ı.:..: C Yazan: But/er and Young Ltd Şirketi, Yangın Güvenlik Uzmanı Satish Desai PhD Kaynak: Building Engineer, 2004 Mart Gangm güvenUğinin sağlanmasmda özellikle inşaat \ mühendislerine büyük görevler düşmektedir. Tiirkiye'de yapılan getirilmeye çalışılmıştır. Resmi Onay Bel- ' \ binalarda, binanın yangın güvenliğinin sağlaıııııası özellikle son gesi'ne bakacakolursak (AD B) bu yaklaşım, yıllarda daha da önem kazanan bir durum haline gelmiştir. kendi standartları dışına çıkan yapılar da dahil Gelişmiş ülkeler arasında yer alan İngiltere 'de yangın güvenliği olmak üzere, tüm büyük ve karmaşık yapılar 1 , d' l • . . l • k • • l d l kt d için güvenli bir inşaat için tek yol olarak be- \ ve .. mii.,ıen ıs erın gorev erı onusuna oııem e uru ma a ır. nimsenmektedir. Bununla birlikte, belirli bir Ulkemizde yangın güvenliği konusunda yapılan çalışmalara , mimari ve tarihsel geçmişe sahip bazı ya- 0 pıların bu standartlarla uyumlul uk göstereİngiltere 'deki inşaat müheııdislerinin yangın güvenliğine bilmesi için, bireysel çözümlemeler yoluyla, \ fikir verebilecer,ini düşünerek yayımladığımız bu makalede, bakış açılarını ve İngiltere 'deki bina yöııetıneliğinin 1. risk ve gelişim konularında değerlendirmelerin \ taslağında yasal bir rehber olan Onay Belgesi 'nin ( AD B) yürütülmesi gerekebilir. Bu tür çözümler yan- \.,_k uy ilişkin getirdiği düzenlemeleri bulacaksınız. gın güvenlik için alınan bir dizi önlemi de göz ���� :::�=- � � ::�=-�=-::....::.-------=-=-======:::;:::::;...ı önünden bulunduruyor olabilir, hatta belki de __ bunlar Onay Belgesi'nde yer alan özel önlemYangın Güvenliği ve Mühendislerin Görevi Fire Safety and Engineering Giriş Binalarda yangın güvenliği ile ilgili alınan önlemler yıllar içerisinde oldukça gelişmiştir. Onikinci yüzyılda, Londra'da yangınların hızla artması yüzünden binaların arasında sınır olarak taş duvarların yapılması zorunlu lınmıştı. 1666 Eylül ayında yaşanan Büy k ü ı k Londra Yangını'ndan sonra bina sahip kiyetlerini yangına karşı sigorta ettilermri emyüel , sigorta şirketleri de itfaiye ekipleri kurmaya başladılar. Böylelikle günümüzün profesyonel itfaiye organizasyonları için ilk temeller atılmış oldu. Ortaçağdaki ahşap evler yerlerini tuğla ve taş evlere bırakmaya başlarken, kabu len yasalar uyarınca merdivenlerde ve talheliydei koridorlarının bulunduğu katlarda yanmaz malzeme kullanılması zorunlu kılındı. lngil Atemree'dreikoala'dyalarysaonrasında edinilen tecrübeler şanan geliş teklendi. Yangın risklerine k m ar eşlıebr i ni lae ydaeps ılarının sınıflandırılması gibi önemli kavramlar doğmaya başladı, örneğin küçük yerleşim yerleri düşük, kamu binaları yüksek risk yaalafn'lamrıaollarak birbirlerinden ayrıldı. Temel zemelerinin yangına karş yanıklılıklarının testedilmesi ve bunlaraıbadğalı oml ae rl i aski syt ae nmgl eı nr i ı nn kkuo r nutl mr oal as ıl tkı noaş ua lul ı yn lma }a, syıa(nbgöı nl anında tahliye ve yangınla mücadele ile ilgili tyeömn ee rl ggeel er re yk as si nai ml a r ot al ar ar af ıkn dbaenl i sr lüernadt li e. Tb iür emr buYas n a la s r ı ı takiben örneğin 1 971 Yangın Tedbir v lar çıkaretı1ld9ı8. 