140 IYANGIN GÜVENLiĞi Tablo 2. Yapı Malzemelerinin Yangına Tepki (Reaction To Fire) Sınıflarının Belirlenmesi İçin Kullanılan Standartlar Test Avrupa Sınıfları Standartları (Euro-Classes) EN 13501- 1[22]-TS EN 13501-1[23] EN ISO 1182 [39] A 1 , A2, A 1 F L ' A2FL EN IS01716 A1 , A2, A1 FL' [41] A2 FL EN 13823 [30]-TS EN 13823 [31] A1(*), A2, B, C ve D est Metotları Açıklamalar Yapı Mamulleri ve Yapı Elemanları -Yangın Sınıflandırması- TSE tarafından aynen tercüme edilerek Aralık 2003 yılında yayımlanmıştır. Bölüm 1: Yangın Karşısındaki Davranış Deneylerinden Elde Edilen Veriler Kullanılarak Sınıflandırma Yanmazlık Testi [(Non-combusti bility test) (Şekil 1 )] Kalorofik Potansiyel Testi [(Calorific potential test - PCS and PCL) (Şekil 2)] Tek Alev Başlığıyla Test [(Single burn ing item test - SBI) (Şekil 3)] Bu test, bir mamulün son kullanımı dikkate alınmaksızın bir yangına katkısının önemli derecede olup olmayacağının belirlenmesi amacıyla uygulanır. TS 1912 "Yapı Malzemeleri için yanmazlık deney metodu" standardı ile benzerlikler taşımakta olup, geliştirilmiş halidir. TS 1912, ISO 1182(1983)'den tercüme edilerek söz konusu standardın ulusal karşılığı olmu tur 40 . Bu test, bir mamulün son kul- TS 1913:1975 "Yapı lanı mı dikkate alınmaksızın, Malzemeleri lsı Değer tamamen yandığında açığa Tayini" standardı ile çıkan toplam en yüksek de- benzerlikler taşımakta olup, ğerinin tayini için uygulanır. geliştirilmiş halidir. TS 1913, Bu deneyle hem toplam kalo- ıso 1716(1973)'den rifik potansiyel (TKP, PCS), tercüme edilerek söz hem de net kalorifik potansi- konusu standardın ulusal yel (NKP; PCI) tayin edilir. karşılığı olmuştur[42]. Bu test, bir odanın Yer döşemeleri hariç yapı köşesinde tek alev malzemelerinde; B,C,D sınıfı başlığıyla yangın benzeşimi ürünler 30 sn. süre ile şartları altında yangının küçük bir aleve tabi gelişmesinde mamulün tutulurlar. Bu testi geçen katkısının değerlendirilmesi ürünlere (SBI) testi �----+- - ----f; -:-:;:-:::-:::-;::;;;::;;;-:-�����������am �a�c�ıy �l a=uy �g� u �l a=n�ı�r . -::-;- :;;-::�� uygulanır. E sınıfı ürünlere Tutuşabilirlik Bu test, bir mamulün küçük ise 15 saniye süre ile küçük EN 1 1 925-2 [43] - TS EN 1 1 925-2[44] B, C, D, E, BFL' C FL' D F L' E FL (Küçük alev) bir aleve maruz kalma alev testi uygulanır. Testi şartlarında yanabi l irliğinin Yer döşemelerinde ise; EFL [(lgnitability- değerlendirilmesi amacıyla sınıfına uygunluk için small scale uygulanır. malzemelere 15 saniye test) (Şekil 4 )] süre ile küçük alev testi uygulanır. BFL, CFL, DFL r---- - ,------tY:-e=-r= ----- 4,;;;;;;;;;;;;;,;.iiiiiiiiiiiiiir==�ı----;B:;-:u-:-:-te=-s=-:t-, -:-:y=-a ı�a�y�b::-;i-::-r :-:y::::: ü =-ze:::y-::d:;-::e: -- 1 sınıfı malzemelerde ise 15 Döşemelerinin alevin daha fazla saniye süre ile küçük alev EN 9239-1 [28] - TS EN 9239-1 [29] ıso 9705 [451 - Ts ıso 9705(46] Bir Radyan! lsı yayılmadığı şartlardaki kr i tik testi yanında TS EN 9239-1 Kaynağıyla radyan! akının testi de uygulanır. Yanma değerlendirilmesi amacıyla Davranışlarının uygulanır. Tayini [(Radi- ant pannel) (Şekil 5)] Yangın Deneyleri- Yüzey Kaplamaları İçin Tam Boyutlu Oda Deneyi (Fire tesis- Full scale room tesis for surface products) Bu test, yatay bir yüzeyde alevin daha fazla yayılmadığı şartlardaki kritik radyan! akının değerlendirilmesi amacı yla uygulanır. Küçük alev test sonuçlarında şüpheye düşüldüğü hallerde ürünler, büyük ölçekli teste (ISO 9705) tabi tutulabilir ve ürün performansı bu deneye ilişkin işlevsel kriterlere göre değerlendirilebilir. (Şekil 6)] Böyle bir durumda, küçük ölçekli deneyin sonuçları ile ilişkilendirilerek rapor edilir(16]. 1*' Hoıııojeıı olnıayaıı ıııaıııııllerde, TKP(PCS)>2, 0lvlj/kg ve TKP(PCS) 5 2,0 Mjlııı' özel/ik/eriııe salıip olan ve dış tali bileşeıı ohırak kıılla11ıla11 lıerlıangi bir mamııl EN 13823'e göre deııey/ere ıabi ıııııı/111: YANGIN ve GÜVENLiK SAYI 94
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=