Yangın ve Güvenlik Dergisi 77. Sayı (Mart 2004)

Article Prolnert Sabit Basınç Boşaltımı 300 ...---- -------------------, 2 5 0 +-�------��B�en�z�e,�- s�il�in�dıh- 'rkba�s�ııı�ç�p�ı fı�,nli�so"'z:--7 ,.-.. konıısııdıır. Ancak silindir basıııcı ! 200 +--�-------ıııozııl basıncıııa denk oluncaya dek nozul basıncının sabit olduğuna S 150 dikkat edilme/idiı: "' ,. ı:o 100 t-,,.....====ı,-----"""=,------------------ı 50 t=:==:::::======�::;;:::::---------; o !.--,--��-��-=��::;:::::=�_j o 10 20 30 40 50 Zaman (saniye) 60 70 80 90 100 basınçtaki düşüşün daha hızlı olması demektir ve borunun dayanabileceği hızda bir basınç düşüş seviyesi yakalamak için boru çapının büyümesi gerekecektir. Aynı şekilde gazın mekana boşaltımı sırasındaki tepe akış hızı da artacaktır. Böylece korunan alandaki basınç da artar. Sabit Akış Hızında Basınç Düzenleme Sistemi Fike Prolnert Sistemi, standart azalan basınçlı atıl gaz sistemlerinden çok daha karmaşıktır. Prolnert Sistemi'nde, borulardaki basıncın ve nozul akış hızının (hızlarının) boşaltım sırasında sabit olabilmesi için sistemin boşaltım basıncını sabit bir çıkış basıncı elde edecek şekilde ayarlamak üzere tasarlanmış bir boşaltım vanası vardır. Vana çıkışındaki basıncı ayarlamak hem sistemdeki taksim borusuna düşük basınca dayanıklı boru sistemi yerleştirilmesine, hem de taksim borusundan sonra bir boru sistem şebekesi kurulmasına fırsat tanıyacaktır. Daha küçük çaplı borular da kullanılabilir. Heriki özellik de sistem kurulumunu kolaylaştırır ve sistem kurulumu masrafı da azaltacaktır. Basınç Ayarlı Boşaltımın Yararları Şöyle Sıralanabilir: t Boşaltım için kullanılan borular genellikle diğer sistemlerde kullanılan borulardan az bir boy daha küçük çapa sahip olacaktır. t Tasarım, kurulum, zaman ve paradan kazanılır çünkü kılcal delikli plaka kullanılmaz. t Basınç Donanım Yönergesi'ne uygun boru ve teçhizata göre düşük basınçlı silindir taksim borusu kullanılacaktır. Yüksek basınçlı taksim boruları özel olarak imal edileceğinden harcanan zaman ve maliyet de azalacaktır. t Yönlü veya seçmeli vana sistemleri düşük basınca uygun ve hazırda bulunan vanaları ve erişim düzeneklerini kullanırlar. t Boşaltım vanaları ayarlanan basınca göre çalışacağından daha güvenli bir tesisat elde edilecektir. t Muhafaza edilen silindir sıcaklığına bağlı olmadan aynı boşaltım zamanında işlem tamamlanacaktır. t Silindirler ve korunan alan arasında daha uzun boruların kullanılması mümkündür. Odanın Havalandırılması Piyasada yapılan araştırmalar atıl gaz sistemleri söz konusu olduğunda son kullanıcıların, bina hizmetleri veren yüklenicilerin ve sistem kurucuların taşıdığı en büyükendişenin havalandırma olduğunu göstermiştir. Piyasada çok çeşitli tipte atıl gaz sistemi bulunmaktadır. Bu çeşitli sistemler çeşitli oranlarda argon, nitrojen ve hatta karbondioksit gazı kullanırlar. Sistem tasarımı veya kullanılan atıl gaz tipi ne olursa olsun, tüm sistemler söndürme işleminde benzer konsantrasyon düzeylerini kullanır ve korunan odadaki atıl gazın %50'si korunan alana boşaltılır. Gazın korunan alana