4BBu i nsaü Yr eacsia, sBı gi ni ba i öYnöenme tl imy aesl i ak leri'nin 1. Taslağı'nda ve yasal bir rehber olan Or ı nntaı l ıyoBl aer al gkeysei 'rnai nl aBn (bAi r Dy aBs)aml maaddddeeslien rdl ei s taeys i takip etmiştir. Başlangıçta deneysel bir rehber g ka ö y z n d a e k n o ge lm ç a ir s ilm ın i a rağmen, düzenli olarak ş lenmiştir. , kimi zaman da güncelYangın güvenliği konusundaki hükümler profesyonel itfaiye ekiplerinin, çeşitli binalarda yaşanan yangın vakaları sonucunda elde ettikleri yoğun tecrübelerini yansıtmaktadır. sKaı sr aı ms vüereyöanpc ım es a inşea mk aads aı nr dma i ymk ae rnl a, dr ab hi naa öt an ceden belirlenmiş yönergelere bağlı kalarak tahliye koridorları, kaçış kapıları v dirme gibi hususları yangın konul ae rbı ni ndaa g uiy z man kişilere danışarak tasarlamı ş ve bu uzmanlarla işbirliği içinde olmuş hendislerin binanın tasarım aşamaslaınrddaır.kMarüar verme konusunda önemli bir rolü yoktu ların görevi uzmanlar ve yasalarca belirle.nOmniş yangın güvenliği talimatlarına uymak ve bina yapımında kullanılacak malzeme seçiminde güvenlik ölçülerini göz önünde bulundurmak olmuşur. Oysa ki, kısa süre önce Onay Bel gesi'ne (AD B) "Yangın Güv disliği" başlıklı bir madde eklen e m n işli kv eMyüahnegnı n güvenliği konusuna farklı bir yaklaşım Yangın ve Güvenlik m Sayı 77 Mart 2004 lerle bir arada uygulanabilir. Çünkü Onay Belgesi'nde tanımlanarak sunulan çözümler belli durumlarda kendi başlarına uygu namaz olabilir. laYangın güvenlik mühendisliği konusunda r o e l ferans alınan Onay Belgesi (AD B) halen uşum sürecindeki Avrupa Yasaları ve İngil t m er i e Standartları'ndan kısmen de olsa etkilen ştir. Bu durum, inşaat mühendisliğinin te- mel ilkelerini benimsemekle yetinip projeye özel birkaç farklı ve karmaşık bina inşaatı gerçeklerştirebilecek uzman firmalar için pek bir sorun teşkil etmeyebilir. Ne var ki, genel olarak tüm yapılarda ve özel durumu bulunan mevcu gk ae tsl ei ' dee t l e ( b A a in D l a ı n Bla m ) r y d a e a s r ı " a g m l e a ü r n h e ek nmdei sklti ke "dti re. rOi mni an yi n Bdei klpek çok öneri temelde sadece deneysel niteliklidir. Bu belgedeki tanımlara v gesi'nde taenöımnlearnilaenreiddeayaal ynaapraı ktüOrnlearyinBdeeln ebat, yapı tarzı ve kullanım amacı yönünden farklı olan bina türleri hakkında tutarlı sonu lara veya tahminlere ulaşmak güçtür. Bunun ç la birlikte, mühendislik mesleğinin kurallarına gşöı mr eı nb ibr be inr ii nmes be en ndzi ğei m, yeaynein bi ki ribfiar irnkdl ı eyna kbl aa ğımsız olarak gelişmiş, kendi ölçü standartları olan iki farklı stilin basit bir bileşke için bile olsa bir araya gelmesi kabul edilemez. Öte gy ea rnedkal ino, lfaanr kal nı çl aömz üamy eytoel nl aerğı üi , ri en t e b i l m e k i ç i n ş dislerini OB standartları doğr aua lt tu m suü n he d n a, uzmanlar tarafından belirlenen bina boyut ve türlerine göre yangın güvenlik standartları konusuyla daha yakından ilgilenmeye teşvik etmBektedir. u yazıda inşaat mühendislerinin yangın güvenlik ve mühendislik alanları arasındaki, özellikle de inşaat mühendisliği ile arasındaki ybaakktınığbınaığba artan ilgiye mühendislerin nasıl ulacaksınız. inşaat Mühendisleri Birliği "Binalarda yangın güvenlik tasarımı ve
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=