80 ITEKNiK BiLGi Yasanın zomnlıı kıldığı Risk Değerlendirmesi, işverenlerimizce, toplumsal sommlııluk bilinci ile gönülliilük esası içerisiııde yerine getirildiğinde, ülkemizde çalışımı hayatı, sağlık ve güvenlik içerisinde gelecek nesillere taşuıabilecektir. Mak. Miilı. Göklıaıı BERKER Danışman I Denetçi YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 81 Risk Değerlendirmesi Haziran 200~ tarihinde yürürlüğe giren 4857 sayılı iş Kanunu ile çalışma hayatımızda zorunlu hale gelen, risk değerlendirilmesinde temel amaç, işyerlerindeki çalışma ortamı koşullarından kaynaklanan hertürlü tehlike ve sağlık riskini azaltmak veya insan sağlığını etkilemeyen seviyeye düşürmektir. Risk değerlendirme, aslında tehlike analizi ve tehlike etkilerine maruziyet değerlerinin belirlenmesi ile elde edilen sonuçların bütünleşmesidir. Öncelikle bazı tanımların bilinmesinde yarar vardır. OHSAS 18001 standardındaki tanımlara baktığımızda; Kaza : Ölüme, hastalığa, yaralanmaya, hasara veya diğer kayıplara sebebiyet veren istenmeyen olay. Tehlike : insanların yaralanması, hastalanması, malın veya malzemenin hasarlanması, işyeri ortamının zarar görmesi veya bunların birlikte gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak veya durum. Risk : Tehlikeli bir olayın meydana gelme olasılığ ı ile sonuçlarının bileşeni. Risk Değerlendirmesi : Riskin büyüklüğünü tahmin etme ve riske tahammül edilip edilemeyeceğine karar verme süreci. olarak açıklanmıştır. Risk değerlendirmesi sonucunda, işyerindeki tüm tehlikelerin boyutları belirlenmiş olmalıdır. Belirlenen boyutlar doğrultusunda önleyici tedbirler alınmalı , riske maruz kalanlar bu konuda eğitilmelidir. Yeni yasa ve yönetmeliklerde eğitim ve işçiden görüş alma, bir zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır. Dolayısıyla çalışanlarla iletişim güçlendirilmeli ve risk değerlendirmesinde işçilerde çalışmalara katılmalıdır. Çünkü riski en iyi görebilecek kişi, o işi yapandır. İşyerinde, tehlike riski taşıyan herortamda risk değerlendirmesi gereklidir. İşletmeye dışarıdan gelen tedarikçiler ve ziyaretçilerinde tehlikeye maruz kalabilecekleri, ofis ortamlarında da tehlike kaynaklarının bulunduğunu unutulmamalıdır. Risk değerlendirme sürecinde, akışı t Tehlikeleri tanımlamak t Hertehlike için riskin boyutunu belirlemek, t Riskin kabul edilip edilemediğine karar vermek ve riski kontrol altına almak şeklinde planlayabiliriz. İşyerlerinde tehlikeleri tanımlayabilmek için öncelikle tüm tehlike kaynaklarını belirlemek gerekmektedir. Bu tespiti yapabilmek için değişik verilerden yararlanılabilir. Risk-tehlike tanımı çalışmaları sırasında, işi yapan işçiler, ustalar ve teknik personellerden azami derecede fayda sağlanmalıdır. Bu ekip çalışması , kimin nasıl bir tehlike ile karşı karşıya olduğunu gösterebileceği gibi, şimdiye kadar hiç gözlemlenmemiş potansiyel tehlike kaynaklarını da ortaya çıkarabili r. Herhangi bir tehlike değerini belirlemenin gerekli bir yanı da tehlike yaratıcı nedenlerin veya kaynakların, sebep olabileceği potansiyel zarar veya hasarın gerçekliği ve boyutlarını önceden belirlemeye yönelik olmalıdır. Risk değerlendirme süreci içerisinde riskleri ayrı ayrı incelemenin yanında, tüm risklerin bileşik etkisi de değerlendirilmelidir. Bu aşamada tüm tehlikeler ve riskler değerlendirilmeli ve dokümante edilmelidir. Tehlikeleri tespit ederken öncelikle işlerin sınıflandırması yapılmalıdır. Tehlikeleri ve tehlike içeren faaliyetleri sistematik olarak belirlemek için genellikle kontrol listeleri düzenlenir. Matris şeklinde de düzenlenebilen kontrol tablolarında tehlikenin boyutu ve oluşum sıklığının çarpımları riskin büyüklüğünü belirler. Riskin derecesine bağlı olarak ta önleyici tedbirlere ilişkin düzenlemeler yapılır. Risk değerlendirme sonuçları belirlendikten sonra işletmenin hangi riskleri ne düzeyde ve ne zaman azaltacağı , tolere edilebileceği veya ortadan kaldıracağına karar vermesi gereklidir. Bu karar, risk değerlendirmesi çalışmasından beklenenlere, risk değerlendirmesinin amaçlarına, iş sağlığı ve güvenliğinin hedeflerine, ayrılan kaynağa ve insan gücüne bağlı olarak değişmelidir. Riskin önlenemediği yerlerde, kurallar koyarak, mühendislik kontrolü yaparak, kişisel koruyucu ekipmanlar verilerek maruziyet derecesini düşürmek hedeflenmelidir. Riskleri kontrol etme aşamasında bazı iş süreçleri geçici veya sürekli olarak durdurulabilir, gerekli iyileştirmeler yapılabilir veya deği ştiril ebili r. Risk değerlendirme belirli periyotlarla ve ihtiyaç duyulduğunda gözden geçirilmelidir. Risk değerlendirmesi üst yönetiminin (işverenin) sorumluluğunda olmakla birlikte, çalışmalara işveren vekilleri, risk mühendisleri, iş sağlığı ve güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri, teknik elemanlar, işçi temsilcileri ve çalışanlar da katılmalıdır. Risk analizi ve yönetiminin hedefi, işyerinde olabilecek tehlikelere karşı uygun cevap verebilecek ,daha güvenli bir ortamın oluşması için yapılan çalışmalardır. Risk analizinin yararları ise; kuruluşun sağlık ve güvenlik konularında yazılı prosedür ve politikaların ı dokümante etmelerini, çalışanların oluşabilecek tehlikeler ve korunma metotları hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlamasıdır. Yasanın zorunlu kıld ığı Risk Değerlendirmesi , işverenlerimizce, toplumsal sorumluluk bilinci ile gönüllülük esası içerisinde yerine getirildiğinde, ülkemizde çalışma hayatı, sağlık ve güvenlik içerisinde gelecek nesillere taşınabilecektir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=