ITEKNOLOJi DÜNYASINDAN Bilimsel Gerçek: Robotlar Artık iş Başında Kulağa bilim kurgu filmi gibi geliyor, değil mi? Pek say ılmaz. Bu robotların tümü mevcut ve dünyanın bir yerinde itfaiyeler tarafından veya onlarla birlikte kullanılıyorlar. Ama kurgu olan bir nokta var. Bütün itfaiye şefleri bunu söyleyecektir. Amerika'daki her itfaiye tüm bu robotlara yatırım yapamayabilir. Örneğin ilk robot kamyonu ele alalım. Birkaç yıldır lngiltere'deki York kasabası itfaiyesi bu robotu kullanıyor. Bu robot yangın yerinden benzin varillerini alıp, yanan bir binadaki gaz vanalarını kapatabilir ve yüksek basınçlı su fışkırtarak kimyasal madde içeren varilleri soğutabilir. 4 ton su ve 1 ton köpük fışkırtan bir kamyon mu? Bu aracı Çin'in Liaoning Eyaleti'ne bağlı Shenyang itfaiyesinde görebilirsiniz. Ayrıca insan olmadan çalışan araç durabilir, hızlanabilir veya yavaşlayabilir. Bütün bu işlemler uzaktan kumandayla yapılıyor. Uzun mesafelere su sıkabilen topları ve bir kullanıcı tarafından kullanabilme olanağı tanıması ise robotu çok kullanışlı kılıyor. Fiyatı ise 181.000 ABD doları. 30 yıldan daha uzun bir süredir yangınla mücadelede kullanılmak üzere robotlar geliştiren Tokyo itfaiyesi, dar yerlere girip su sıkabilen, kapı ve vanaları açabilen, duvarda yürüyen ve hazmat varillerini kaldırabilen küçük ve büyük aletlere sahip, tank benzeri son model nozulmonitörlü bir araç geliştirdi. A·ıman BASF kimyasal santrali itfaiyesinde çalışan insan boyutundaki "Theodor" adlı robot bir hat üzerinde gidebilen platformuyla merdiven çıkabiliyor, arkasında ona bağlı bir römork taşıyor ve 60 kilograma kadar ağırlık kaldırabilen teleskopik koluyla görevini yerine getirebiliyor. Robot operatörleri Theodor'un sızıntıları kapatabildiğini, patlayıcıları tespit edebildiğini ve "aktif yangınla mücadele" işlemini gerçekleştirebildiğini belirtiyorlar. Anlattığımız hayali yangında yer alan diğer bir uzun kollu robot 1.5 metrelik kolunda bulunan kerpetenlerle nesneleri kavrıyordu. Kol yerinden çıkarı labiliyor YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 80 36 ve montörle izlenebilen, karada ve suda kullanılabilen paletli kol bir çantaya sığacak boyuta sahip. Yüksek çözünürlüğe sahip kamerala rı ise çektiği fotoğrafları merkeze gönderiyor, hatta sonradan izlenebilmesi için videoya kayıt yapabiliyor. Daha küçük boyutlu robotlar da artık bilim kurgu ürünü değiller. Aslında uzun kollu robotlar da dahil olmak üzere, sözünü ettiğimiz her robot türü 11 Eylül 2001 'de Dünya Ticaret Merkezi'nde, enkaz altında kalan cesetleri bulmak için kullanıldı. "Cep boyutlu" ve "ayakkabı boyutlu" gibi adlarına rağmen robotlar iletişim, aydınlatma, renkli ve kızılötesi görüntü sağlama, global yer belirleme (GPS), harita-landırma, sonar, biyolojik ı■ - ve kimyasal tespit gibi bir çok alanlarda hizmet verdiler. Robotlar ve robotları kullananlar 1O cesede ulaştılar. Tampa'daki Güney Florida Üniversitesi Profesörü, Robot Yardımlı Arama ve Kur-tarma Merkezi (CRASAR) müdürü Robin Murphy, şekil değiştiren keseli robotların yangınla mücadelede çalışan profesyonellere, Kent Araştırma ve Kurtarma (USAR) kurumu çalışanlarına birçok yönden yardımcı olduklarını belirtiyor. Murphy ekibinden bashederek ekip üyelerinin Amerikan Futbolu Kupası gibi büyük önem arz eden olaylarda düzenli olarak çalışan ve "vurucu güç" olarak araştırma çalışmalarını sürdüren Uzay ve Deniz Harp Savaş Sistemleri 1
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=