boşaltım hızı, serbest akış alanı ve havalandırma veya boru kanalındaki akış direnci, korunan alanda oluşan basıncın asıl kaynağıdır. Atıl gaz sisteminde boşaltım başladığı anda, ilk önce silindirdeki basınç en yüksek seviyeye çıkar. Bu yüzden kılcal delikli plakanın şekli itibariyle gerçekleşebilecek basınçkısıtlaması en yüksek seviyede olmak zorundadır. Boru şebekesindeki kılcal delikli plaka bu ilk sistem koşullarına uygun büyüklükte olmalıdır. Zira kullanılan plaka boşaltım işlemi boyunca korunan alana boşaltılan gazın en yüksek akış hızıyla korunan alana boşlatılmasını, ardından da giderek azalan akış hızına ulaşmasını sağlamaktadır. işlem başladığında ilk basınç zirve noktasına (dalga) ilk 2 veya 4 saniye içinde ulaşılır. Fike Prolnert sistemi diğer sistem tedarikçilerinin sunduğu ürünlerdeki gibi oksijen konsantrasyonunda aynı oranda düşüş olmasını sağlarveatılgaz benzer200 veya 300 barölçekli silindirlerde muhafaza edilir. Sistemlerarasındaki fark ise, silindir vanasındaki akış hızının ve silindir basıncının hemen azaltılarak sabit bir seviyeye getirilmesidir. Prolnert vanasında, borulardaki Yangın ve Güvenlik il Sayı 77 Mart 2004 Diğerleri: bOyUk havalandınna alanı Do • basıncın ve nozul akış hızının (hızlarının) boşaltım sırasında sabit olabilmesi için sistemin boşaltım basıncını sabit bir çıkış basıncı elde edecek şekilde ayarlamak üzere tasarlanmış kılcal delikli bir plaka bulunur. Prolnert sistemlerindeki gözle görülür oranda düzgün bir şekilde sakince ve sabit hızla akış sağlanması sayesinde havalandırma için daha küçük bir kesit alanı gerekecektir. Sabit Boşaltma Akış Hızı Azalan Akış Hızına Karşı - Serbest Havalandırma Koşulları Fike Prolnert sabit akış hızı boşaltımı ile giderek azalan akış hızı boşaltımına sahip bir sistem karşılaştırmasını aşağıda bulabilirsiniz. Fike Prolnertsisteminin sahip olduğu en önemli avantaj havalandırma alanında azalma sağlanmasıdır. Bu karşılaştırma sadece serbest havalandırma alanları hesaplanarak yapılmıştır. Serbest havalandırma alanı havalandırma deliği atmosfere açılıyorsa, korunan alanın aşırı basınç altında kalmasını engellemek için gerekli olacak en küçük alandır. Atmosfer ise bir binanın dışındaki açık hava olarak düşünülmelidir Özet Standart birazalan basınçlı atıl gaz sisteminin sürecin başındaki basınç dalgasını atlatabilmesi için sabit akış hızı uygulayan (basınç düzenleyici boşaltım) Fike Prolnert'e kıyasla 2 hatta 3 kat daha fazla havalandırma alanına sahip olması gerekir. Burada sunulan havalandırmayla ilgili değerlere göre Fike Prolnert sistemi 570 cm2'Iik serbest havalandırma alanına gereksinim duyarken, azalan basınçlı atıl gazsisteminde en az gereksinim duyulan havalandırma alanı 1500 cm2'dir. Buna ek olarak Fike Prolnert sabit akış hızlı atıl gaz sistemi daha küçük çaplı boruların kullanılmasına olanak tanıyarak taksim borularında yüksek basınca dayanıklı boru tesisatının kullanılması gibi bir koşulu ortadan kaldırarak son kullanıcının maliyetlerde tasarruf etmesine fırsat tanır.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=