Article güç kaybına yol açabilir. Bu süreçte kalsiyum oksit atmosferde bulunan nem ile tepkimeye girer ve genişleyerek mevcut çatlakların genişlemesine neden olur. Asgar ğuma safhasının bi rinci haftasınıni sgoüncuensdoa ulaşılı r ve güçteki azalma %20 civar reder. Sprinkler kullanılan binalard aı nkdi ab es teoyn malzeme daha hızlı soğuyarak ani ısı kaybına maruz kalabilirler. Bu nedenle beton bileşen g d ü ırcaücnaük vbeu dt ai pysaünrı ak ltıl li ı ğs oı nğı uamz aal t smi satyeı mh ıl ze lra in n e karşı özel önlemler gerekip gerekmediği ar tı rılmalıdır. aşYangının bir kaza olarak ele alınması Bir inşaat mühendisi yangını herhangi bir kaza olarak ele alabilir. Bu durumda "or sızlık çökmesi" olarak tanımlanabilecekaAn3 maddesinde yer alan koşullara benzer ler alınacaktır. Bu gibi durumlar nusu olan sadece lokal bi r kazadyaa,dsa ö ö n z isle k k m e o lete ait tek bir malzeme kaybolmadıkça, bina yf oarpmı sa ısnyı no nd vaey aç naıtkl as kı zl al a rş a m m a a yrau zbkaaş ll ad dı ğı ığkı ,adbeu l edilebilir bir durum olacaktı r. Bu durumlarda alınacak önlemler binanın or niyle çöküntüye kar masını sağlamaya yşöı nhaesliksaoslai a y c n e a s t k i ı n t z ı i lnı kanzeadl teı l r. Yazara göre, bina iskeletinde büyük or tüye yol açabilecek yangınlar bilmesi ve deformasyona rağme ı n n a n s e a d n ğ a g l a e ç m ö lle k lı n ü ğ e n ın geri kazanılabilmesi için benzer letilmiş önlemler almak mümkünydaüdr. a geniş Lokal bir şün engellenkeabzailmdaensdi ioçğinagcealkişotirrai l en scıezkçsötkr tejiler, kaybedilen bir birimin yerine köpr a ü ü vazifesi gör t e k s a ğ l a n meacseık, vyea tnaaydvi reedni kdeeyobl saağ, l ab rirla pdaetlasma basıncına yada çarpma gücüne denk gelebilecek yüklere karşı anahtar bir öğenin yeniden tasarlanması olabili r. Kimi zaman yangın kısa süreli olmayabilir ve lokal kazanın etkileri yayılabilir. Bununla birlikte, büyük ölçekli çökmelere karşı iskelet hassasiyetinin azaltılması için alınan önlemler yapının uzun sür de einsaayanlkatraınkaglüavbeilmnliebsiirnşi eskaiğldlaemkualı, böylelikle rtulmalarını vl aen ymaanl gı dı nır.la mücadelenin kolaylaşması sağSon Sözler Mühendislik tasarım yöntemlerinin fizik kuralları ve teorileri üzerinden varılan hukuki yaklaşımlardan eerlendiği, uygulamalı bi r bilim aalıôır. Buıtür yaklaşımlar, belirli sınırlar içerisinde olmak kaydıyla, üç boyutlu bina iskeletinin katı veya yarı katı eklemlerle, sade iskeletlerin veya hatta desteklenmiş kiriş ve kolonların bir araya gelmesiyle elde edilen basit kombinasyonlardan ibaret olma şansı tanır. Bu yaklaşımlar, pr namelerinin formülleşt a i rtii kl mueysgiunl adme av etaklima matu binaları için tasarım prosedürlerinin geliştir mesinde sıkça kullanılı r. Genel tasarım ku ilralları, örnekler üzer lilik testleri sayesiinnddeeygaepçılearnl ibl i ikr dki zai zy eatneı rr, kirişler lukları g a i r b a i s ö ı n nd e a m k l i i p a a çrı kalmı kevteresl eü truhnal ak rkı nı n du za udna bilgi veri rler. Bu kurallara, beli rtilen sınır malar göz önüne alınarak başvur venlik faktörleri tarafından 'teo ulmalı, g la üriler leştirilmesinden doğacak hataları ninöbnalesnitmesi' için belirlenen sını rlamalar yeti bilinmelidir. Güvenlik etmen ı le nr mi aeyvncı uzdai manda yapı iskeletinin tasarımındaki kusur llaarmınatlealafi edilmesinde yük ve kuvvet hesap rında güvenilir şk aı nadt at at akhuml l ai nndı lea nb uml u anl l m i z ğ e a in m d s a e a l k eğ u r la l i l n a n m n g ı ü l a ı c süı vheaink rlar çen yüzyıl içerisinde kamu binaları , k. aGmeu ihtiyaçlarını tatmin edici ve güvenli yapılara ilişkin rehber talimatnamelere ve uygulama kurallarına dayanarak inşa edilmişlerdir. Bu prosedürler, iyi tanımlanmış sınırlar içerisinde gerçekleştirilecek basitleştirme çalışmaları ve uyumu kapsar. Bir sa, yöntemler konsuüzltalasşymoan vyae odrataakkskai draerolal