 m3 31.03 m 3/m3 11 5. 2. 7Kkggf//ckmg 2 0.82 Kgf/cm 2 4.85 Kgf/cm 2 -687980 cal/mol Bir sigara, iki otomobili yaktı •0ıowı1ı1-.ır.ırw"'� --- ..... � ._. Yr. QIIIIMi01-(:ıl.rcıı�..,... ı.)4TA401tPlllııllllıırtıııııklıfto c:ıdlNııı;,,a.lıı�- :.::"'� � _..,...,...Ol)cıl;lı.ıtıı:ı...... lkaısstmi k lıenrddaenn, v%e f3r e3n' üd eynamk ıet ytdaannkaı ngdeal mn evket e %d i r . 4 ' ü Yukarıdaki istatistikler ışığında araçlardaki yangın nedenlerini çoksayıdafaktöre b ağlı olarak incelemek alınab ilecek önlemler hususunda faydalı olacaktır. 5.1.Karayollarından kaynaklanan nedenler: Tkaerp,eyaüstü, köprü, gece görüş, sis, duman, ğmur, göz kamaşması, uzun far gib i gi çöi r üyşa evnagşel al l emr i ,ap, a r b kuezd, ilmkıirşaaraçlar, kavşak ğı yüzünden kaymalar, mıcır, asfalta yağ damlaması, yeni dökülen sıcak yamalar, yola dağılmış ağaç kökleri, refüj kenarları, viraj gib i yol üstü engellervs. 5.2. Motorlu araçtan kaynaklanan nedenler: yLaaksıtti kb ipt ma tel a, ma kaml aar,ı ,öfnr esni paerrı zcaalma r kı , ı raı şl mı r aı hl aı zr ı ,, yk üokrlneaml ae lre, r, faar ar lcaı nr , t üsr üi l e(octoemk loeb r i,l , kyaümk y ovne, otobüs vb .), aracın kullanım şekli (özel araç, y m ti a c a k a lz ı r t e i c mi a n e s ra s i ( i ç b v ev sk .o) n, sat rrüakcsıi ny oyn ua,şkı ,u lyl aanpı l aı mn enzin, motorin, LPG) 5.3. İnsanlardan kaynaklanan nedenler: h Rce ı e z p f , l a et l k e k s o le l l e f , r o u e y n ku a u , ş sır u ı h z va lu e t k a g , l ı e d r i s r e e o k k l s l s a iz iy m o ga n ü. d v d a e ik n s k , i g a a a t ş s r ı a i r z , ı bmaa kn eı mv r-at ,ayma yi ra-l ak ra, yi hnmaakl , si şa lb eomtajl ev sr i. ,y ahnaı tnad al ı kaor ançu l at onrsppi dr oe y ü- dset üo dvoer ay na t ab er knaz ecr ai pma r föünmü vn ee tıseımsıizilelepyaictlialeyrıpilyeagnagzılnı sçeabkmaklar da güneş ebi olab ilmektedir. Bayramda trafik bilançosu ağır Yangın ve Güvenlik m Sayı 76 Ocak-Şubat 2004

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=