ITEKNiK BiLGi belirleyici niteliktedir. Şartnamede de bahsedildiği gibi uygun kanal sistemi ılımlı boyutta hava akımını ortam sıcaklığında işleme yeteneğine sahip olmalı, ayrıca mekanda bulunacak kişileri n rahat olabilmesi için de mevsimlerde sıcaklık değişimine bağlı olarak ortam sıcaklığını arttırıp eksiltebilmelidir. Ancak bu kanal sistemi, yangın kanal sistemi değildir. Yangın Havalandırma Kanal Sistemi Yangına dayanıklı kanal sistemi, yangından korunmak için gerekli koşullara hitap edebilecek iki yönlü bir engel teşkil edebilen kanal sistemidir. Bu tür bir kanal sistemi yangının bulunduğu bir bölmedeki duman ve ısının yanı sıra taşıdığı yanıcı ürünlerin bulunduğu kanal sayesinde, yangın çıkmamış bölümlerden geçerken taşıdığı maddeler zarar görmeyen bölmeye b ulaşmadığından bu bölüm veya bölümleri korumuş olur. Dahası, kanalın kendisi yangının yayılmak için kullanacağı bir yol veya araca dönüşmemelidir. Bu nedenle bu tür kanalların geçtiği yerlerdeki yangından hasar görmesi de engellenmelidir. Birçok yangın kanal sistemi tesisatı normal HVAC şartlarına uygun olabilmesi amacıyla çift amaçlı sistemler olarak tesis edi lmişti r, ancak bu tür tesisatlar yangından korunma rolünü üstlenebilecek kapasitede olmalıdır. Söz konusu çift amaçlı sistemler yangın bariyerlerine nüYangın testi sıras111da, yang111 bölgesinden geçen bir yangın kanalı siıııülasyonıı kı.rrı.rldı.r. Kanalın dış yüzeyinin rengi kırmızıya döndü. Buna rağmen isıikrar ve büliinlük korundu ve yapı üzerinden aşırı ısı aktarımı gibi bir durum gerçekleşmedi. Bır nedenle yang111 kanalı etkin bir yang111 engeline dönüştü. YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 85 62 fuz ettikleri her noktada yangın damperine gereksinim duymaz ya da bu tür yangın damperlerine sahip olmazlar. Ayrıca bu sistemler yangın durumunda normal HVAC fanların ın görevini üstlenen, yangına dayanıklı özel fanlara sahipti r. Yangına dayanıklı kanallarla ilgili teknik koşullar BS-476, Bölüm 24:1987'de (ISO 6944-1985) belirtilmiştir. Bu yönetmelik, binalardaki yangını ayırıcı nitelikteki yapı unsurları na nüfuz eden kanal randımanını test etmede kullanılacak yöntemi açıklamaktadır. Ayrıca söz konusu yönetmelik, yangın kanallarının en azından içinden geçtikleri yangın bariyerlerinin sahip olduğu randımana eşit bir randımanla çalışması gerektiğini temel ilke olarak belirlemiştir. Yangına dayanıklı kanal sistemleri yangın durumunda aşağıdaki koşullara uygun olmal ı d ı r: t İsti kra r-çöküşü engelleme yeteneği , t Bütünlük-duman ve ısının dışarı ve içeri sızmasına neden olabilecek yapıdaki çatlakla rı engelleme yeteneğ i , t Yalıtım-ya.kınında bulunan malzeme veya donanımı tutuşturabileceğinden kanal sistemi içindeki ısının aşırı şekilde yayılmasın ı engelleyebilme yeteneği, t Emniyet direnci-egzoz hava akımının aşırı derede engellenmemesi için orjinal çapraz kanal alanının en az %75'ini sağlama yeteneği. Yangın kanal sistemleri için belirlenen bu özellikler bağımsız laboratuarlar tarafından değerlendirilip sertifikalandırılmaktadır. Bu laboratuarlarda yapılan testler sırasında, özel yapılmış ocaklar kullanılarak farklı kanal yapıları ve özellikle de bu kanal yapı l arına ait destek sistemleri öngörülen süreler içinde aynı seviyede tutulan sıcakl ıklara maruz bırakılır. Her imalatçı firma, her yapıyı ayrı ayrı test edilmesi için başvurarak laboratuara verir. Yangına dayanıklı kanal sistemleri arasında onaylanan genel bir marka türü yoktur. İstikrar ve bütünlük (İB) yangının çıktığı bölmelerde bulunan terminal kanalları için asgari koşullar olmalıdır. Yalıtım ise bir veya birden fazla yangın bölgesinden geçecek duman kanalı veya dampersiz HVAC Yang111 kanal sistemlerinin birincil görevi duman ve ısınm kontrolden çıkarak yayılıııasmı engellemek olmalıdır. kanalları için vazgeçilmez bir unsurdur. Egzoz fanlarının neden olduğu negatif bir basınç durumu söz konusu olduğundan, bina içi patlama direncinin hava duman egzoz kanallarında bulunması önemlidir. Ancak bu sayede hava akımı ve egzoz performansı bozulmadan korunabilir. Yukarıda bahsedilen ve titizlik gerektiren taleplerin karşılanabilmesi için yangın kanalları DW-144'den daha yüksek standartlara uygun olacak şekilde tasarlanmalı ve üretilmelidir. Bunun için de, sıcak gazların dışarı çıkması veya sızmasıyla sonuçlanabilecek aşırı yüksek sıcaklık durumundan kaçınmak amacıyla büyük çapl ı metallerin kullan ı lmas ı ve daha fazla çaba harcanması gerekecektir. Ayrıca daha kal ın ve daha sık kullanılacak askılar sayesinde kanal ısınıp kendi yapısal sertliğinin bir kısmı kaybetmeden kanalı destekleme işlemi sürdürülebilir. DW-144 değil, İB sahibi kanallar diğer tüm kanallarda olduğu gibi temel oluşturacak kanal tipi olmal ı dır. Yalıtım Yöntemleri Bir İB özellikli kanalın yalıtımı çeşitli yöntemlerle sağlanabilir. Farklı kalınlıklara sahip mineral lifli kaplama veya yangına dayanık lı tahtalar ku ll anılarak kanal sistemlerinin 30 ile 240 dakika arasındaki yangına direnç göstermeleri mümkündür. Bu sayede fabrikada üretilen yalıtım
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=