Yangın ve Güvenlik Dergisi 85. Sayı (Mart 2005)

'UYGULAMA Tesisi ziyaret eden uçakların yakıt yükü sorun oluşturunca tesis yakınlarındayakıt ikmaline izin verilmemesine karar verildi. Atı lması gereken bir sonraki büyük ad ımlardan biri de yangın söndürme işlemin için en uygun yöntemin saptanmasıydı. Bir sprinkler sistemi seçildi. Müzedeki özel tehlike sı nıflandırması na uygun olabilecek asgari sprinkler tasarım ölçütleri Olağan Tehlike Grubu 2'ye uyuyordu. Yani sergi alan ların ı n yanı sıra idari mekan da dahil olacaktı. Bu sı nıfland ırma NFPA 13 Sprinkler Sistemlerinin Tesisi'nde yer alan koşulları ve pek çok bina yönetmeliğini aşar niteliktedir. Smithsonian yetkilileri yine de daha kısıtl ayı cı ölçütlerin seçilerek gelecekte sprinkler sistemlerinin iyileştirilmesine gerek kalmadan mekanı n kullanımında esneklik sağl anabil mesini uygun gördüler. Hızl ı Tepki Sprinklerlere gelince, standart tepki veren modellerin aksine cam ampullü, hızla tepki veren bir sprinkler seçildi. Çünkü seçilen sprinkler ısıya daha çabuk tepki vermekle kalmıyordu, aynı zamanda daha az ıs ı l gecikme söz konu olacaktı. Tepe noktası yerden 30,5 m yüksekte bulunan müzenin aşı rı büyük ve yüksek olması göz önünde bulundurularak sprinkler rand ımanına da özellikle dikkat edildi. Dahası müze yetkilileri uçakları havada asılı tutan kablol arın yangın sırasında eriyebileceğinden endişe ediyorlardı. Bu alanlardaki sprinkYANGIN ve GÜVENLİK SAYI 85 114 ler kafaları bu yüzden uygun tepki süresi dizininde ve sıcaklık ölçütlerinde tepki vermek zorundaydı. Ancak bu kez de küçük de olsa bir ikilem oluşuyordu çünkü eldeki mevcut zaman tahmin modelleri 30.5 m ve daha yukarı daki yükseklikler için düzgün değildi. Bir kez daha, FDS modelleme programı imdada yetişti. Bu kez ise, boyutları 3.05 m'ye 3.05 m sprinkler boşluğu için bir modelleme analizi yapıldı. Başlangıç tahliye analizlerinde kullanı lan veriler ve girdilerin yanı sıra uygun tepki zaman dizini (RTI) değerl~ri ve sıcakl ık kategorileri analiz programına yüklendi. Alınan sonuçlar tasarım alanında sanılandan daha az sayıda sprinklere gereksinim olduğunu ve NFPA 13 sayesinde belirlenen ölçütlerin doğru olduğunu gösterdi. Dahası model, NFPA 13 koşullarının hiçbiriyle çelişmeden tepki süresi 39.s ın 'yi aşan yükseklikte bir bina söz konusu olduğundan duman algılama işlemi temel sorunlardan birini oluşturuyordu. Asıl tartışma nokta ını, yoksa ışın tipte detektör mü seçilmesi gerektiği yönünde oldu. ile kaplanan alanın yeterli o l acağını kanıtlad ı. Doğal olarak hiçbir yangından korunma planı yangın alarmı sistemi olmadan tamamlanmış sayılmaz. Bina yönetmelik şa rtları na uygunluk sağlanması için çekme kollu istasyonları, yangın detektörleri ve ihbar uyarı gereçleri de bulunan, mikroişlemciyle çalışan, analog noktal ı adreslenebilir bir yangın alarmı ve algılama sistemi tasarlanarak mekana kuruldu. Bununla beraber bunun gibi çoklu işgal alanları bulunan ve benzersiz bir tesise uygun bir yangın alarm sistemi tasarlamak aslında özellikle bazı konulara dikkat edilmesini gerektiriyordu. Erken algılama ve erken uyarı gibi özellikler, mekanda bulunan i nsa nları ve sergilenen uçakları usulüne uygun bir şekilde koruyabilmek amacıyla ulaşılması gereken tasarım hedeflerinden sadece birkaçıyd ı. Yukarıda bahsettiğimiz ölçütler arasında en talepkarı algılama sisteminin seçimi olacakt ı. Her şeyden önce, tüm tesis Smithsonian standartlarına uygun nitelikteki otomatik bir duman veya ısı algılama sistemiyle donanmış olmalıydı. Duman detektörlerine gelince, nokta tipte detektörler ilk seçim oldu. En yaygın duman algılama tipi olan bu detektörler hassasiyet derecesini kendileri ayarlayabiliyor ve böylelikle gerçek yangın ve toz yüzünden oluşacak yanlış alarmları birbirinden ayırt edebiliyorlar. Ayrıca bu tip detektörler yanlış alarm durumlarını en az düzeye indirebilmek için kendinden detektör sistem kontrolü, hata denetimi ve gözetim programları yapabilen en son çıkan gelişmiş mikroişlemci elektronik devreleri kullanıyorlar. Daha Fazla Seçenek Sadece bir uyarıda bulunmak gerekiyor; nokta detektörlerin hassasiyetleri monte edildikleri yüksekl iğe ve tavan görünüşüne göre değ işebiliyor. Tavan yüksekl iği 30.5 m'den daha yüksek olan ana hangarda duman katmanlaşması olacağından nokta detektörlerin çalışmas ı nı düşünmek gerçekten de boşuna olurdu. Sonuç olarak, hava örnekleyen duman detektörleri ve ışı n yayan tipte duman detektörleri olmak üzere iki başka yaklaşım geliştirildi.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=