Yangın ve Güvenlik Dergisi 89. Sayı (Eylül 2005)

I YOL GÜVENLiĞi Kılavuzluk Alanında ve Uygulamada Değişiklikler Kendi kendine denetleme aracı olarak taşıdığı faydanın yanı sıra, Haddon Matrisi ayrıca yönlendirilmesi, uygulanması ve değiştirilerek yönetilmesi gereken filo güvenliğini geliştirmeye yönelik karşı ön lemlerin sınıflandırılması için bir çerçeve olarak da kullanılabilir. Tesislerden birin de yürütülecek pilot nitelikli çalışmalar veya sürücülerden oluşacak bir ekiple uygulamaya alınacak programın etkinliği daha kolay değerlendirilebilir, uygun ver yerinde maliyet değiş tokuşları yapılabilir ve daha geniş kapsamlı bir programın danışmanlık, uygulama ve değişim yönetim süreçleri geliştirilebilir. Önleyici güvenlik yönetim kültürüne sahip olmak yakın zamanda. gerçekleştirilen araştırmalarda sıklıkla yinelenen bir te maya dönüşmüştür ve Haddon Matrisinde de önemli bir unsurdur. Büyük bir ola sılıkla seyahat etmeme kararı veya yöntemi değiştirmek listelenen seçenekler arasındaki en güvenli seçimlerden biri olacaktır. Bu seçeneklerin pratik olmadığı durumlarda, iyi planlanacak bir seyahatle yorgunlukla başa çıkılabilir, ayrıca en gü venli rotalar seçilerek izlenmeleri sağlanabilir. 106 Seçim, atama, başlatma, değerlendirme ve ilgili eğitimlerin doğur uygulanmasıyla sürücü güvenliği geliştirilebilir. Araçlar içinse seçim, bakım ve kontrol uygulamaları ise temel nitelikli hususlardır. Yol çev resine ilişkin yapılacak bir risk değerlendirmesi ise, sürücülerin izlemeleri gere ken belli başlı kuralların geliştirilmesi ve tesislerinde yerleşim planlarıyla yol tasarımı için özellikle büyük önem taşır. Sürücü için kurumsal destek sağlanma sı, sürücülerin doğru süreçlerden haberdar olmalarının ve doğru gereçlere sahip IYANGIN ve GÜVENLiK SAYI 89 Yol çevresine ilişkin yapılacak bir risk değerlendirmesi, sürücülerin izlemeleri gereken belli başlı kuralların geliştirilmesi ve tesislerinde yerleşim planlarıyla yol tasarımı için özellikle büyük önem taşır. olmalarının sağlanması (bir fotoğraf ma kinesi, ilkyardım seti, araba tamir kaydı ve kaza rapor formu) gibi olay yeri yöneti mi de filo güvenlik süreçlerinin en önemli bölümlerinden birini oluşturmaktadır. Ka zaya dayanıklı araçlar çalışanların yaralanmasını engeller, akıllı taşımacılık sis temleri sayesinde veriler derlenebilir ve bu sayede daha objektif bir soruşturma süreci yaşanabilir. Olay yeri yönetimi sayesinde ayrıca ileride başka kazaların yaşanması olasılığı azaltılarak eldeki tüm kanıtların kayda geçirilmesi sağlan mış olur. Kaza sonrasıraporlama, kaza kayıtları ve soruşturma süreçleri de gelişim için belli alanlar yaratacaktır. Yapılacak yolculuk lar gözden geçirilmeli ve sürücü sorgulaması, danışmanlık, destek ve yeniden eğitim gibi uygulamalar için belirlenmiş süreçler olmalıdır. Araçlar tamirden önce ayrıntılı bir şekilde incelenmeli, ITS verileri de inceleme sürecinin bir parçası ola rak kullanılmalı. Yol veya tesislerin çevresi gözden geçirilmeli ve gelişmelerin be lirlenebilmesi için risk analizi yapılmalı. Genellikle kurum yöneticileri odaklanma süresi ile soruşturmadaki kaynaklar veya günlük işlemler arasında değiş tokuş yapmalıdır. Çoğu kez operasyonun sürdürülebilmesi daha önemli olarak kabul edilir. Bu yüzden eğer yapılacaksa soruşturma en az düzeyde olacak şekilde yürü tülmelidir. Tüm maliyetle ilişkili değiş tokuşların anlaşılabilmesi bu yüzden büyük önem taşır. Güvenlik ve sağlık uzmanları savunmada, uygulamada, liderlikte ve bu sürecin değerlendirilmesinde önemli bir rol üstlenirler. Değerlendirme Bugüne dek, NIPD sürecinin program değerlendirme unsuru pek çok kurum tarafından göz ardı edilmiştir. Temel performans göstergelerinin izlenmesi de fi lo güvenlik programının temel nitelikli bir parçası olmalıdır. "Sınıfının en iyisi" kurumlar genellikle liderlik ve sürdürme yaklaşımlarının uygun oranlı karışımını veya kaza veriler, maliyetler, niteleyici başarılar (ödüller veya PR sonuçları gibi) önleyici ve tepkisel göstergeleri ve uygulanan programları da bu göstergeler ara sına eklerler. Genel kural olarak son on beş yıldır birlikte çalıştığımız "başarılı" kurumlar aynı zamanda "güvenli" kurumlar oldular ve "güvenli" kurumlar da "ba şarılı" oldular! Özet Genel olarak bakıldığında, işle bağlantılı yol güvenliği hükümet ve sanayi açısından bir dizi toplumsal, ticari, yasal ve maliyetle ilintili nedenlerden ötürü önemli bir husus olmuştur. lngiltere devleti tarafından bütüne yöne lik, güvenlik kültürüne dayalı, risk analizi ile yönlenen bir yaklaşım benimsenmiş, ayrıca sürücüleri, araçları ve yapılan yolculukları yönetebilmek için etkili bir yak laşım olarak da dünyanın dört bir yanında yapılacak araştırmalara ağırlık veril miştir. NIPD süreci ise önleyici nitelikli, gereksinimlere dayalı bir yaklaşımla gü venlik ve sağlık uzmanlarına başarıya ulaşmalarında yardımcı olmaktadır. Kaynaklar: 1. Murray W, Newnam S, Watson B, Davey J ve Schonfeld C (2002): Evaluating and im provingjleet safty in Australia, Australian transport Safety Bureau. www. drwillmurray.com/ozreport. html 2. HSE/Department far Transport (2003): Driving at work - Managing work re/ated Road Safety (INDG 382), ISBN 0717627403, HSE Books. ■

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=