ITEKNOLOJi DÜNYASINDAN Çözüm Oyuncakları Murphy ve bir meslektaşı robotlarla ilgili çalışmalarına 1990'Iarın sonunda başladılar. Maden ocaklarında yapılan yangın testlerinde kullanılan taşınabilir robotları yenileme için mühendislik öğrencileri için iki yıllık bir proje oluşturmaya karar verdiler. Projenin maddi masrafları Madencilik Dairesi tarafından karşılandı ama Meclis bu devlet dairesini görevden alınca finansman konusu suya düştü. Bu yüzden Murphy ve ekibi cihazın bağımsız hareket edebilmesi için elektronik cihazlar reyonunda satılan yeni bir robota temel teşkil edecek, pille çalışan oyuncak bir cip kullanmaya karar verdi. Bir süre sonra başka bir ödenek bulundu. Ailelerinden bu deney için para yardımı alan öğrenciler Murphy'nin 11 Eylül'de hizmete sunduğu ve adını "Bujold" koyduğu, şekil değiştiren robot da dahil olmak üzere yeni robotlarla çalışma fırsatını bulmuşlardı. Diğer robotların gün ışığına çıkma umudu belki de oyuncaklara bağlıdır. En azından 11 yıldır Connecticut, Hartford'da bulunan Trinity College tarafından yapılan yangın söndürme robotlarıyla ilgili yıllık yarışmanın ardında yatan felsefe bu oldu. Sponsorluk için işbirliği yapan kuru luşlar robot dergileri, perakendeciler, New England İtfaiye Şefleri Derneği, Connecticut İtfaiye Şefleri Derneği ve Connecticut İtfaiyecileri Derneği olarak sıralanabilir. Lise örencilerinden üniversite öğrencilerine, bu işi hobi olarak yapanlardan profesyonel tasarımcılara kadar 200'den fazla katılımcıyı içeren bu yarışma robot tasarımcıları için zorluk çıtasını gittikçe daha çok yükseltiyor. 2004 yılında düzenlene yarışmada katılımcılardan bilgisayarla çal ışan, telsizle çalışmayacak, "bir apartman maketinin katında gezinebilen, yangını tespit edebilen (bu makette bir mum kullanılabilir) ve söndürebilen" bir robot yaratmaları istendi. Bu işlemleri en az hata ve en kısa zamanda gerçekleştirebilen robot yarışmay ı kazanacak. Geçmişte gösterilen çabalar eski filmlerde gördüğümüz ilk uçuş denemelerindeki başarısızlıkları hatırlatıyor. YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 80 40 Havada amaçsızca savrulan ve yere çakılmayla sonuçlanan birçok ciddi uçuş deneyiminin komik sonuçlarını izlediğiniz belgeselleri anımsayın. Ama bu yarışmayı her yıl biri kazanıyor ve bir sonraki yıl robot yaratacak Wright Kardeşler'i bulma umudunu canlı tutuyor. Yarışma koordinatörü ve Trinity'de mühendislik dalında Profesör ünvanına sahip Dr. Jake Mendelssohn, "robotların yeterince geliştirilip itfaiyelere doğrudan yardımcı olmasının uzun zaman alacağını" belirtiyor. "Ama bu yarışmanın amaçlarından biri de itfaiyeciler gelip yangına müdahale edinceye kadar yangını söndürmeye yardımcı olabilecek bir robotun geliştirilmesi". Mendelssohn umut verici gelişmeler olduğunu belirtiyor. Yangında benzersiz morötesi yayınıma duyarlı algılayıcılar ve yanmakta olan bir evde hareket edebilen ve merdivenleri çıkabilen yürüyen robotlar gibi projeleri umut verici gelişmelerden bazıları olarak sıralıyor. Kentlerde araştırma ve kurtarma çalışmalarında kullanılan robotların kendilerine ait başka bir yarışmaları var. Her yıl düzenlenen RoboCupRescue yarışmasının dördüncüsü 2004 yılı sonbaharında Portekiz'de gerçekleştirilecek. Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü (NIST) bu yarışma için test alanları geliştirdi. NIST'in robot araştırma mühendisi Adam Jacoff bu yarışmayı konut içinde hareket edebilen cihazlar için "araştırmadan pratiğe geçen bir basamak" olarak adlandırıyor. Serbest hareket edebilen robotların 3 farklı NIST alanındaki engeller arasında gezinmesi, gizli bir yerde kalmış hayali kurban ları bulması gerekiyor. "Hedefler"e dair işaretler arasında mankenler, insanın vücut ısısına göre ayarlı kızıl ötesi vericiler, giysiler, taklit organlar, insan sesi kayıtla r ı ve sıkıştırılmış gazlar yayan hortumlar bulunuyor. İnsanın aklına bu yarışmayı profesyonellerin hazırladıkları robotların kazanacağı geliyor ama sonuç her zaman böyle olmuyor. Mendelssohn "Bizim yarışmamızda robotunuz ne kadar fazla işlem gerçekleştirirse o kadar puan alırsınız" diyor. "Birkaç yıl önce 1 O yaşındaki bir kız çocuğu tahtadan çok akıllı bir robot yapmıştı. Robot, oyuncak bir arabadan çıkardığı motorları kullanıyordu. Aynı yarışmaya üç MiT profesörü biraraya gelerek yaptıkları yüksek teknoloji ürünü bir robotla katılmışlardı. Yarışmada onların yaptığı robot kıpırdayamadı ama kızın yaptığı robot hareket etti ve onların önüne geçti. Profesörlerin kıza yaptığı robotla ilgili sorular sorarken çektiğim bir fotoğraf bile var". Robot Araştırmalarında Yeni Fırsatlar Aya insan gönderebiliyoruz ama herkesin yakalandığı nezleye neden çözüm bulamıyoruz sorusu hala geçerliliğini koruyor: Eğer sıcak Mars gezegenine iki tane robot gönderebiliyorsak neden dünyada çıkan yangınlara dayanıklı robotlar geliştirmeyelim? Buna başka bir deyişle cevap verebiliriz: Mali kaynak eksikliği başarılı olabilecek birçok projenin gerçekleşt i rilmesini engelliyor. Yine de herşey değişebilir. Sözde ödüllerden ve takdir belgelerinden fazlasını sunan robot yarışmaları bunu değiştirebilir. Örneğin Savunma Bakanlığ ı , Kaliforniya'daki Barstow bölgesinden Las Vegas'a dek gidebilen, kendi başına hareket edebilen bir robot yapılması için DARPA'nın (Savunma Amaçlı Gelişmiş Araştırma Projeleri Birimi) bahar aylarında düzenleyeceği "Grand Challlenge" yarışmasında birinciye 1 milyon dolar ödül verecek. •
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=