66 ITEKNiK BiLGi CCTV - Diiital Görüntüler Yeni Ekranların Çözünürlüğü Dijital görüntü kalitesini ölçme koıııısımda çok yeni bir yöntemin ortaya çıkmak üzere olduğu bııgiin/erde, lıepiıııiz televizyon hatları bağlaıııında çözünürlüğün ne kadar önemli olduğunu hatırlamak wrıındayız. Dijital kayıt sistemlerinin kullaııımıııın artmasıyla öğreıuneıniz gereken daha fazla kavram ortaya çıktı. Hatta beraberinde de başka sorunlar getirdi, hazırlanan şartnameler artık dalıa fazla yanlış anlaşılıyor, hatta konuyla ilgisi ve konu Jıakkıııda bilgisi olınayaııların istismar edilmesi de kaçınılmaz görünüyor. Mike Coııstaııt CCTV, Mayıs-Haziran 2004 YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 81 D ijital kayıt yöntemlerin gelişmesinde rol oynayan asıl teknoloji, alınan görüntüdeki kaliteden fazla taviz vermeden görüntüleri orijinal boyutlarının neredeyse bir parçası haline getirebilecek kadar sıkıştırma becerisidir. Bu da her biri kendine özgü özelliklere ve koşullara sahip olan, video konferans bağlantısı, televizyon yayını ve DVD teknolojileri üzerinden geliştirilen sayısallaştırma yöntemlerinin çı lgın gibi yay ı lmasına yol açtı. Biraz fazla basitleştirilmiş olsa da, aşağıda konuya ilişkin önemli noktaların açıklamasını bulacaksınız. Alışılagelen kapalı devre televizyon sistemlerinde kullanılan kamera ve monitörler yatay televizyon hatlarıyla ifade edilen kendi çözünürlüklerine sahiptir. Dikey çözünürlük Avrupa'da CCIR (PAL) olarak bilinen yayın standardı tarafından belirlenir. Yatay çözünürlük, görüntüye yayılmış olan dikey hatlardan oluşur (yani birçok monitörde olduğu gibi tam olarak taranmış görüntü değildir). Yatay çözünürlük kamera ve monitörler tarafından belirlenir. Genellikle 550 veya 450 hattan oluşur. Bildiğimiz kapalı devre televizyon sistemler ve televizyon cihazları , video sinyalinin analog görüntüsünü iletir. Görüntünün bir karesi (kompozit görüntü olarak bilinen senkronizasyon vuruşunu da içeren) birbirine geçmiş iki alanı kapsar. Dijital iletim ve kayıt teknolojisi ise görüntü bilgisini sıfırlar ve birleri kullanarak bir dizi bayt içinde şifrelendirdiğinden daha farklı bir teknolojidir. Ama renkli video görüntüsünün sadece bir karesi, saklanamayacak kadar büyük bir dosya oluşturur (yaklaşık 650 kb). Bu nedenle dijital teknoloji bu çok büyük dosyayı, kullanılan sıkıştırma yöntemine göre 30 kb ile 5 kb arasında değişen boyutlara kadar küçültecek şekilde sıkıştırır. En sık kullanılan sıkıştırma yöntemleri MPEG (Motion Picture Expert Group- Film Uzman Grubu) veya JPEG'dir (Joint Photographic Expert Group- Birleşik Fotoğrafik Uzman Grubu). JPEG aslında fotoğraf gibi sabit görüntüleri sıkıştırmak için geliştirilmişti ama Motion JPEG sayesinde (MJPEG) hareketli görüntülere de uyarlanarak kullanılmaya başlandı. MPEG koşullu yenileme ve tahmin olarak bilinen bir teknik kullanır. Uygulamada çok karışık olsa da, basit bir şekilde anlatmaya çalışalım. İ lk görüntü tam olarak kaydedilir. Ardından gelen görüntüler incelenir ve ilk görüntüyle arasında ne gibi değişiklik ve ne yönde hareket ettiği saptanır. Sadece değişen parçalar güncellenir (yani kaydedilir) ve bu değişiklikler üzerinden yapı lacak tahminler şifrelenip kaydedilerek yeni görüntüler ekrana taşınır. MPEG'in bir faydası da JPEG veya MJPEG ile mümkün olmasa da, ses kayıtlarının görüntüyle eşzamanlı ilerleyebilmesidir. 1 Forma! Dikey l Yatay ı Görünüş Eşdeğer TV Genişlik Yükseklik pikse~ pikseller oranı hattı cm cm ~ QCIF* 176 l 144 ~ 1.22 75.6 5.8 5.1 CiF* 352 288 1.22 151.2 11. 7 10.1 4CIF 704 576 1.22 302.4 23.4 20.3 16 CiF 1408 1152 1.22 604.8 F/S F/S MPEG-1 320 240 1.33 126.0 10.6 8.4 MPEG-2 720 ! 576 1.25 302 23.91 20.3 MPEG-4 720 576 1.25 302 23.91 20.3 HDTV** 1440 1280 1.13 672 F/S F/S Tablo 1. Piksel boyuı/cırı ve eşdeğer TV lıcıılcırı
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=