bulunuşu ise, ilkel insana, üretici güçlerin gelişmesinde yeni bir aşama sağlamış ve bu andan itibaren insanlar, kendilerini daha çok avlanmaya vermiş ve daha çok hayvansal besin elde etmiştir. İlkel hayvancılık da bu dönemde başlamıştır. Ateşin bulunmasıyla teknik beceriler artmaya başladığından, mühendisliğin kökenini de ateşin bulunuşuna bağlamak mümkündür. Yüzyı llar boyunca insanlığın kültürel büyümesi ile ateş arasında yakın bir ilişki kurulmuş, ateş ile ilgili her antik bilgi, ilk çağların gelişimini çözmekte son derece önemli olmuştur. Medeniyetlerin ateşin bulunmasıyla başladığı söylenebildiği gibi, bir çok medeniyetlerin de ateşin oluşturduğu yangın l ar nedeniyle yok olduğu söylenebilir. Geçmişin kültürel değerleri ve sanat eserlerinden birçoğunun ateş nedeniyle kalıntıları bile kalmamıştır. Bir ta raftan medeniyetlerin başlangıcını sağlayan bir taraftan da medeniyetlerin yok olmasına neden olan ateş, her dönemde gizemini korumuştur. Ateşten korkulmuş, kutsal sayılmış ve hatta tanrı laştı rılm ıştır. Ateş ile ilgili rivayetlerin ve mitlerin bir çoğu çok canlı ve dramatiktir. Detayları farklı olmakla beraber her ülkenin ateş hikayesini oluşturan unsurlar birbirine benzemektedir. İlk olaylardan biri olarak İslamiyet'e göre; şeytan ateşten yaratılmıştır. Tanrı, insanoğlunu yaratmadan önce huzurundaki melekler; Azzazil (şeytan) Cebrail, Mikail, İsrafil ve Azrail'dir. Bunların içinde makamı en yüksek olan Azzazil cennetin bekçiliğini yapmaktadır. Tanrı, Adem'i yarattığında hepsinden insanoğluna secde etmesini ister, fakat Azzazil, "Ya Rabbi, sen beni ateşten onu ise balçık bir çamurdan yarattın. Dolayısı ile ateş nasıl ki çamurdan üstünse bende Adem'den üstünüm onun için secde etmem" der. Zerdüştlük eski İranlıların dinidir ve kendilerine ateşperestler de denen Zerdüştlerin inançlarının özünü ateşe tapmak oluşturur. Bu dinin önemli bir özelliğ i , her evde sürekli bir şekilde yanan kutsal ateştir. Ateş, güneşin kendisini sembolleştiren tek tapınma simgesidir ve en yüce temizleyici olarak görülür. Esas olarak ateşe üç anlam verilir. Ateşin başlangıcı olarak ev ateşi yani ocak ateşi kabul edilir. İkincisi kurbat ateşi olup, bu ateş devamlı yanan ve kötülükleri uzaklaştırandır. Üçüncüsü ise halk topluluklarınca meydanlarda yakılan ve etrafında eğlenilen, aynı zamanda ateşle temas ederek veya ateşin içinden geçerek suç işlemiş olanlar, kime karşı suç işlemişse onun yakacağı ateşin içinden yürüyerek kendini temize çıkarması suçunu affettirmesi, yani kendisinin suçsuz olduğunu kanıtlaması bakımından gösterilen rivayet ateşin tanrılardan önemlidir. çalınmasıdır. Prometheus ateşi göklerden içi boş bir tüpte çalmıştır ve bu Zerdüştlüğün ilk döneminde tapınaklarbaşarısı sayesinde insanoğlu için en da ki kutsal ateşlerin rahatsız olmamabüyük hayır işleyenlerden biri olarak ları için yaklaşan her kim olursa olsun anılmaktadır. nefesinin kutsal ateşi rahatsız etmemesi için yüzünü örtmek zorunluluğu vardı. Dini törenler açık alanlarda ve ortasında büyük ateşlerin yakılması ile yapılırdı. Zerdüştlüğe göre esasta yeryüzündeki her türlü canlı ve cansızda ateş vardır. İnsanda, hayvanda, bitkilerde gökte ve yerde bu ateşi değişik zaman ve durumlarda görmek mümkündür. Bunlarda insanda bulunan ve insanların ilişkilerini sağlayan ve aynı zamanda Tanrı ile ilişkide olan ateşin en kutsal ateş olduğu belirlenir. insanların değişik şeylerden ATEŞ VE iNSANI yaktığı ateşin, insanları kötülükten ve günahlardan arındırdığına inanılır. Ateşin, dünyanın yaratılışında altı unsurda karışık varlığı ile ateşten yaratıldıkları belirtilir. Bu unsurlar gökyüzü, yeryüzü veya toprak, su, bitkiler, hayvanlar ve insanlard ı r. Ateşin sembolik veya batıl inanç amaçlar için kullanılması her çağda yaygın olmuştur ve erken bir dönemde tapınak ateşleri kutsal tutulmuştur. İlk ateşler ayrıca insanların bir araya toplanması için bir çekirdek oluşturmuştur. Fakat, zaman geçtikçe bunun önemi azalmış ve en sonunda ateş ısıtması ve pişirmesi ile yuvanın merkezi olmuş ve ateşin çekiciliği yüzyıllar boyunca insan ırkın ın en güçlü içgüdüsü olarak kalmıştır. Ateşin elde edilmesi ile beraber, ateşi korumanın ve ateşten korunmanın sorunu da ortaya çıkmıştır. İlk önceleri ateş gömülmüş; kendi küllerinde muhafaza edilmiştir. Ateşin, sadece sönmesini önYANGIN ve GÜVENLİK SAYI 80 1 49
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=