ITEKNiK BiLGi Öte yandan MJPEG 'kayıplı' sıkıştırma (lossy) denen bir yöntem kullanır ve her görüntüyü belirli bir boyuta kadar küçültür. O nedenle, her görüntü karesi sıkıştırılmış formatta hala mevcut tutulur. Her ne kadar bu görüntüler kendi içinde sıkıştırılmış bir şekilde kayıtlı tutulsa da, MPEG yöntemi ile bunu gerçekleştirmek de mümkün değildir. MPEG-1, MPEG-2, MPEG-4 ve son olarak MPEG-7 olmak üzere birkaç MPEG formalı vardır. Yaşanan teknolojik gelişmeyi şöyle örnekleyebiliriz; MPEG-4 teknolojisi 700 Mb'lik bir CD'ye 11O dakika görüntü kaydı yapmaya uygunken, MPEG-2 ile bu kadar süre kayıt yapılması için 12 adet CD gerekir. Diğer görüntü sıkıştırma teknolojileri aslen görüntülü konferans teknolojisine dayanan H261, H263, H320 ve H323 teknolojileridir. Bunlar ayrıca çevrim içi kameralarda da kullanılmaktadır. Söz konusu teknolojiler de, etkin sıkıştırma işlemi gerçekleştirebilmek için koşullu yenileme ve görüntü tahmin yöntemlerini kullanmaktadır. Koşullu yenileme yöntemleriyle, arka planda binaların sabit durduğu kalabalık kent merkezi gibi çok yoğun görüntülerde daha az tasarruf elde edilebilir. Oysa cezaevi hücresi gibi bir görüntüde, tüm görüntü uzun süre hareketsiz ve durgundur. Sadece ara sıra hareket eden insanlar vardır. Bu nedenle, söz konusu uygulama bu tür bir görüntüde çok daha etkin sıkıştırm aya uygundur. Görüntülü konferanstan yararlanan sıkıştırma yöntemlerinin ise Afganistan ve lrak'tan uydu bağlantılı yayın yapan haber programlarında kullanıldığını televizyondan görmekteyiz. Bilgisayar monitörleri, televizyon ekranının aksine görüntüleri taramaz ve üst üste koyarak örerek sunmaz. Bunun yerine monitördeki çok hızlı yenileme işlemleriyle pikseller teker teker 'harekete geçirilir'. O nedenle, çözünürlük bildiğimiz televizyon ekran hat sayısıyla ölçülemez. Çünkü bilinen televizyon hatlarında bu tür bir özellik bulunmaz (ancak görünYANGIN ve GÜVENLİK SAYI 81 68 tüler bu tip sistemlerde kompozit görüntü sinyaline dönüştürüldükleri taktirde kullan ı labilir). Çözünürlük örneğin 352x288 gibi bir piksel boyutuyla açıklan ı r. Pikseller büyüdükçe, resim de büyür ama saklanacak dosya için gerekli olan hafıza da büyüyecektir. Pek çok dijital kayıt sisteminde çözünürlük, H serisi sıkıştırma yönteminde ku llanı lan bir değişken yani CiF (Common lntermediate Format-Ortak Vasıta Formalı) üzerinden açıklanır. CiF kavramı henüz pek fazla bilinmemektedir ama şartnamelerde sık sık görülmeye başlanmıştır. Bu konuda endişeye kapılmanıza gerek yok çünkü pikseller ile benzeri televizyon hatları (TVL) arasında doğrudan bir bağlantı vardır. Örneğin bir tarama hattındaki 768 piksel, aşağıdaki hesaplamaya göre yaklaşık 400 televizyon hattı sağlar: 768 x ¾ (görünüş oranı) x 0.7 Keli Faktörü= her aktif görüntü yüksekliği için 403 hat (Keli Faktör açıklaması için sondaki bilgilere bakın). Böylece 768 piksellik bir kayıt ve yeniden oynatma özelliğine (her ikisinin de belirtildiğinden şüpheniz olmasın) sahip bir dijital sistemin yüksek çözünürlüğe sahip olduğu söylenebilir. Bununla birlikte, 384 piksel çözünürlüğe sahip bir sistem 201 TVL'den (televizyon hattı) fazla değildir. Yani bu sistemin yüksek çözünürlüğe sahip olduğunu söyleyemeyiz. Bu durumda sadece VHS kayıt cihazının gösterdiğinden biraz daha iyi bir görüntü elde edebilirsiniz. Hatta bazı dijital sistemler 192 piksel kadar düşük çözünürlüğe de sahip olabilirler. Bu değer bilinen VHS kayıt sistemlerinden bile daha düşüktür. Ayrıca yapılan yorumların Avrupa'da kullanılan CCIR (PAL) sistemine dayandığını unutmayın. Tablo 1'de çeşitli boyutlardaki CiF ve MPEG formatları gösterilmektedir. Konuya bir bütün olarak bakarsak, cm cinsinden gösterilen genişlik ve yükseklik değerleri, çözünürlüğü 1024x768 olan 17 inç boyutundaki bir ekrandan elde edilebilecek görüntü kalitesine eşittir. (Bu değerler benim 17 inçlik ekranıma dayanODD EVEN f--- ODD EVEN -- - ODD EVEN ODD EVEN ODD EVEN ODD EVEN Tablo 2. 288 tek /ıaııııı birbirinin içine geçmiş taraması, l/50ııci saniyede ayrılıp alıııan 288 çift hat. maktadır. Ekranımın boyutları 34 cm x 27 cm'dir). Analog bir görüntü kaydetme sistemiyle karşılaştırdığ ı mızda ise, bir VHS'nin yaklaşık 240 televizyon hattı, bir SVHS makinesinin de 400 hat ürettiğini görmekteyiz. Bu değerlerin 1:1.33 (4:3) boyutundaki bildiğimiz televizyonun görünüş oranına uygun olmadığın ı unutmayın. PC tabanlı görüntülerde genellikle bu formattaki görüntüler çekilerek normal boyutlarının dışında büyütülebilirler. Oysa, resim aynı sayıdaki piksellerden oluşacaktır. Keli Faktörü ideal bir dünyada, görüntüdeki her ayrıntı mevcut her bir piksel veya her taralı hatla doğrudan aynı sıraya girmelidir ve bu şekilde en yüksek çözünürlüğe ulaşılır. Ama aslında olaylar bu şekilde gerçekleşmiyor. Bu nedenle resmi görüntüleme işleminde bazı ayrıntılar gözden kaçabilmektedir. Keli Faktörü daha gerçekçi bir görüntü elde etmek için kullanılmaktadır. Teorik olarak mevcut olması gereken piksel veya hat sayısı , sürekli elde edilebilecek gerçek çözünürlüğü saptamak için O. ?'ye bölünür.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=