r doğrultusunda geliştirilir ve tasarımların ortak genel standartlara dayanarak bağımsızca yapılmasını mümkün kılar. Başlarda yangın güvenliğine ilişkin kurallar görünüşe göre öznel olmuşlardır manlarının çoğu zaman itfaiyecili.kYteacnrgüıbneul ez rine sahip kişiler olurdu ve aynı plan üzerinde büyük olasılıkla farklı görüşler sunarlardı . Bunun nedeni büyük olasılıkla, farklı yapı ve yapı malzemelerine ilişkin herkes tarafından kabul görmüş standartların ve uygulamaya yönelik yasaların eksikliği olmuştur. yanYgaınnsgöınndeümniyeti konusunda özellikle r rallar ve yöntemmelekor nyuüszuynı lal aer ği çi l ei nndgeeoçli uc işkt uu ryuel smi nudşe, emdei ny i dl eannt ae cgreü bl eenl eyral enggeı nl i şvt iarikl ma il şalreı rs d a ir. s � t ü a k n ü d m a ete bağlı kademelerce Onay Belgesi rtlarının verimliliği geçtiğimiz on yıl içerisinde artırılmaya çalışılmış, belir taya kadar da başarılı olunmuştur. l H i b iç ir n k o uş k kusuz, en yaygın bina türlerini kapsayan Oru n m a l y a Br geöl gzeös ni tüanradfeı nbd ua lnu nb de lui rrl uelnaerna,kç ehşai tzl iı dr nan farklı inşaat tasarımları sayesinde da l h a u a Yangın ve Güvenlik il Sayı 77 Mart 2004 güvenli yapılar inşa edilmiştir. Bununla birlikte pek çok parametrelerin, örneğin bina içinde yürüme mesafeleri, bölme ebatları ve yangına maruz kalma süreleri arasındaki ilişkinin, herhangi bir teorik kökü yoktur. Bundan ötürü Onay Belgesi'nde belirtilen standartlardan farklı durumlarla karşılaşıldığında, alternatif uygulamaların planlanması da zor olmaktadır. Yapılacak daha fazla sayıda araştı rma ve mühendislerle tecrübeli yangın uzmanları arasında sağlanacak işbir dineli yapılar ve yangın lieğmi snaiyyeestiinkdoeş, ukolloarrı hakkında şeffaf ve çok çeşitli yöntemler fedilmek suretiyle bu durumun değiştirilmkeeşsi mümkün olabilecektir. Avrupa Yasaları'nın yangın güvenliğine ilişkin tasarımlarla mimari tasarımları bi r araya getirmede başarılı olduğu söylenebilir. Yine de Avr liğine ilişkin tuapsaaYrıamslaarl al ar ım' ni mı n ayrai tnagsı anr gı mü vl aernı n uyumlu birşekilde bir araya getirebilmesinden çok önce belirlenecek standartlara dayaranak inşa edilecek yapıların bağımsızdenetimlere ve incelemelere tabii tutulmasına yar mesi için giderilmesi gereken pek çodkıamçeıkt ların bulunduğu yadsınamaz bir gerçektir. işbirliği tasarımı çerçevesinde, binaların idareleri açısından gerekli bakım, denetleme ve sertifika prosedürleri gibi pek çok kamu bs ai nğal as ınnmı kaaspı nsdaayna ni n 'şi naşaat ömnücheesni di hi st ilyea ç l a r ' ı n ri yarar sağlayacaklardır. Şu anda, tasarımcının görevi yapıların uzun ömürlü olmasını garanti altına alan yük (oda kapasiteleri, tribün vs. gibi) ve koruma ölçütlerini göz önünde bulundurmaktır nunla birlikte, tasarımcının inşa öncesi.idBauri konularda ya da tasar şında kalan planlamal ı a mrcd aı n hı ni çybei trk si öazl ahnaı kdkı ı yoktur. Bu durum Ortak Tasarım Yönetimi düzenlemelerinin hayata geçirilmesi ile birlikte değişebilir ve ayrıntılı tutanaklarla idari sor lulukların kesinleştirilmesi ve mühendislikumve yangın uzmanlığı dalları arasında bir işbirliği sayesinde üretilecek çok yönlü pr lakları faydalı olabilir. oje tasKaynakça 1 . gB ii rniaşl, airndşaa ay ta nMgüı nh eenmd ni si yl eertii Omdü ah se ın, dLi solni ğdirnae, 2. D2ki 0 e r 0 s i 3 ş a l . i eSr iBn, i nYa tnagsıan raı mk aı r, şBı ge üt oç lne nAdri ar işl tmı ri şm bae/ taornı 3. Dz D a e e m r s g a a i i n s , i S , i a L n t o i ş s n a h d a , r t a MM, Ma ü r a h u e r z n t k d 1 a 9 is l 9 l m 8 iğ , a i s n , . 7 Ny 5 a o - n 8 r g t 3 l . m ı aampdteonk ıı, 4. yEAa ğN p u V s ıl t o a 1 s r 9a 2 9 0 y 1 0 - a 3 2 , k - sl 2. a 2 :1 ş 6 9 ı - m9 2 6 , 9 , . iYı aı gnigl iı nz a Smt aanr du za rktal al arnı Enstitüsü, Loııdra, 1996. 0
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=